ေသြးတြင္း သၾကားဓာတ္က ပံုမွန္ထက္ ပိုမ်ားေနတာကို ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိ ေရာဂါ အႀကိဳအဆင့္ (Prediabetes) လို႔ ေခၚပါတယ္။
ဒီအဆင့္ကို အမ်ဳိးအစား (၂) ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိ ေရာဂါလို႔ မသတ္မွတ္ႏိုင္ပါဘူး။ ဒီအခ်ိန္မွာ လံုေလာက္တဲ့ ထိန္းသိမ္း ေစာင့္ေရွာက္မႈ မရွိရင္ ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါ အႀကိဳအဆင့္ကေန ေနာက္ ၁၀ ႏွစ္ေလာက္ အေတာအတြင္းမွာ အမ်ဳိးအစား (၂) ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိ ေရာဂါကို ျဖစ္လာႏိုင္တဲ့ အလားအလာ ရွိေနပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဆီးခ်ဳိေရာဂါ အႀကိဳအဆင့္ ကာလမွာ က်န္းမာေရးနဲ႔ ေလ်ာ္ညီတဲ့ ဘဝေနထိုင္ စားေသာက္မႈ ပံုစံကို လုိက္နာေပးလိုက္ရင္ ေသြးတြင္း သၾကားဓာတ္က ပံုမွန္ ျဖစ္သြားပါလိမ့္မယ္။
ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါ အႀကိဳအဆင့္တြင္ ျပတတ္ေသာ ေရာဂါလကၡဏာမ်ား
မ်ားေသာအားျဖင့္ ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါ အႀကိဳအဆင့္ျဖစ္ရင္ ဘာလကၡဏာမွ မျပသတတ္ပါဘူး။ အသားမာတက္တာလို႔ ေခၚတဲ့ အေရျပားေနရာ အေရာင္ရင့္လာတာက ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါ အႀကိဳအဆင့္ရဲ႕ လကၡဏာတစ္ရပ္ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ အသားမာ တက္တတ္တဲ့ ေနရာေတြကေတာ့ လည္ပင္း၊ ခ်ဳိင္း၊ တံေတာင္ဆစ္၊ ဒူးနဲ႔ လက္ဆစ္ေတြမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ေရငတ္တာ၊ ဆီးမၾကာခဏ သြားတာ၊ ႏုံးတာ၊ အျမင္ေဝဝါးတာ စတဲ့ လကၡဏာေတြလည္း ျဖစ္တတ္ပါတယ္။
ျဖစ္ရေသာ အေၾကာင္းရင္းမ်ား
ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါ အႀကိဳအဆင့္ျဖစ္ရတဲ့ တိက်တဲ့ အေၾကာင္းရင္းကို မသိၾကပါဘူး။ ဝမ္းဗိုက္အဆီမ်ားတာနဲ႔ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈ နည္းပါးတာ စတဲ့ အေၾကာင္းေတြနဲ႔ေတာ့ ဆက္စပ္ေနပါတယ္။
ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါ အႀကိဳအဆင့္ ျဖစ္ႏိုင္ေျခမ်ားေသာ အေၾကာင္းရင္းမ်ား
အမ်ဳိးအစား(၂) ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါ ျဖစ္ႏိုင္ေျခမ်ားတဲ့ အေၾကာင္းရင္းေတြနဲ႔ ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါ အႀကိဳအဆင့္ ျဖစ္ႏိုင္ေျခမ်ားတဲ့ အေၾကာင္းရင္းေတြက အတူတူပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ကိုယ္အေလးခ်ိန္ မ်ားျခင္း
ပံုမွန္ထက္ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ မ်ားတာဟာ ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါ အႀကိဳအဆင့္ ျဖစ္ႏိုင္ေျခကို မ်ားေစပါတယ္။
ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈ နည္းပါးျခင္း
လႈပ္ရွားမႈ နည္းပါးေလေလ၊ ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါ အႀကိဳအဆင့္ ျဖစ္ႏိုင္ေျခ မ်ားေလေလ ျဖစ္ပါတယ္။
အသက္အရြယ္
ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါ အႀကိဳအဆင့္ ျဖစ္ႏိုင္တဲ့ အႏၲရာယ္ဟာ အသက္ႀကီးလာေလေလ ပိုျမင့္မား လာေလေလပါပဲ။ အထူးသျဖင့္ အသက္ ၄၅ ႏွစ္ေက်ာ္ခ်ိန္မွာ အျဖစ္မ်ားပါတယ္။ အသက္ႀကီးလာတဲ့အခါ ႂကြက္သားထုထည္ ဆံုး႐ႈံးမႈ နည္းတာ၊ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ ျမင့္တက္တာနဲ႔ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈ နည္းပါးတာေတြ အျဖစ္မ်ားတာေၾကာင့္ပါ။
မ်ဳိး႐ိုးရွိျခင္း
မိဘ ဒါမွမဟုတ္ ေမာင္ႏွမေတြမွာ အမ်ဳိးအစား(၂) ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါ ရွိရင္ ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါ အႀကိဳအဆင့္ ျဖစ္ႏိုင္ေျခ မ်ားပါတယ္။
ကိုယ္ဝန္ေဆာင္စဥ္ ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါ ရွိျခင္း
ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါ ျဖစ္ခဲ့ပါက ေနာက္ပိုင္းမွာ ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါ ျဖစ္ႏိုင္ေျခ မ်ားပါတယ္။
အျခားအေၾကာင္းရင္းမ်ား
ေသြးတိုးတာ၊ ေကာင္းတဲ့ ကိုလက္စထေရာ (HDL) ေလ်ာ့က်တာ၊ ေသြးတြင္းမေကာင္းတဲ့ အဆီမ်ားတာ၊ အိပ္ခ်ိန္ နည္းလြန္းတာ စတဲ့ အေၾကာင္းရင္းေတြဟာလည္း ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါ အႀကိဳအဆင့္ကို ျဖစ္ႏိုင္ေျခမ်ားေစပါတယ္။
ေနာက္ဆက္တြဲ အေၾကာင္းရင္းမ်ား
ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါ အႀကိဳအဆင့္ကို ေကာင္းေကာင္းထိန္းခ်ဳပ္ ကုသမႈ မခံယူပါက အမ်ဳိးအစား(၂) ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိ ေရာဂါကို ျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အမ်ဳိးအစား(၂) ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါေၾကာင့္ ျဖစ္လာႏိုင္တဲ့ ေနာက္ဆက္တြဲ ျပႆနာေတြကေတာ့ - ေသြးတိုးတာ၊ ေသြးတြင္းမေကာင္းတဲ့ ကိုလက္စထေရာ မ်ားတာ၊ ႏွလံုးေရာဂါ၊ ေလျဖတ္ေရာဂါ၊ ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါ၊ အျမင္ဝါးတာ စတာေတြ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ တကယ္လို႔ သင့္မွာ ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါ အႀကိဳအဆင့္ ျဖစ္ႏိုင္တဲ့ အေၾကာင္းရင္းေတြ ရွိေနရင္ ေဆးစစ္ေဆးဖို႔ ဆရာဝန္နဲ႔ ေတြ႕ဆံုသင့္ပါတယ္။
ဆရာဝန္ႏွင့္ ျပသင့္ေသာအခ်ိန္
ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါ မ်ဳိး႐ိုးရွိရင္ ဒါမွမဟုတ္ ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိ ေရာဂါလကၡဏာ ေတြကို ခံစားေနရရင္ ဆရာဝန္နဲ႔ ေတြ႕ဆံုၿပီး ေသြးတြင္း သၾကားဓာတ္ကို စစ္ေဆးသင့္ပါတယ္။ သင့္မွာ ေအာက္ပါ လကၡဏာေတြ ရွိေနရင္လည္း ေသြးတြင္း သၾကားဓာတ္ကို စစ္ေဆးၾကည့္သင့္ပါတယ္။
-ကိုယ္အေလးခ်ိန္ မ်ားေနရင္၊ အဝလြန္ေနရင္
-အသက္ ၄၅ ႏွစ္နဲ႔ အထက္ ျဖစ္ေနရင္
-ကိုယ္ဝန္ေဆာင္စဥ္မွာ ေသြးတြင္း သၾကားဓာတ္ မ်ားခဲ့ရင္ ဒါမွမဟုတ္ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ ကိုးေပါင္ေက်ာ္တဲ့ ကေလး ေမြးခဲ့ဖူးရင္
-ေသြးတိုးေရာဂါ ရွိရင္
-ေသြးတြင္း မေကာင္းတဲ့ အဆီ မ်ားေနၿပီး ေကာင္းတဲ့အဆီ နည္းေနရင္
-ညတိုင္းလိုလို အခ်ိန္ ငါးနာရီခြဲနဲ႔ေအာက္ပဲ အိပ္စက္ျဖစ္ရင္
-သားဥအိမ္မွာ သားဥ မေႂကြႏိုင္ဘဲ ေရအိတ္ငယ္ေတြ ျဖစ္တည္လာတဲ့ ေဟာ္မုန္းဆိုင္ရာ ေရာဂါစု (Polycystic Ovary Syndrome) ရွိရင္
ေရာဂါ ကာကြယ္မႈ
က်န္းမာေရးနဲ႔ ညီၫြတ္တဲ့ ေနထိုင္စားေသာက္မႈ ပံုစံကို ေရြးခ်ယ္လိုက္နာတာက ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါ အႀကိဳအဆင့္ မျဖစ္ေအာင္ေရာ၊ အမ်ဳိးအစား(၂) ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါ မရွိေအာင္ပါ ကာကြယ္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ တကယ္လို႔ သင့္မွာ မိသားစုမ်ဳိး႐ိုး ရွိေနရင္ေတာင္ က်န္းမာေရးနဲ႔ ညီၫြတ္တဲ့ ဘဝေနထိုင္စားေသာက္မႈ ပံုစံေၾကာင့္ ေရာဂါ မျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္ထားႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
လိုက္နာသင့္တဲ့ နည္းလမ္းေတြကေတာ့
- က်န္းမာေရးနဲ႔ ညီၫြတ္ၿပီး အာဟာရ ျပည့္ဝတဲ့ အစားအေသာက္ေတြကို စားပါ။ အခ်ဳိရည္၊ အဆင္သင့္အစာ (Fast Food) ေတြကို တတ္ႏိုင္သမွ် ေရွာင္ပါ။
-ေလ့က်င့္ခန္းမ်ားမ်ား လုပ္ပါ။ ေန႔စဥ္လုပ္ရတဲ့ လုပ္ေဆာင္မႈေတြမွာ ကိုယ္ခႏၶာ လႈပ္ရွားျဖစ္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးပါ။
-ကိုယ္အေလးခ်ိန္ မ်ားေနရင္ အပို ကိုယ္အေလးခ်ိန္ကို ေလွ်ာ့ခ်ပါ။
Source:ဇြန္ခိုင္ဦး(ေဆးဝါးတကၠသိုလ္)news.yatanarpon
Read:ခႏၶာကိုယ္ အပူဓာတ္ကို အားေကာင္းေစမည့္ အစားအေသာက္မ်ား
