အစာအိမ္ေရာင္ျခင္း ဆိုသည္မွာ အစာအိမ္အနာျဖစ္ျခင္း၊ ထိခိုက္ဒဏ္ရာရျခင္း၊ အကိုက္အခဲေပ်ာက္ေဆးမ်ား စြဲေသာက္ျခင္းႏွင့္ အရက္အလြန္အကၽြံ ေသာက္ျခင္းမ်ားေၾကာင့္ အစာအိမ္၏ အနားသတ္ နံရံမ်ား ေရာင္ျခင္းကို ဆိုလိုသည္။

လကၡဏာမ်ား
အစာအိမ္ေရာင္ျခင္းသည္ ေရာဂါလကၡဏာမ်ားကို အျမဲတေစ မျပတတ္ေသာ္လည္း မ်ားေသာအားျဖင့္ ဗိုက္အေပၚပိုင္းတြင္ မီးစႏွင့္ ထိုးသကဲ့သို ့ေအာင့္ျခင္း၊ ပ်ိဳ ့ျခင္း၊ အန္ျခင္းႏွင့္ အစာစားၿပီးခ်ိန္တြင္ ဝမ္းဗိုက္အေပၚပိုင္းတြင္ ရင္ျပည့္ရင္ကယ္ ခံစားေနရျခင္းမ်ား ျဖစ္တတ္ပါသည္။

ျဖစ္ပြားရေသာ အေၾကာင္းရင္းမ်ားကေတာ့  Helicobacter pylori ဟုေခၚေသာ ဘက္တီးရီးယားေၾကာင့္ အျဖစ္မ်ားေသာ္လည္း အျခားေသာ ဗိုင္းရပ္စ္မ်ား၊ ကပ္ပါးေကာင္မ်ား ေၾကာင့္လည္း ျဖစ္နိုင္သည္။ အရက္ႏွင့္ မူးယစ္ေဆးမ်ား အလြန္အကၽြံ သုံးစြဲ၍ လည္းေကာင္း ၊ အကိုက္အခဲေပ်ာက္ေဆးမ်ား ျဖစ္ေသာ Aspirin ႏွင့္ Ibuprofen မ်ားကို ေရရွည္စြဲေသာက္လၽွင္ လည္းေကာင္း ၊ ထိခိုက္ဒဏ္ရာ ရျခင္း၊ ဆိုးရြားစြာ နာမက်န္းျဖစ္ျခင္းႏွင့္ ခြဲစိတ္မႈ ျပဴလုပ္ခါနီး ခ်ိန္မ်ားတြင္ စိတ္ဖိစီးမႈ မ်ားျခင္းႏွင့္  အစာစားခ်ိန္ မမွန္ျခင္းမ်ားေၾကာင့္ အစာအိမ္ေရာင္ျခင္းမ်ား ျဖစ္္ေစနိုင္သည္။

ေနာက္ဆက္တြဲ ျပႆနာမ်ားကေတာ့ အကယ္၍ မကုသပါက ေနာက္ပိုင္းတြင္  အစာအိမ္ အနာမ်ားျဖစ္ျခင္း ၊ အစာအိမ္တြင္း ေသြးထြက္ျခင္းႏွင့္ ၊ တခါတရံ နာတာရွည္ အစာအိမ္ေရာင္ပါက အစာအိမ္ကင္ဆာ အထိ ျဖစ္ေစနိုင္သည္။

ဆရာဝန္ႏွင့္ သြားေရာက္ျပသသင့္ေသာ အခ်က္မ်ားကေတာ့ အထက္ေဖာ္ျပပါ ေရာဂါလကၡဏာမ်ား ခံစားရသည္ႏွင့္ တစ္ၿပိဳင္နက္ နီးစပ္ရာ က်န္းမာေရးေဆးခန္းသို ့အျမန္ဆုံး သြားေရာက္ျပသသင့္သည္။

စစ္ေဆးမႈမ်ား

ဆရာဝန္မွ ေရာဂါအေျခအေနအေၾကာင္း ေမးျမန္းျခင္း၊ စမ္းသပ္ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္၍ အစာအိမ္ေရာင္သည္ဟု သံသယရွိသည္ႏွင့္ H.pylori ရွိမရွိကို ေသြးေဖာက္စစ္ျခင္း၊ ဝမ္းစစ္ေဆးျခင္းႏွင့္ Breath test ေခၚ အသက္ရႉ စစ္ေဆးျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္နိုင္သည္။ထို ့ျပင္ အစာအိမ္မွန္ေျပာင္း ၾကည့္ျခင္း၊ မွန္ေျပာင္းၾကည့္ရင္း လိုအပ္ပါက အသားစ ယူ၍ စစ္ေဆးျခင္းႏွင့္ Barium meal X-ray ေခၚ ေဘရီယမ္ကို မ်ိဳခ်၍ ဓာတ္မွန္ရိုက္ျခင္းမ်ားလည္း ျပဳလုပ္နိုင္ပါသည္။

ကုသျခင္း

အကယ္၍ အစာအိမ္ေရာင္ျခင္းသည္ အရက္အလြန္အကၽြံ ေသာက္ျခင္း၊ အကိုက္အခဲေပ်ာက္ေဆးမ်ား စြဲေသာက္ျခင္းႏွင့္ အပူအစပ္မ်ား အစားမ်ားျခင္းေၾကာင့္ ဆိုပါက ထိုအရာမ်ားကို ရပ္လိုက္ျခင္းျဖင့္လည္း သက္သာေစနိုင္သည္။ H.pylori ေၾကာင့္ဆိုပါက ပိုးသတ္ေဆး ၃ မ်ိဳးကို ေပါင္း၍ ၂ပတ္ခန္ ့ေသာက္ေပးရမည္။ Proton pump inhibitor မ်ားကိုလည္း အစာအိမ္ အက္ဆစ္ အထြက္နည္းေစရန္ ေသာက္သုံးနိုင္သည္။ သို ့ေသာ္ ေရရွည္စြဲေသာက္ပါက ခါး၊ လက္ေကာက္ဝတ္ႏွင့္ ေက်ာရိုးက်ိဳးျခင္းမ်ား ျဖစ္နိုင္သည့္အတြက္ ဆရာဝန္ ညႊန္ၾကားသည့္ အတိုင္းသာ ေသာက္သင့္ပါသည္။ တျခားေဆးမ်ား အေနျဖင့္ အက္ဆစ္ထြက္ျခင္းကို ဟန္ ့တားေစေသာ H2 blocker မ်ားႏွင့္ အက္ဆစ္မ်ားကို ဓာတ္ျပယ္ေစေသာ Antacids မ်ားေသာက္ေပးျခင္းျဖင့္လည္း အစာအိမ္ေရာင္ျခင္း လကၡဏာမ်ားကို လၽွင္ျမန္စြာ သက္သာေစနိုင္သည္။သို ့ေသာ္ ေဘးထြက္ေဆးကိ်ဳးမ်ား အေနျဖင္ တစ္ခ်ိဳ ့Antacids မ်ားက ့ ဝမ္းခ်ဳပ္ျခင္းႏွင့္ ဝမ္းေလၽွာျခင္းမ်ား ျဖစ္ေစနိုင္ပါသည္။

ကာကြယ္ျခင္း

အစာအိမ္ေရာင္ျခင္းမွ ကာကြယ္ရန္ အပူအစပ္မ်ား ေလၽွာ့စားျခင္း၊ အစားကို အခ်ိန္မွန္ စားျခင္း၊ အရက္အလြန္အကၽြံ ေသာက္သုံးျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္ျခင္း၊ H.pylori မကူးစက္ေစရန္ အစာမစားမီ လက္ကို ဆပ္ျပာႏွင့္ ေသခ်ာစင္ၾကယ္ေအာင္ ေဆးျခင္းႏွင့္ အစားအစာမ်ားကို ေသခ်ာက်က္ေအာင္ ခ်က္ျပဳတ္ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္သင့္ပါသည္။

Ref: NHS Choices, UK(healthcare)

Read: အာဟာရျပည့္ဝတဲ့ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္မိခင္ေလာင္း ျဖစ္ေစဖုိ႔