အသည္းကင္ဆာသည္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားထက္ အမ်ိဳးသားမ်ားတြင္ ပို၍ အျဖစ္မ်ားပါသည္။
အသက္ ၅၀-၇၀ လူမ်ားတြင္ ပိုျဖစ္ပါသည္။ ေစာစီးစြာ ေရာဂါအေျဖရွာႏိုင္ျခင္းသည္ ေရာဂါသက္သာ ေစရန္ အခြင့္အေရးမ်ားပါသည္။ အႏၱရာယ္ျဖစ္ေစႏိုင္ေသာ အခ်က္မ်ားကို ေလ်ာ့ခ်ျခင္းျဖင့္ ေရာဂါကို ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ပါသည္။ ပိုမိုေသာ အခ်က္အလက္မ်ားအတြက္ ဆရာဝန္ႏွင့္ တိုင္ပင္ပါ။
Liver Cancer (အသည္းကင္ဆာ) ရဲ႕လကၡဏာေတြကဘာေတြလဲ
လူနာမ်ား၏ သံုးပံုတစ္ပံုသည္ မူလအသည္းကင္ဆာ၏ အေစာပိုင္း အဆင့္တြင္ ေရာဂါလကၡဏာ မျပသပါ။ ေရာဂါလကၡဏာမ်ားတြင္ ေအာက္ပါတို႔ ပါဝင္ပါသည္။ ရည္ရြယ္ထားသည္ထက္ပို၍ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ က်ျခင္း ၊ ပ်ိဳ႕တက္ျခင္း၊ ေအာ့အန္ျခင္း ၊ ဝမ္းဗိုက္နာျခင္း ၊ ဝမ္းဗိုက္ေဖါင္းလာျခင္း ၊ ခံတြင္းပ်က္ျခင္း ၊ ပင္ပန္းႏြမ္းနယ္ျခင္း ၊ အသားဝါျခင္း ၊ ျဖဴဖတ္ျဖဴေရာ္ျဖစ္ျခင္း စတဲ့ လကၡဏာမ်ားပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အထက္တြင္ေဖာ္ျပမထားေသာ အျခားလကၡဏာမ်ားလည္းရွိႏုိင္ပါသည္။ အကယ္၍ သင့္ဆီတြင္ ေရာဂါလကၡဏာတစ္ခုခုမ်ားရွိေနသည္ဟု စိုးရိမ္မိပါက ဆရာ၀န္နဲ႔ ေဆြးေႏြးတုိင္ပင္သင့္ပါသည္။
Liver Cancer (အသည္းကင္ဆာ) ကိုဘာေတြကျဖစ္ေစသလဲ
အသည္းကင္ဆာအမ်ားစုကို ျဖစ္ေစေသာ အေၾကာင္းရင္းကို ေကာင္းစြာ မသိရိွပါ။ သို႔ေသာ္လည္း အခ်ိဳ႕ကိစၥမ်ားတြင္ အသည္းကင္ဆာသည္ အသည္းေရာင္ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။အျခားအျဖစ္မ်ားေသာ အေၾကာင္းရင္းမ်ားမွာ အသည္းေျခာက္ေရာဂါ၊ အရက္ေၾကာင့္ အသည္း ပ်က္စီးျခင္း၊ အဝလြန္ျခင္း ႏွင့္ အသည္းအဆီဖံုးျခင္း တို႔ ျဖစ္ပါသည္။ အသည္းဆဲလ္မ်ား ေျပာင္းလဲျခင္း ( DNA မ်ိဳးဗီဇ သေႏၶေျပာင္းျခင္း) သည္ ခႏၶာကိုယ္ရိွ ဇီဝကမၼ ျဖစ္စဥ္မ်ားကို ေျပာင္းလဲေစေသာအခါ အသည္းကင္ဆာ ျဖစ္ပြားပါသည္။ ဆဲလ္မ်ားသည္ ထိန္းခ်ဳပ္မႈ ေပ်ာက္ဆံုး ျပီး အက်ိတ္ဖုမ်ား ျဖစ္ေပၚလာပါသည္။
Liver Cancer (အသည္းကင္ဆာ) ျဖစ္ႏုိင္ေျခကိုဘာေတြက ျမင့္တက္ေစသလဲ
အသည္းေရာင္ေရာဂါ (ဘီ)သို႔မဟုတ္(စီ) ရိွျခင္း။ အသည္းေရာင္ေရာဂါ (ဘီ) ဗိုင္းရပ္စ္ သို႔မဟုတ္ အသည္းေရာင္ေရာဂါ (စီ) ဗိုင္းရပ္စ္ တို႔ နာတာရွည္ ကူးစက္ျခင္းသည္ အသည္းကင္ဆာ ျဖစ္ပြားႏိုင္ေခ်ကို ျမင့္တက္ေစပါသည္။
အသည္းေျခာက္္ျခင္း
အသည္းတြင္ အမာရြတ္ တစ္ရွဴးျဖစ္ျခင္းသည္ အသည္းကင္ဆာ ျဖစ္ႏိုင္ေခ်ကို ျမင့္တက္ေစပါသည္။
မ်ိဳးရိုးေၾကာင့္ျဖစ္ေသာ ေရာဂါ
သံဓာတ္မ်ားေသာေရာဂါ (hemochromatosis syndrome)၊ Wilson’s disease(copper ဓာတ္မ်ားေသာေရာဂါ) ကဲ့သို႔ မ်ိဳးဗီဇ အသည္းေရာဂါမ်ား
ဆီးခ်ိဳေသြးခ်ိဳ
ေသြးတြင္းသၾကားခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္ရိွေသာသူမ်ားသည္ ဆီးခ်ိဳမရိွေသာ သူမ်ားထက္ အသည္းကင္ဆာ ျဖစ္ႏိုင္ေခ် ပိုျမင့္ပါသည္။
အရက္ေၾကာင့္ မဟုတ္ေသာ အသည္းအဆီဖံုးျခင္း။ အသည္းတြင္ အဆီမ်ား စုျပံဳလာျခင္းသည္ အသည္းကင္ဆာ ျဖစ္ပြားေစႏိုင္ပါသည္။
Aflatoxins ႏွင့္ထိေတြ႕မႈ
ေျပာင္းဖူး၊ ေျမပဲတို႔မွ ျပဳလုပ္ေသာ အစားအစာမ်ားတြင္ ပါဝင္ေသာ အႏၱရာယ္ရိွေသာ အဆိပ္အေတာက္တစ္မ်ိဳး ျဖစ္သည္။
အရက္အလြန္ေသာက္မႈ
အရက္ကို ေန႔စဥ္ ႏွစ္အေတာ္ၾကာ ေသာက္သံုးပါက အသည္း ပ်က္စီးျခင္း ကို ျဖစ္ေစျပီး အသည္းကင္ဆာ ျဖစ္ပြားႏိုင္ေခ်ကို ျမင့္တက္ေစပါသည္။
အဝလြန္ျခင္း
အဝလြန္ျခင္းသည္ အသည္းကင္ဆာျဖစ္ပြားႏိုင္ေခ်ကို ျမင့္တက္ေစပါသည္။ အသည္း အဆီဖံုးေရာဂါ ႏွင့္ အသည္းေျခာက္ျခင္း ကိုလည္း ျဖစ္ေစပါသည္။
Liver Cancer (အသည္းကင္ဆာ) ကို ဘယ္လိုအတည္ျပဳပါသလဲ
ကင္ဆာျဖစ္ေသာ အေပၚယံအသည္းဆဲလ္မ်ားသည္ ေစာစီးေသာ အဆင့္တြင္ ေရာဂါ လကၡဏာ မျပသေသာေၾကာင့္ ေရာဂါအေျဖရွာ ရန္ ခက္ခဲတတ္ပါသည္။ ေရာဂါအေျဖရွာရန္ ဆရာဝန္သည္ အသည္းေျခာက္္ေရာဂါ ရိွသူမ်ား၊ အသည္းေရာင္ေရာဂါ (ဘီ) (စီ) ရိွသူမ်ားကို ေသြးထဲတြင္ AFP (alpha fetoprotein) စစ္ျခင္း သို႔မဟုတ္ အသည္း လုပ္ငန္း စစ္ျခင္း တို႔ ျပဳလုပ္ႏိုင္ပါသည္။
သို႔ေသာ္လည္း ကင္ဆာအသည္းဆဲလ္ ရိွသူမ်ားသည္ မမွန္ေသာ ေသြးစစ္မႈ ရလဒ္မ်ား ျဖစ္ႏိုင္ေသာ ေၾကာင့္ ထိုစစ္ေဆးမႈမ်ား သည္ ေသခ်ာမႈ မရိွေသးပါ။ ထို႔ေၾကာင့္ ဆရာဝန္သည္ အသည္းအား အာထရာေဆာင္း၊ကြန္ပ်ဴတာ ဓာတ္မွန္ရိုက္ျခင္း၊သံလုိက္ ဓာတ္မွန္ ရိုက္ျခင္း ကဲ့သို႔ အျခားစစ္ေဆးမႈမ်ားကို ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္ ရပါမည္။
အာထရာေဆာင္း တြင္ အက်ိတ္ဖု ျမင္ရပါက အသည္း တစ္ရွဴးစထုတ္ယူျခင္း ကို ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္သင့္ပါသည္။ အသည္းမွ ေသးငယ္ေသာ တစ္ရွဴးစကို အပ္ျဖင့္ ယူကာ အဏုၾကည့္မွန္ေျပာင္း ျဖင့္ၾကည့္ျပီး ကင္ဆာဆဲလ္မ်ားကို ရွာေဖြျခင္း ျဖစ္သည္။
Source:hellosayarwon