ခံတြင္းသန္႔ရွင္းက်န္းမာေရးဟာ သြားေတြၾကံ႕ခိုင္ေစဖို႔ အေရးၾကီးတဲ့အခ်က္ျဖစ္ေပမယ့္ သင့္ရဲ႕ေန႔စဥ္ျပဳလုပ္ေနတဲ့အမူအက်င့္ေတြကလည္း အေရးပါပါတယ္။
ဥပမာ -အစားအစာေတြက သြားပိုးစားျခင္းနဲ႔တျခား သြားဖံုးေရာဂါေတြျဖစ္ေစတတ္လို႔ တစ္ေန႔ကိုသြားႏွစ္ၾကိမ္တိုက္ၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သြားတိုက္ပံု နည္းလမ္းမမွန္ရင္ ေကာင္းက်ိုးထက္ ဆိုးက်ိဳးေတာင္ပိုမ်ားေစနိုင္ပါတယ္။ ေန႕စဥ္ျပဳလုပ္ေနၾကတဲ့ ေအာက္ပါ အမူအက်င့္မ်ားေၾကာင့္ သြားႀကံခိုင္မႈကို ထိခုိက္ေစနုိင္ပါတယ္။
(၁) လက္သည္းကိုက္ျခင္း
တခ်ိဳ႕က စိတ္လႈပ္ရွားေနတဲ့အခ်ိန္ လက္သည္းကိုက္တတ္တယ္ဆိုေပမယ့္ တခ်ိဳ႕က်ေတာ့ လက္သည္းညွပ္နဲ႔ညွပ္ရမွာ ပ်င္းလို႔ သြားနဲ႔ကိုက္ျပီး တိပစ္ၾကတာပါ။
လက္သည္းကိုက္ျခင္းက လက္သည္းတိုသြားဖို႔ အလြယ္ဆံုးနည္းလမ္းျဖစ္နိုင္ေပမယ့္ တကယ္တမ္းသင္မသိတာက သြားကို ထိခိုက္ေစတယ္ဆိုတဲ့အခ်က္ပါပဲ။ လက္သည္းကိုက္တာက တကိုယ္ရည္သန္႔ရွင္းမႈအတြက္မေကာင္းတဲ့အျပင္ သြားအေပၚယံေၾကြလႊာ ကိုပါထိခိုက္ေစနိုင္ပါတယ္။
လက္သည္းမကိုက္မိေအာင္ သတိထားဖို႔အတြက္ လက္သည္းအတုတပ္ျခင္း၊ အရသာခါးတဲ့လက္သည္းဆိုးေဆးဆိုးျခင္း စတဲ့နည္းလမ္းေတြနဲ႔ ကာကြယ္လို႔ရပါတယ္။
(၂) ပုလင္းအဖံုးေတြ၊ မုန္႔ထုတ္ေတြကိုသြားနဲ႔ကိုက္ဖြင့္ျခင္း
အာလူးေၾကာ္စားမယ္ဆိုပါစို႔။ မီးဖိုခန္းထဲဝင္ျပီး ကတ္ေၾကးသြားယူရမွာထက္ အာလူးေၾကာ္ထုပ္ကို သြားနဲ႔ကိုက္ဖြင့္လိုက္တာက ပိုလြယ္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ သင္မသိေသးတာက ဒီလိုကိုက္ဖြင့္လိုက္တဲ့အခ်ိန္မွာ သြားကိုအလႊာကြာေစျပီး က်ိဳးပဲ့ေစနိုင္တယ္ဆိုတာပါပဲ။ ပုလင္းေအဖံုးေတြကို ကိုက္ဖြင့္ရင္ပုိဆုိးပါတယ္။ ဒီေတာ့ နည္းနည္းေလးအားထုတ္ျပီး ကတ္ေၾကးသို႔မဟုတ္ ကိရိယာတစ္ခုခုသံုးမလား၊ တစ္သက္တာအတြက္ အေရးၾကီးတဲ့သြားကို အပ်က္စီးခံမလား ဆိုတာ သင့္အေပၚမူတည္ပါတယ္။
(၃) ေရခဲတံုး ဝါးစားျခင္း
ေရခဲတံုးေတြက ေအးစိမ့္ျပီးမာေက်ာပါတယ္။ ေရခဲတံုးဝါးစားျခင္းက သြားကိုက်ိဳးအက္မႈျဖစ္ေစနိုင္ျပီး အကာအကြယ္ျဖစ္တဲ့ ေၾကြလႊာကို ထိခိုက္ပ်က္စီးေစပါတယ္။
ခ်က္ခ်င္းမဟုတ္ရင္ေတာင္မွ ေနာက္ပိုင္းမွာေၾကြလႊာနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ ျပႆနာေတြပိုျဖစ္လာနိုင္ပါတယ္။
ဒီအက်င့္ကိုေဖ်ာက္ဖို႔အတြက္ေတာ့ ေရခဲတံုးစားမယ့္အစား ေရခဲေရပဲေသာက္ဖို႔ေရြးခ်ယ္နုိင္ပါတယ္။ ေရခဲတံုးကိုက္တတ္တဲ့အက်င့္ ကိုေဖ်ာက္ဖို႔ခက္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ အေအးေသာက္တဲ့အခါ ေရခဲတံုးမထည့္ဖို႔ ဆိုင္ကိုေျပာပါ။
(၄) သြားတိုက္ၾကမ္းျခင္း
သြားပိုးစားျခင္းနဲ႔ခံတြင္းနံ႔ဆိုးျခင္းတုိ႔အတြက္ တစ္ေန႔ႏွစ္ၾကိမ္သြားတိုက္ဖို႔အေရးၾကီးပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တိုက္ပံုတိုက္နည္းမွန္ကန္မွျဖစ္မွာပါ။
သြားဆိုတာ တိုက္ေလျဖဴေလပဲလို႔ ထင္ေနရင္မွားပါတယ္။ သြားအရမ္းတိုက္လြန္းရင္ ေၾကြလႊာေတြပ်က္စီးျပီး သြားဖံုးထိခိုက္ျပီး သြားကိုထိခိုက္လြယ္ေစပါတယ္။
သြားတိုက္တဲ့အခါ သြားပြတ္တံေပ်ာ့ေပ်ာ့နဲ႔ စက္ဝိုင္းပံုသ႑ာန္ ညင္သာစြာ တစ္ေန႔ႏွစ္ၾကိမ္ တိုက္ပါ။
(၅) ခဲတံ၊ ေဘာပင္ေတြကို ကိုက္ျခင္း
ေက်ာင္းေနအရြယ္တုန္းက ပ်င္းလာရင္ အေတာ္မ်ားမ်ားက ခဲတံ သို႔မဟုတ္ ေဘာပင္အဖံုးကို ကိုက္တတ္တဲ့အက်င့္ရွိၾကပါတယ္။ ဒီအက်င့္က အသက္ၾကီးလာတာေတာင္ မေပ်ာက္ဘဲ ဆက္လုပ္ေနၾကတုန္းပါပဲ။ ဒီလိုကိုက္ေနတာမ်ိဳးက သြားေတြကို အေနအထားပ်က္ယြင္းေစနိုင္ျပီး အေသးစားထိခိုက္ပြန္းပဲ့မႈေတြလည္းျဖစ္ေစနုိင္ပါတယ္။
ဒါ့ေၾကာင့္သင့္ကေလးက ဒါမွမဟုတ္ တစ္ေယာက္ေယာက္က စားစရာမဟုတ္ဘဲ ခဲတံကိုက္ေနတာေတြ႔ရင္ ခ်က္ခ်င္းတားပါ။ စိတ္ပူပန္မႈ၊ ဖိစီးမႈေၾကာင့္ ဒီအက်င့္ကိုလုပ္မိတာဆိုရင္ ေနာက္မလုပ္မိေစဖို႔ စိတ္ဖိစီးမႈျဖစ္ေစတဲ့အေၾကာင္းကိစၥေတြကို အရင္ေျဖရွင္းပါ။
(၆) အံၾကိတ္ျခင္း/ သြားၾကိတ္ျခင္း
လူတခ်ိဳ႕က ေဒါသထြက္လာတဲ့အခါ အံၾကိတ္တတ္ၾကျပီး တခ်ိဳ႕ကေတာ့ ေလးလံတဲ့အရာဝတၳဳေတြကို မ တဲ့အခါ အံၾကိတ္တတ္ပါတယ္။
အံၾကိတ္တဲ့အခါ သြားကို ဖိအားျဖစ္ေစျပီး ၾကာလာရင္ က်ိဳးအက္မႈျဖစ္လာနိုင္ေစတဲ့ ပြန္းပဲ့တာေတြျဖစ္ေစတဲ့အတြက္ ဒီအက်င့္ကိုေဖ်ာက္သင့္ပါတယ္။ စိတ္ဖိစီးမႈေၾကာင့္ အိပ္ေနခ်ိန္မွာ သြားမၾကိတ္ဖို႔ေတာ့ သြားေတြၾကားမွာ mouth guard တစ္ခုခု ၾကားခံထားရွိေပးရင္ ေကာင္းပါတယ္။
(၇) တစ္ေန႔တာလိုအပ္တဲ့ေရကို အလံုအေလာက္မေသာက္ျခင္း
တစ္ေန႔တာလံုးမွာ ေရအလံုအေလာက္မေသာက္ဘူးဆိုရင္ ခႏၶာကိုယ္က ေရဓာတ္ခန္းေျခာက္လာနိုင္ပါတယ္။
ေရဓာတ္ခန္းေျခာက္ျပီ ဆိုရင္ ခံတြင္းမွာ တံေတြးအထြက္နည္းေစျပီး အာေခါင္ေျခာက္ေစနိုင္ပါတယ္။ တံေတြးက အစားအစာနဲ႔ေသာက္စရာေတြထဲက အက္စစ္ေတြကို ေပ်ာ္ဝင္ေစဖို႔လုပ္ေဆာင္ေပးတာေၾကာင့္ အေရးပါတဲ့အရာတစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ေရေသာက္နည္းရင္ တံေတြးနညး္မယ္၊ တံေတြးနည္းရင္ သြားပိုးစားဖို႔ အလားအလာပိုမ်ားမယ္။
ဒီေတာ့ သြားကို ထိခိုက္မႈနည္းေစဖို႔ တစ္ေန႔ကို အနည္းဆံုး ေရ ၈ခြက္ ေသာက္ဖို႔မေမ့ပါနဲ႔။
(၈) အက္စစ္ဓာတ္မ်ားလြန္းတဲ့အစားအစာေတြစားျခင္း (ဥပမာ – ေရွာက္ခ်ိဳသီး)
ငယ္ငယ္တုန္းကေတာ့ လိေမၼာ္သီး၊ ေရွာက္ခ်ိဳသီးစားရင္ သြားနဲ႔အခြံခြာတတ္ၾကပါတယ္။ မိဘေတြကေတာ့ သြားပ်က္စီးလိမ့္မယ္ မလုပ္ရဘူးလို႔ တားၾကပါတယ္။
မွန္ပါတယ္။ အက္စစ္ဓာတ္မ်ားတဲ့အစားအစာေတြ စားလြန္းရင္ သြားေၾကြလႊာပ်က္စီးေစပါတယ္။ ေၾကြလႊာပ်က္စီးရင္ သြားပိုးစားေစတယ္၊ သြားက်ဥ္ျခင္းနဲ႔တျခားျပႆနာေတြျဖစ္ေစနိုင္ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခ်က္က အက္စစ္ဓာတ္မ်ားတဲ့အစားအစာေတြ စားျပီး အနည္းဆံုး နာရီဝက္ေလာက္ၾကာတဲ့အထိ သြားမတိုက္ဖို႔ သတိထားပါ။
(၉) ပါးစပ္နဲ႔အစား မျပတ္ျခင္း
တစ္ေန႔တာမွာ သေရစာမုန္႔ေတြ အဆက္မျပတ္စားေနတာထက္ ထမင္းသံုးနပ္အဝစားလိုက္တာက က်န္းမာေရးအတြက္ ပိုေကာင္းပါတယ္။
မုန္႔ေတြေလ််ာ့စားျပီး က်န္းမာေရးနဲ႔ညီတဲ့အစာအာဟာရကို ေရြးခ်ယ္ဖို႔ၾကိဳးစားၾကည့္ပါ။ အခ်ိဳရည္ေတြကို တတ္နုိင္သေလာက္ေလွ်ာ့ေသာက္ပါ။ ခံတြင္းထဲက အစားအေသာက္အၾကြင္းအက်န္ေတြဆီကေန မေကာင္းတဲ့ဘက္တီးရီးယားေတြျဖစ္လာေစနိုင္ပါတယ္
(၁၀) ဆိုဒါ၊ အားျဖည့္အခ်ိဳရည္နဲ႔ အရက္၊ဘိီယာေသာက္သံုးျခင္း
ဆိုဒါနဲ႔အားျဖည့္အခ်ိဳရည္ေတြမွာပါတဲ့ အက္စစ္ဓာတ္ျဖစ္ေစတဲ့ pH level နဲ႔ သၾကားပါဝင္မႈျမင့္မားျခင္းေတြေၾကာင့္ ေၾကြလႊာပ်က္စီးျခင္း၊ သြားပိုးစားျခင္း၊ သြားက်ဥ္ျခင္း၊နဲ႔ တျခားခံတြင္းျပႆနာေတြျဖစ္ေစနိုင္ပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ အရက္၊ဘီယာေတြကလည္း ေၾကႊလႊာပ်က္စီးေစျပီး တံေတြးထြက္ရွိမႈေလ်ာ့နည္းေစတာေၾကာင့္ မၾကာခဏအာေခါင္ေျခာက္ေစပါတယ္။ ခံတြင္းေျခာက္ေသြ႕မႈဟာ သြားပိုးစားနုိင္တဲ့အႏၱရာယ္ပိုမ်ားျပီး အနံ႔ဆိုးနဲ႔ ဘက္တီးရီးယားျဖစ္ေပၚနိုင္ေျခမ်ားပါတယ္။
(၁၁) သြားၾကားထိုးတံ တလြဲအသံုးျပဳျခင္း
သြားၾကားထိုးတံေတြကို သြားၾကားကအညစ္အေၾကးေတြကိုဖယ္ရွားဖို႔အတြက္ပဲ အသံုးျပဳၾကတာျဖစ္ပါတယ္။ သြားေပၚမွာရွိေနတဲ့ သြားေခ်းေတြ၊ကြမ္းခ်ိဳးေတြကို ခြာခ်ဖို႔သံုးမယ္ဆိုရင္ သြားေၾကြလႊာေတြထိခိုက္ျပီး သြားမွာပြန္းပဲ့ေစနုိင္ပါတယ္။
သြားပဲ့ထားတဲ့ေနရာေတြၾကားကို သြားၾကားထိုးတံနဲ႔ ထိုးကေလာ္တာမ်ိဳးကလည္း ျပႆနာရွိပါတယ္။ ခဏခဏလုပ္ရင္ သြားေတြကို ယိုင္ေစျပီး သြားက်ဲေစနိုင္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္သြားၾကားထိုးတံကို အသံုးျပဳတဲ့ေနရာမွန္ကန္ဖို႔ ဂရုစိုက္ပါ။
Source: Hello doctor