သည္းေျခအိတ္ ေက်ာက္တည္ေရာဂါ (Gallstone) ဟူေသာ ေရာဂါသည္ လူအမ်ားၾကားတြင္ ၾကားဖူးနားဝ ရွိေနၾကေသာ ေရာဂါအမည္
တစ္မ်ိဳးပင္ ျဖစ္သည္။ လူအမ်ားလည္း ျဖစ္ေလ့ရွိကာ အခ်ိဳ႕မွာလည္း ေဆးေသာက္ကာ ေပ်ာက္သြားေလ့ ရွိၾကေသာ္လည္း အခ်ိဳ႕မွာမူ ခြဲစိတ္ကုသမႈ ခံယူသည္အထိ ေရာဂါ ျပင္းထန္ခဲ့ၾကသူမ်ားလည္း ရွိခဲ့ၾကမည္ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ အဆိုပါ ေရာဂါသည္ မည္သို႔ေသာ အေၾကာင္းမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္ပြားလာရသည္၊ မိမိ၏ ခႏၶာကိုယ္အတြင္းသို႔ ေက်ာက္မ်ား မည္သို႔ေသာ အေၾကာင္းမ်ားေၾကာင့္ ဝင္ေရာက္ လာသည္ကိုမူ သိရွိသူ နည္းပါေနေသးေၾကာင္း Fame ေဆးဝါး ထုတ္လုပ္ေရး ကုမၸဏီမွ မန္းေနးဂ်င္းဒါ႐ိုက္တာ ပါေမာကၡ ေဒါက္တာ ခင္ေမာင္လြင္ က ေျပာသည္။
“ကၽြန္ေတာ္ ေဆးခန္းထိုင္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ့္ ေဆးခန္းကို လာျပၾကတဲ့ သည္းေျခအိတ္ ေက်ာက္တည္ေရာဂါ လူနာအမ်ားစုက ဒီေရာဂါ ဘာေၾကာင့္ျဖစ္မွန္း မသိၾကဘူး" ဟု ေဒါက္တာခင္ေမာင္လြင္က ေျပာသည္။ သည္းေျခအိတ္တြင္ ေက်ာက္တည္ျခင္း ႏွစ္မ်ိဳးရွိသည္ဟု သိရၿပီး တစ္မ်ဳိးမွာ အဆီေၾကာင့္ျဖစ္သည့္ ကိုလက္စထေရာ ေက်ာက္တည္ျခင္း (Cholesterol Stone) အျခားတစ္မ်ိဳးမွာ စားေသာက္လိုက္သည့္ အစားအစာမ်ားတြင္ ေၾကးနီ၊ သံဓာတ္ ထံုးဓာတ္ အစရွိသည့္ သတၱဳဓာတ္မ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္သည့္ Pigment Stone တို႔ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ ေက်ာက္တည္ျခင္း ႏွစ္မ်ိဳးစလံုးသည္ ခႏၶာကိုယ္မွ ေခ်ဖ်က္ႏိုင္သည့္ ပမာဏထက္ ေက်ာ္လြန္ စားသံုးလိုက္မိသည့္ အစားအစာမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္ရျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ “သည္းေျခေက်ာက္တည္ေနတဲ့ ေက်ာက္ေတြကို ခြဲစိတ္ၾကည့္လိုက္ရင္ မေပ်ာ္ဝင္တဲ့ အနည္က်ေက်ာက္ေတြနဲ႔ ဖြဲ႕စည္းထားတာကို ေတြ႕ရလိမ့္မယ္ဟု ေဒါက္တာခင္ေမာင္လြင္က ေျပာသည္။
သည္းေျခအိတ္ ေက်ာက္တည္ျခင္း ျဖစ္ပြားရသည့္ အဓိက အေၾကာင္းအရင္းမွာ အေနာက္တိုင္း အစားအစာ (Wester Diet) မ်ား စားသံုးျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္ဟု သိရသည္။ ကမ႓ာေပၚတြင္ သည္းေျခအိတ္ ေက်ာက္တည္ေရာဂါ ျဖစ္ပြားမႈ အမ်ားဆံုးေသာ ႏိုင္ငံမ်ားမွာ အေမရိကန္၊ ခ်ီလီ၊ ပီ႐ူး စသည္ႏိုင္ငံမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ သည္းေျခအိတ္ ေက်ာက္တည္ေရာဂါသည္ အစားအေသာက္ေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ပြားတတ္သကဲ့သို႔ မ်ိဳးဗီဇေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ပြားတတ္ေၾကာင္း သိရသည္။ “မ်ိဳးဗီဇေၾကာင့္ ျဖစ္ႏိုင္ေျခရတဲ့ ၾကားထဲမွာ Environmental Factor လို႔ေခၚတဲ့ အစားအေသာက္ အေနအထိုင္ပါ မဆင္ျခင္ရင္ ပိုျဖစ္ႏိုင္တယ္” ဟု ေဒါက္တာခင္ေမာင္လြင္က ေျပာသည္။ ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ားသည္ သည္းေျခအိတ္ ေက်ာက္တည္ေရာဂါ ျဖစ္ေစတတ္သည့္ မ်ိဳးဗီဇ မပါရွိသျဖင့္ ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ားတြင္ ျဖစ္ပြားသည့္ အဆိုပါေရာဂါသည္ အစားအေသာက္ အေနအထိုင္ေၾကာင့္သာ ျဖစ္ပြားေလ့ရွိသျဖင့္ ႀကိဳတင္ကာကြယ္၍ ရရွိႏိုင္ေသာ ေရာဂါတစ္မ်ိဳး ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
အဆိုပါေရာဂါသည္ အမ်ိဳးသားမ်ားထက္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားတြင္ ပိုမုိ ျဖစ္ပြားေလ့ရွိၿပီး အသက္ေလးဆယ္ေက်ာ္ သူမ်ားတြင္ အျဖစ္မ်ားေလ့ရွိေၾကာင္း သိရသည္။ အသက္ေလးဆယ္ေက်ာ္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားတြင္ အဆိုပါေရာဂါ ျဖစ္ပြားႏိုင္ေျခမွာ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္း ရွိၿပီး အမ်ိဳးသားမ်ားတြင္မူ ၈ ရာခိုင္ႏႈန္းသာ ရွိေၾကာင္းသိရသည္။ ထို႔အျပင္ အသက္ ၇၅ ႏွစ္ေက်ာ္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားတြင္ ႏွစ္ဦးလွ်င္ တစ္ဦး ျဖစ္ပြားေလ့ရွိၿပီး ျဖစ္ပြားႏႈန္း ၅၀ ရာခိုင္ႏႈန္း ရွိေၾကာင္း သိရသည္။ သည္းေျခအိတ္တြင္ ျဖစ္သည့္ ေရာဂါအားလံုးသည္ သည္းေျခအိတ္ ေက်ာက္တည္ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ပြားသည့္ ေရာဂါမ်ားပင္ ျဖစ္သည္။
“သည္းေျခအိတ္ ေရာင္တာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ပိုးဝင္တာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ သည္းေျခအိတ္ႀကီး ပိတ္သြားလို႔ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ သည္းေျခအိတ္ ျပည္တည္ၿပီး ေပါက္သြားလို႔ပဲျဖစ္ျဖစ္ ေနာက္ဆံုး ကုန္ကုန္ေျပာရရင္ သည္းေျခအိတ္မွာ ကင္ဆာျဖစ္တာအထိ သည္းေျခေက်ာက္တည္လို႔ပဲ” ဟု ေဒါက္တာ ခင္ေမာင္လြင္က ေျပာသည္။ သည္းေျခအိတ္ ေက်ာက္တည္ေရာဂါသည္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားတြင္ ျဖစ္ပြားႏႈန္း ပိုမို မ်ားျပားၿပီး 5Fs ႏွင့္ အက်ဳံးဝင္သည့္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားတြင္ ျဖစ္ပြားႏိုင္ေျခ ပိုမိုမ်ားျပားေၾကာင္း သိရသည္။ 5Fs ဟူသည္မွာ Female အမ်ိဳးသမီး ျဖစ္ျခင္း၊ Fat ဝျခင္း၊ Forty ေလးဆယ္ေက်ာ္ျခင္း၊ Fertile ကေလးေမြးထားဖူးျခင္းႏွင့္ Fair အသားအေရ လတ္ဆတ္ျဖဴဝင္းျခင္း စသည္တို႔ျဖစ္ေၾကာင္း ေဒါက္တာ ခင္ေမာင္လြင္က ေျပာသည္။ သည္းေျခ ေက်ာက္တည္ျခင္း ႏွစ္မ်ိဳးရွိသည္ျဖစ္ရာ ပထမတစ္မ်ိဳးျဖစ္သည့္ ကိုလက္စထေရာ ေက်ာက္တည္ျခင္း Cholesterol Stone သည္ အဆီ အစားမ်ားျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ပြားျခင္း ျဖစ္ၿပီး အဆိုပါ အမ်ိဳးအစားတြင္ ျဖစ္ပြားသည့္ ေက်ာက္မွာ အဆီေက်ာက္ ျဖစ္သည့္အတြက္ ေဆးေသာက္၍ ေျခဖ်က္ရႏိုင္ေၾကာင္း သိရသည္။
အျခားတစ္မ်ိဳးျဖစ္သည့္ သတၳဳဓာတ္မ်ား ပါဝင္သည့္ ေက်ာက္တည္ျခင္း Pigment Stone သည္ မာေက်ာသည့္ သတၱဳဓာတ္မ်ားျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းထားသည့္ ေက်ာက္ျဖစ္သျဖင့္ အမ်ားစုမွာ ခြဲစိတ္ကုသမႈ ခံယူရေလ့ရွိေၾကာင္း သိရသည္။ Cholesterol Stone သည္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားတြင္ အျဖစ္မ်ားသည္။ အမ်ိဳးသားမ်ားတြင္ သည္းေျခေက်ာက္တည္ျခင္း ျဖစ္ပြားပါက Pigment Stone အျဖစ္မ်ားေၾကာင္း သိရသည္။ သည္းေျခေက်ာက္တည္ျခင္းကို ျဖစ္ပြားေစသည့္ အစားအစာမ်ားမွာ ဆီေက်ာ္မ်ား၊ အခ်ိဳရည္မ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ ထို႔အျပင္ အရက္ေသာက္ျခင္း၊ အသက္ေလးဆယ္ေက်ာ္ ေသြးဆံုးၿပီးသည့္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားလည္း ျဖစ္ပြားတတ္ေၾကာင္း သိရသည္။ ပံုမွန္ လမ္းေလွ်ာက္ေပးျခင္း၊ ပန္းသီး၊ နာနတ္သီးစားျခင္း၊ ပဲပိစပ္၊ ပဲပုပ္စားသံုးေပးျခင္း စသည့္ အခ်က္မ်ားသည္ သည္းေျခ ေက်ာက္တည္ျခင္းအား ကာကြယ္ႏိုင္ေၾကာင္း သိရသည္။
Source: သီဟ (yatanarpon)
Read: အစိုဓာတ္ထိန္းခရင္မ္ (Moisturizer) လိမ္းျခယ္နည္း
