သင့္မွတ္ဥာဏ္ကို ဆံုး႐ႈံးေစႏိုင္မည့္ အေၾကာင္းအရာ ၅ ခ်က္ကို ေဖာ္ျပေပးလိုက္ပါတယ္။
(၁) အာဟာရ မျပည့္ဝျခင္း
ကၽြႏ္ုပ္တို႔ စားေသာက္ေနတဲ့ အစားအစာေတြဟာ ခႏၶာကိုယ္ ပံုသဏၭာန္နဲ႔ အတြင္းအဂၤါေတြအေပၚ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈ ႐ိွ႐ံုသာမက ဦးေႏွာက္လုပ္ငန္းရဲ႕ လုပ္ႏိုင္စြမ္းေပၚမွာလည္း ထိေရာက္မႈ ႐ိွပါတယ္။ ဦးေႏွာက္ဟာ စြမ္းအင္အတြက္ ဂလူးကို႔စ္ကို အသံုးျပဳရတာေၾကာင့္ ေန႔စဥ္ပံုမွန္ ဂလူးကို႔စ္ရဖို႔ လိုပါတယ္။ မွတ္ဉာဏ္ဆံုး႐ံႈးမႈ အမ်ားဆံုးဟာ အာဟာရခ်ဳိ႕တဲ့တာေၾကာင့္ပါ။ ဗီတာမင္ဘီဝမ္း ခ်ဳိ႕တဲ့တာေၾကာင့္ Korsakoff's Syndrome ရ႐ိွႏိုင္ၿပီး အတိတ္ေမ့ႏိုင္တဲ့အထိ မွတ္ဉာဏ္ဆံုး႐ံႈးႏိုင္ပါတယ္။
(၂) ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္း
ေဆးလိပ္ေသာက္တာေၾကာင့္ မွတ္ဉာဏ္ ထိခိုက္ႏိုင္ပါတယ္။ ေလ့လာမႈ အမ်ားအျပားအရ လူလတ္ပိုင္း အ႐ြယ္နဲ႔ သက္ႀကီးအရြယ္ ေဆးလိပ္ေသာက္သူေတြဟာ ေဆးလိပ္မေသာက္သူေတြထက္ မွတ္ဉာဏ္က်ဆင္းတာ ျမန္ဆန္ေၾကာင္း ေတြ႕႐ိွခဲ့ပါတယ္။ ယခင္ ေလ့လာမႈေတြအရ နီကိုတင္းေၾကာင့္ ေရတိုမွာ မွတ္ဉာဏ္ေကာင္းတယ္လို႔ ထင္ရေပမယ့္ ဒီအက်ဳးိဟာ ေခတၱခဏသာရ႐ွိတယ္လို႔ဆုိပါတယ္။ ေရ႐ွည္မွာ ေဆးလိပ္ေသာက္တာေၾကာင့္ မွတ္ဉာဏ္က်ဆင္းတတ္ပါတယ္။
(၃) အရက္အလြန္အကၽြံေသာက္ျခင္း
တစ္ညတာ အရက္အလြန္အကၽြံ ေသာက္တာေၾကာင့္ ေနာက္ေန႔ မနက္မွာ မွတ္ဉာဏ္ဆံုး႐ံႈးသြားတတ္ေပမယ့္ မၾကာခဏ အရက္အလြန္အကၽြံ ေသာက္တာေၾကာင့္ ေရ႐ွည္မွာ မွတ္ဉာဏ္က်ဆင္းႏိုင္တယ္လို႔ သုေတသီေတြက ေျပာပါတယ္။
(၄) စိတ္ဖိစီးမႈမ်ားျခင္း
ဦးေႏွာက္မွာ ဒဏ္ရာရတဲ့အခါ ဦးေႏွာက္က မွတ္ဉာဏ္ေတြကို ေသာ့ခတ္ၿပီး သိမ္းထားလိုက္တယ္လို႔ စိတ္က်န္းမာေရး အထူးကု ဆရာဝန္ေတြရဲ႕သုေတသနျပဳခ်က္အရ သိရပါတယ္။ ဘဝမွာ ဖိစီးမႈ မၾကာခဏ ႀကံဳေတြ႕ရတာေၾကာင့္ ေရ႐ွည္မွာ မွတ္ဉာဏ္ေတြ က်ဆင္းသြားႏိုင္ပါတယ္။
(၅) ေရယုန္ေပါက္ျခင္း
ေရယုန္ေပါက္တာဟာ အယ္လ္ဇိုင္းမားေရာဂါ၊ ေလျဖတ္တာ ဒါမွမဟုတ္ စိတ္ဓာတ္က်ေရာဂါလိုမ်ဳိး မွတ္ဉာဏ္ဆံုး႐ံႈးႏိုင္တဲ့ က်န္းမာေရး ျပႆနာပါ။ ေရယုန္ေပါက္တာ အမ်ားစုဟာ မွတ္ဉာဏ္ေပၚမွာ အမ်ားႀကီးထိခိုက္မႈ မ႐ိွႏိုင္ေပမယ့္ ေရယုန္ေၾကာင့္ ဦးေႏွာက္ေရာင္ေရာဂါ (Herpes Simplex Encephalitis)ေၾကာင့္ မွတ္ဉာဏ္ဆံုး႐ံႈးႏိုင္ပါတယ္။ Herpes Encephalitis ေၾကာင့္ ဆိုးဆိုး႐ြား႐ြား မွတ္ဉာဏ္ဆံုး႐ံႈးႏိုင္ေပမယ့္ အဲဒီေရာဂါဟာ မ်က္ႏွာအာ႐ံုေၾကာမွ ဦးေႏွာက္ကို ဗိုင္းရပ္စ္ပိုး ျပန္႔ပြားသြားမွသာ ျဖစ္တာေၾကာင့္ ေရာဂါျဖစ္တာ ေတာ္ေတာ္႐ွားပါးပါတယ္။
Source: ေဒါက္တာခင္မိုးမိုး
Read: ဇက္ေၾကာေတာင့္ျခင္း / ဇက္ေၾကာနာျခင္း ( Nuchal ache / Neck pain )
