အရသာ႐ွိေသာ ပဲေကာသီးကုိ Gingko biloba ဆုိေသာအပင္ကရပါသည္။

Ginkgo အပင္ေတြသည္ long-living, deciduous tree အသက္႐ွည္ၿပီး ရာသီအလုိက္ အရြက္ေႂကြေသာ အပင္ႀကီးမ်ဳိးျဖစ္သည္။ ကမၻာဦးအစကတည္းက ႐ွင္သန္ခြင့္ရခဲ့ေသာ သက္တန္း႐ွည္လွသည့္ အပင္ႀကီးျဖစ္သည္။ Ginkgo trees ေတြရဲ႕ မူရင္းေဒသက East Asia ျဖစ္ပါသည္။ ဘယ္က အစျပဳခဲ့ သလည္း ဆုိလ်ွင္ တ႐ုပ္ျပည္႐ွိ ေတာနက္ႀကီးေတြက အစျပဳခဲ့ပုံရသည္။

Ginkgo အပင္ေတြ ႐ွင္သန္ဖုိ႔အတြက္ ပတ္ဝန္းက်င ္အေျခအေန ေကာင္းမြန္ဖုိ႔လည္း အထူး လုိအပ္လွပါသည္၊ တေန႔က post တခုတြင္ Ginkgo ပင္ေတြစုိက္ထားေသာ တ႐ုပ္ႏုိင္ငံက ရြာေလးတရြာအေၾကာင္းဖတ္ရသည္၊ အေစ့ထုတ္ပုံၾကည့္ဖုိ႔ ႏုိင္ငံျခားသားေတြ တကူးတက လာၾကည့္ၾကရသည္၊ ရြာသူရြာသားေတြလည္း အလုပ္အကုိင္ ဝင္ေငြလည္းရ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ လည္းထိမ္းသားျဖစ္သည့္ Eco tourism. အစီစဥ္ေကာင္းတခုျဖစ္သည္။

Ginkgo အပင္ေတြကုိ ေအးျမေသာေတာင္ေပၚေဒသမ်ားတြင္သာ စုိက္ပ်ဳိးလုိ႔ရမွာပါ၊ ဒီအပင္ကုိ လူ႔သမုိင္း အေစာဆုံး ကာလေတြကတည္းက အစား အေသာက္အေနနဲ႔သာမက တုိင္းရင္းေဆး အတြက္ပါရည္ရြယ္စုိက္ခဲ့ၾကတာပါ။ Ginko ပင္ဟာအပင္ႀကီးမ်ဳိးျဖစ္ၿပီး ပုံမွန္အားျဖင့္ ေပ တရာေက်ာ္ျမင့္ပါတယ္၊အပင္က ႏွင္းနဲ႔ ေလျပင္းတုိက္တာကုိ ခံႏုိင္ရည္႐ွိပါတယ္။ အပင္ႏုစဥ္ ကုိင္းျဖာမႈနဲၿပီး ႐ွည္ေျမာေသာပုံျဖစ္ေပမဲ့ အသက္ႀကီးလာသည္ႏွင့္အမ်ွ အပင္က ေဘးဖက္ကုိကားလာၿပီး crown ပုံစံျဖစ္လုိ႔လာပါတယ္။ ေႏြဦးကာလမွာေတာ့ Ginkgo. အရြက္ေလးေတြက ေတာက္ပေသာ အ၀ါေရာင္ ေျပာင္းလုိ႔ လာပါတယ္။ ေရာဂါဒါဏ္ အင္းဆက္ပုိးမႊားဒါဏ္ခံႏုိင္ရည္႐ွိေသာအပင္ျဖစ္ၿပီး အခ်ဳိ႕ေသာ အပင္မ်ားမွာ ၂၅၀၀ ႏွစ္ေလာက္႐ွင္သန္ တယ္လုိ႔ မွတ္တမ္းမ်ားအရသိရပါသည္။

Ginkgo ပင္၏ အရြက္မ်ားကေတာ့ အထူးျခား ဆုံးပါဘဲ ယပ္ေတာင္ပုံစံ ေလး႐ွိၿပီး ရြက္ေၾကာ veins မ်ားက ထင္႐ွားပါတယ္၊ ရြက္ေၾကာျဖာပုံက ၂ခြျဖာ ပုံစံ bifurcating ပုံစံပါ၊ ဒီ ရြက္ေၾကာျဖာပုံဟာ အလြန္ေ႐ွးက်လြန္းေသာ premitive characters ျဖစ္ပါသည္၊ အမ်ားစုက ၄လက္မေလာက္႐ွိေပမဲ့ တခါတရံ ၆လက္မထိ႐ွိတတ္တာပါ။

Read More : လွည္းကူးျပည္သူ႕ေဆးရံုမွာ အပတ္စဥ္ ဗုဒၶဟူးေန႔တိုင္း သက္ႀကီးရြယ္အို က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ အခမဲ့ ျပဳလုပ္ေပး

အထူးျခားဆုံးအခ်က္ကေတာ့ Ginkgo ပင္ေလးေတြက အဖုိပင္ သတ္သတ္ အမပင္သတ္သတ္ ႐ွိတာပါ၊ အဖုိပင္က pollen cone ေလးေတြထုတ္ေပမဲ့ အမပင္ကေတာ့ cones မထုတ္ပါဘူး၊ Ginkgo အပင္ေတြသည္ ဘယ္ေသာအခါမွပန္းပြင့္ျခင္းမ႐ွိသည့္ Gymnosperms “အေစ့ေဖာ္ပင္” အႏြယ္ဝင္ အပင္ေတြျဖစ္သည္၊ ထုိ႔ေၾကာင့္လည္း ပဲေကာအေစ့ကုိ အေစ့အိမ္နံရံျဖင့္ဝန္းရံမထားပါ၊ အမပင္ကသီးေသာအရာသည္ အကယ္စဥ္စစ္ အသီး မဟုတ္ပါ၊ အေစ့သာျဖစ္သည္၊ ထုိအေစ့တြင္ အခြံ ၂ ခု႐ွိသည္ ။ ႏုညံၿပီးအရည္ရႊမ္းေသာအျပင္ခြံ soft and fleshy section (the sarcotesta) ႏွင့္ မာေသာ အတြင္းအခြံ hard section (the sclerotesta) တုိ႔ျဖစ္သည္၊ ႏုညံေသာ အျပင္ခြံမွ ႏွစ္လုိဖြယ္ရာ မ႐ွိေသာ ရနံ႕ကုိထုတ္ေလ့႐ွိသည္၊ ၀တ္မႈံကူးၿပီးရင္ အေစ့ေလာင္း ၂ ခုက ႐ုိးတံအေျခမွာ ႐ွိေနတာပါ။ အေစ့မွာျပင္ပ အလႊာ sarcotesta ပါၿပီး light yellow brown အေရာင္ပါ။ ႏုညံၿပီး butyric acid ထုတ္ေပးသည၊္ ရနံ႔က ဆီေျခး ေစာ္နံေသာ ေထာပတ္ရနံံ႔ျဖစ္ၿပီး အနံ႔ဆုိးလွသည္။

အမပင္ေတြ႐ွိေနလ်ွင္ အသီးမွည့္ေတြ၏ ဆုိး၀ါးလွတဲ့အနံ႕ ႏွင့္ အေစ့အမွည့္က ထြက္ေသာ အေရေတြက ၿမိဳ႕ျပကုိ ညစ္ေပေစသည္။ ဒါ့ေၾကာင့္လည္း အလွစုိက္သူေတြက အဖုိပင္ကုိမွ သီးသန္႔ ေရြးခ်ယ္စုိက္ၾကသည္၊ဥယ်ာဥ္စုိက္ပ်ဳိးသူေတြက အေစ့ေတြကုိသာ စုိက္ရင္ အမပင္ေတြပါလာမွာ စုိးလွသည၊္ ဒါ့ေၾကာင့္ male Ginkgo အပင္ကေန ကုိင္းကူး ကုိင္းဆက္နည္းနဲ႔ အဖုိပင္ေတြျခည္း ေပါက္ဖြားလာေအာင္ၾကံေဆာင္ခဲ့ၾကသည္။

အမ ginkgo အပင္ေတြအေပၚမွာ ဘဲဥပုံ သုိ႔မဟုတ္ လုံးဝန္းေသာပုံစံ႐ွိသည့္ အရည္ရႊမ္းသည့္ အသီးပုံစံ အေစ့ ေတြကုိ အကုိင္းေတြေပၚမွာ အစုလုိက္ သီးေလ့႐ွိပါသည္၊ အရြယ္ကေတာ့small jujube (Chinese date) ဇီးသီး အရြယ္ေလာက္ျဖစ္ပါသည္၊ အေစ့ပုံစံ အသီးရဲ႕ အျပင္ခြံ exocarp က ရနံ႕ျပင္းေသာ အႏွစ္ pulp ရနံ႔႐ွိၿပီး ႐ုကၡေဗဒလုိ assarcotesta လုိ႔ေခၚပါသည္၊ အခြံမာျဖင့္ဖုံးကာထားေသာ တခုတည္းေသာ အေစ့ထဲမွာ စားလုိ႔ရ သည့္ edible embryo (kernel) ကုိေတြ႕ရမွာပါ၊အတြင္းက အဝါေရာင္ အေစ့ကုိဘဲ စားသုံးၾကပါသည္။

တ႐ုပ္႐ုိးရာ ယဥ္ေက်းမႈမွာ ပဲေကာေစ့ေတြ စားရင္ က်မ္းမာေရးအတြက္ အက်ဳိး႐ွိတယ္လုိ႔ ယုံၾကည္ထားၾကသည္၊ Ginkgo nuts ေတြကုိ congee မွာသုံးၾကသည္၊ ေနာက္ၿပီး တ႐ုပ္႐ုိးရာႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္ ေတြမွာလည္း အမွတ္တရစားသုံးဖုိ႔ ခ်က္ျပဳတ္ၾကပါသည္၊ အခ်ဳိ့ကလည္း သူ႔မွာ aphrodisiac qualities ႐ွိတယ္လုိ႔ သတ္မွတ္ထားၾကပါသည္၊ ဂ်ပန္ အစားအေသာက္ေတြမွာ ginkgo seeds ေတြထည့္ခ်က္ထားၾကၿပီး အေစ့ကုိ ginnanလုိ႔ ေခၚၾကသည္။

Ginkgo ပင္ေလးေတြက ေလထုညစ္ညမ္းမႈ ေလ်ာနဲေစတယ္ ေျမဆီလႊာလည္း ခုိင္ျမဲေစတယ္၊ Urasenke ေက်ာင္းရဲ့ Japanese tea seremony မွာ Ginkgo အရြက္ေလးက symbol ျဖစ္ေနပါတယ္၊ ျမန္မာျပည္မွာ ပိေတာက္က national flowers ျဖစ္သလုိ တ႐ုပ္ျပည္မွာ Ginkgo က national tree ျဖစ္ပါတယ္။ တ႐ုပ္ျပည္မွာေတာ့ လြန္ခဲ့ေသာ လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္ေပါင္း ၁၅၀၀ကတည္းက temples ေတြမွာ စုိက္ခဲ့ၾကတယ္၊ Korea နဲ႔ Japan မွာလည္းစုိက္ခဲ့ၾကတယ္။ Ginkgo leaves ရဲ႕ extracts မွာ flavonoid, glycosides နဲ႔ terpenoids ေတြပါတယ္၊ အာ႐ုံေၾကာနဲ႔ဆုိင္ေသာ ေရာဂါေတြ ကုသရာမွာသက္ေရာက္မႈ႐ွိပါတယ္၊ အဓိကကေတာ့ memory and concentration ehancer, anti vertigo agent အေနနဲ႔သုံးခဲၾကတယ္။

အျငင္းပြားစရာ အခ်ဳိ့သုေတသနေတြမွာ Ginkgo extract က လူသားေတြရဲ႕ ခႏၶာကုိယ္ ေသြးလွည့္ပတ္မႈ ေကာင္းေစတယ္၊ oxidative cell damage ေတြကုိ ကာကြယ္ေပးတယ္ cardiovascular, renal, respiratory နဲ႔ central nervous system ေတြနဲ႔ဆက္ႏြယ္ေသာ platelet activating factors အေပၚသက္ေရာက္တယ္၊အျခားေသာ ေဆး၀င္မႈေတြကအမ်ားႀကီးပါ၊ ေရးလုိ႔မကုန္ႏုိင္ေအာင္ပါဘဲ။

အမ်ားစုက Ginkgo အပင္နဲ႔ ပဲေကာသီးကုိ ဆက္စပ္ ေတြးမိၾကပုံမရပါ၊ သီးသန္႔သာ ေတြးမိၾကပါသည္၊ ္၊ ယခုအခါ ျမန္မာျပည္မွာ Ginkgo အပင္အငယ္ေလးေတြ ြကုိ ဝယ္ယူလုိ႔ ရေနပါဘီ၊ အလွအပအေနနဲ႔လည္း စုိက္ပ်ဳိးေနၾကပါဘီ၊ က်ေနာ္တုိ႔ ေက်ာင္းသားဘဝက Ginkgo ပင္ကုိေတြ႕ျခင္လ်ွင္ ေမၿမိဳ႕ ႐ုကၡေဗဒဥယ်ာဥ္ဆီ သြားေရာက္ ေလ့လာရပါသည္၊ တပင္ထဲေသာ Ginkgo ပင္ကုိၾကည့္ရင္းအံျသခဲ့ဖူးသည္၊ သူက အပင္ထက္ သက္႐ွိ႐ုပ္ႂကြင္း Living fossile တပင္လုိ႔သာ တင္စားမိသည္အထိပါ၊ ထုိစဥ္က ဆရာႀကီးေျပာျပလုိ႔ မွတ္ဉာဏ္ ေကာင္းတယ္ဆုိၿပီး အရြက္ေလးေတြ ေကာက္ခဲ့ဖူးသည္၊ အခုအခါတြင္မူ Fame မွ အာ႐ုံေၾကာအားေကာင္းေဆးအျဖစ္အရြက္မွ ေဆးထုတ္ယူကာေရာင္းခ်ေနဘီျဖစ္သည္။

Ginkgo အပင္အေၾကာင္းကုိ Ginkgo အပင္ေအာက္မွာ ႐ွင္းျပဖူးခဲ့ေသာ ဆရာႀကီး ေဒါက္တာတင္ျမင့္ ၊ဆရာႀကီး ဦးခင္ေမာင္တင္ တုိ႔ကား မ႐ွိေတာ့ဘီ၊ သုိ႔ေသာ္လည္း ကမၻာ့ အသက္အ႐ွည္ဆုံး Ginkgo အပင္ႀကီးကား ႐ွင္သန္ဆဲ ရြက္ႏုေတြေဝေနဆဲ။

Source : ကိုသက္ႏုိင္ဦး