ရန္ကုန္တိုင္းေဒသျကီး၊ လိႈင္သာယာၿမိဳ႕နယ္၊ တြင္ထိန္ပင္သုႆန္အနီး႐ွိ ဧက ၃၀၀ ခန္႔႐ွိေသာ အမိႈက္ပံုသည္ ၂၁.၄.၂၀၁၈ ရက္ေန႔၊ ၁၂း၃၀ အခ်ိန္ခန္႔မွစတင္၍ မီးေလာင္မႈျဖစ္ပြားခဲ့ရာ မီးခိုးမ်ား အဆမတန္ထြက္႐ွိေနၿပီး
အဆိုပါမီးခိုးမ်ားသည္ ေလလမ္းေၾကာင္းအတိုင္းလိုက္ပါစီးေမ်ာကာ ေျမာက္ဥကၠလာပၿမိဳ႕နယ္၊ ဒဂံုၿမိဳ႕သစ္ေျမာက္ပိုင္းၿမိဳ႕နယ္ႏွင့္ အျခားေလလမ္းေၾကာင္းသင့္ရာ ၿမိဳ႕နယ္မ်ားတြင္ မီးခိုးေညႇာ္နံ႔မ်ား ျဖစ္ေပၚေစလ်က္႐ွိပါသည္။
မီးခိုးေငြ႕ကိုအသံတိတ္လူသတ္သမားအျဖစ္ က်န္းမာေရးစစ္တမ္းေတြကေျပာလာသည္ဟုအေထြေထြေရာဂါကုဆရာဝန္ မွ ဆိုသည္။
လူဦးေရထူထပ္လာသည့္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ အထပ္ျမင့္တိုက္မ်ားျဖင့္ ေနရာထုိင္ခင္းအတြက္ ေျဖရွင္းေနေသာ္လည္းတိုက္ခန္းအမ်ားစုသည္ က်ဥ္းေျမာင္းကာေလဝင္ေလထြက္မေကာင္းေပ။
အစားအေသာက္ခ်က္ျပဳတ္ရာတြင္လည္း အသံုးျပဳသည့္ မီးေသြး၊ ထင္း၊ ႏြားေခ်း၊ ေက်ာက္မီးေသြး၊ ဇီဝေလာင္စာစသည္တို႔မွထြက္သည့္ မီးခိုးေငြ႕မ်ားကအိမ္တြင္းေလထုညစ္ညမ္းျခင္းကို ျဖစ္ေပၚေစၿပီးအမ်ဳိးသမီးမ်ားႏွင့္ ကေလးငယ္မ်ား၏ က်န္းမာေရးကိုအဓိက ၿခိမ္းေျခာက္ေနသည့္ ျပႆနာတစ္ရပ္ ျဖစ္လာေနသည္။
ေလဝင္ေလထြက္ မေကာင္းသည့္ တိုက္ခန္းထဲတြင္ မီးဖိုေခ်ာင္မွထြက္သည့္ မီးခိုးနံ႔၊ ေညႇာ္နံ႔၊ ေဆးလိပ္ေငြ႕၊ ျခင္ေဆးေခြႏွင့္ အေမႊးတိုင္ထြန္းရာမွ ထြက္လာသည့္အနံ႔မ်ားကိုေန႔စဥ္႐ွဴ႐ိႈက္ ေနရေသာ္လည္း ၎တို႔သည္ က်န္းမာေရးႏွင့္ပတ္သက္သည့္ ျပႆနာမ်ား ျဖစ္ေပၚလာႏိုင္မည္ကိုသတိမမူမိၾကေခ်။ အိမ္တြင္းေလထုညစ္ညမ္းမႈ ျဖစ္ေစေသာယင္းအဆိပ္ေငြ႕မ်ားသည္ တျဖည္းျဖည္းခ်င္းအသက္႐ွဴလမ္းေၾကာင္းအတြင္းသို႔ ဝင္ေရာက္သြားသည္။
ၿမိဳ႕ျပ တိုက္ခန္းေတြကက်ဥ္းလာသည္။ေလဝင္ေလထြက္ ျပတင္းေပါက္မရွိဘူး။ အရင္ေခတ္ကေဆာက္ခ်င္သလိုေဆာက္ၿပီးဥပေဒမဲ့၊ စည္းမဲ့ကမ္းမဲ့လုပ္ခဲ့တာေၾကာင့္ တခ်ဳိ႕တုိက္ေတြဆိုျပတင္းေပါက္ေတာင္ မပါေတာ့ဘူး။ လူေတြကလည္းကိုယ့္အုိးကိုယ့္ဆန္နဲ႔ အဆင္ေျပေအာင္ေနရေတာ့ ဒါကိုမတြက္မိလိုက္ဘူး။
ၾကာလာတဲ့အခါ အိမ္တြင္းမွာေရာပတ္ဝန္းက်င္မွာပါ ေလထုညစ္ညမ္းမႈဒဏ္ခံစားလာရၿပီး အသက္႐ွဴလမ္းေၾကာင္းဆိုင္ရာေရာဂါေတြ၊ ႏွလံုးနဲ႔ ေသြးေၾကာဆုိင္ရာေရာဂါေတြ ဆက္စပ္ျဖစ္ေပၚလာတာေတြ႕ရသည္သိရသည္။
အလံုပိတ္တိုက္ခန္းမ်ားတြင္ ေလေအးစက္မ်ားအသံုးျပဳၿပီးေနထုိင္ပါကအျပင္ေလႏွင့္အတြင္းေလမွ်တမႈမရွိျခင္း၊ အိမ္တြင္းသန္႔ရွင္းမႈအားနည္းျခင္း၊ တစ္ကိုယ္ေရသန္႔ရွင္းမႈႏွင့္ အိမ္ေထာင္ပရိေဘာဂမ်ား သန္႔ရွင္းမႈညံ့ဖ်င္းျခင္းမ်ားကေရာဂါမ်ားကိုလက္ယပ္ေခၚေနသကဲ့သို႔ ျဖစ္ေနသည္။
သန္႔ရွင္းတဲ့ေလကို ျပည့္ျပည့္ဝဝ မ႐ွဴရသည့္အတြက္ အေဆာက္အအံုအတြင္းမွာရွိေသာေလႏွင့္ အေဆာက္အအံု ျပင္ပမွာရွိတဲ့ေလကိုသင့္တင့္မွ်တေအာင္ အလဲအလွယ္ လုပ္ခြင့္မရဘူး။ အလံုပိတ္အိမ္မွာေလေအးစက္နဲ႔ Exhaust Fun ကိုအားကိုးၿပီးေနရသူေတြမွာအသက္႐ွဴလမ္းဆိုင္ရာေရာဂါေတြ၊ အဆုတ္အေအးမိတာ၊ အဆုတ္ေရာင္ေရာဂါေတြ ျဖစ္လာၾကတယ္။ အခုဆိုပိုေတြ႕လာရသည္။
ထို႔အျပင္ အေဆာက္အအံုအေဟာင္းမ်ား၌ ေလဝင္ေလထြက္ သန္႔ရွင္းမႈမရွိေသာေၾကာင့္ ပရိေဘာဂမ်ားမိႈစြဲျခင္း၊ အိပ္ရာခင္း၊ ေခါင္းအံုးစြပ္၊ ျခင္ေထာင္မ်ားတြင္ ဖုန္မႈန္႔ႏွင့္ပိုးမႊားမ်ားကပ္ၿငိၿပီးဓာတ္မတည့္ျဖစ္ျခင္း၊ အင္ျပင္ထြက္ျခင္း၊ ပန္းနာရင္က်ပ္ ေရာဂါအခံရွိသူမ်ားတြင္ ပို၍ ေရာဂါဆိုးျခင္းမ်ား ျဖစ္လာေစႏိုင္ပါသည္။
အိမ္တြင္းေလထုညစ္ညမ္းျခင္းဒဏ္ ခံစားေနရသည့္ ရန္ကုန္ေန ျပည္သူမ်ားသည္ ယာဥ္ေၾကာက်ပ္တည္းမႈေၾကာင့္ ထြက္ေပၚလာသည့္ မီးခိုးေငြ႕ မ်ား၊ စက္မႈဇုန္မ်ားမွ ထြက္လာသည့္ အမႈန္အမႊားမ်ား၊ လမ္းေဘးေစ်းသည္မ်ားမွ ေရာင္းခ်ေနသည့္ အကင္မ်ဳိးစံုမွ အနံ႔မ်ား၊ မီးစက္မ်ားမွ ထြက္သည့္ အခိုးအေငြ႕မ်ားေၾကာင့္ ပတ္ဝန္းက်င္ေလထုညစ္ညမ္းမႈဒဏ္ကိုပါ ထပ္ဆင့္ခံစားေနရသည္။
အခုဆိုရင္ ေလထုညစ္ညမ္းတာကဆိုးလာသည္။ကားေတြကပိတ္ေတာ့ Heat ေတြတက္လာၿပီး ကာဗြန္အေငြ႕ေတြ ထြက္လာသည္။ေနာက္လမ္းေဘးေစ်းသည္ရဲ႕အကင္ေတြကထြက္ တဲ့မီးခိုးေတြကလည္းဆိုးတယ္။ ပတ္ဝန္းက်င္ကိုေတာ္ေတာ္ထိခိုက္တယ္။ ဒါေတြကအဆိပ္ေငြ႕ေတြပဲ။ ၾကာလာရင္ က်န္းမာေရးျပႆနာေတြ ျဖစ္လာၾကမည္။နည္းလမ္းရွာဖို႔လိုေၾကာင္းသိရသည္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေလထုတြင္ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုက္၊ မီသိန္းႏွင့္ ဆာလဖာဒိုင္ေအာက္ဆိုက္ ကဲ့သို႔ေသာဓာတ္မ်ားသည္ ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ (WHO)၏စံႏႈန္းသတ္မွတ္ခ်က္ထက္ ပိုမ်ားေနသည္ဟုရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ စည္ပင္သာယာေရးေကာ္မတီပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးႏွင့္ သန္႔ရွင္းေရးဌာန၏ ေလထုအရည္အေသြးတိုင္းတာေရးရလဒ္မ်ားကေဖာ္ျပေနသည္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၏ ေလထုအရည္အေသြးကိုတိုင္းတာစစ္ေဆးရင္းတစ္ဖက္၌လည္းက်န္းမာေရးႏွင့္ ဆက္စပ္သည့္ အေျခအေနမ်ားကိုေလ့လာရာတြင္ ကေလးမ်ား၌ ပန္းနာရင္က်ပ္ေရာဂါ ျဖစ္ပြားႏႈန္းမ်ားလာသည္ကိုေတြ႕ရသည္ဟုလုပ္ငန္းခြင္က်န္းမာေရးဌာန ၫႊန္ၾကားေရးမွဴး မွ ေျပာသည္။
ကေလးမ်ားတြင္ကားေတြကထြက္တဲ့ အိတ္ေဇာဓာတ္ေငြ႕ကုိတိုက္႐ိုက္႐ွဴ႐ိႈက္မိတာေၾကာင့္ အရပ္ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈကိုထိခိုက္ေစႏုိင္တယ္။ အဆုတ္ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈႏႈန္းကလည္းလူႀကီးေတြထက္စာရင္ ပိုခံႏုိင္ရည္မရွိ ျဖစ္ေနတယ္။ အဆုတ္ကလည္းဖြံ႕ၿဖိဳးေနတဲ့အခ်ိန္ေတြမွာထိခိုက္မိသလို ျဖစ္တယ္။ အဆုတ္ရဲ႕လုပ္ငန္းေဆာင္တာက်ေနတယ္လို႔ ေျပာ၍ရသည္။
ေလထုညစ္ညမ္းမႈႏွင့္ ကေလးမ်ား၏ က်န္းမာေရးအေျခအေနဆက္စပ္ျခင္းရွိ၊ မရွိကိုရန္ကုန္ကေလးေဆး႐ံုႀကီး (ဟယ္ပင္) ႏွင့္ ရန္ကင္းကေလးေဆး႐ံုႀကီးမွရရွိလာေသာေဒတာမ်ားကိုဆန္းစစ္ရာ ၂၀၁၃ မွ ၂၀၁၅ အတြင္းနမိုးနီးယားေရာဂါႏွင့္ ပန္းနာရင္ က်ပ္ေရာဂါမ်ား ျဖစ္ပြားႏႈန္းပိုျမင့္လာသည္ကိုေတြ႕ရျခင္းျဖစ္သည္။ အသက္ (၅) ႏွစ္ေအာက္ ကေလးမ်ားတြင္ နမိုးနီးယားေရာဂါေၾကာင့္ ေသဆံုးမႈသည္ ၅၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ရွိၿပီးယင္းသည္ အိမ္တြင္းႏွင့္ ပတ္ဝန္းက်င္ေလထုညစ္ညမ္းမႈမ်ားႏွင့္ ဆက္စပ္မႈရွိေနသည္ဟုကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕၏ က်န္းမာေရးစစ္တမ္းမ်ားကဆိုသည္။
အိမ္တြင္းေလထုညစ္ညမ္းမႈေလ်ာ့က်ေအာင္ ေနသာတဲ့ရက္ေတြမွာ ျပတင္းေပါက္ေတြအကုန္ဖြင့္ၿပီး ေလဝင္ေလထြက္ေကာင္းေအာင္ လုပ္ရမည္။မီးခိုးေငြ႕၊ ေညႇာ္နံ႔မ်ားတဲ့ေနရာမွာေနသူေတြ က Exhaust Fun (မီးခိုးထုတ္လႊတ္သည့္ႁပြန္ေပါက္) ထားသင့္သည္။အဲကြန္းအသံုးျပဳသည့္ အိမ္ေတြမွာအိမ္အတြင္းေလနဲ႔ အျပင္ေလကိုေလးနာရီျခားတစ္ခါ၊ ေျခာက္နာရီျခားတစ္ခါေလာက္ ဖလွယ္သန္႔စင္ေပးႏုိင္ရင္ ပိုေကာင္းသည္ ဟုေဒါက္တာမွ အႀကံျပဳသည္။ အဲကြန္းကုိဆက္တိုက္မဖြင့္ဘဲေလးနာရီ (သို႔မဟုတ္) ေျခာက္နာရီတစ္ခါ ပိတ္၍ တံခါးေပါက္မ်ားဖြင့္ၿပီးအျပင္ေလဝင္ေအာင္ ျပဳလုပ္ေပးရန္ အႀကံျပဳျခင္းျဖစ္သည္။
ေလထုညစ္ညမ္းမႈနွင့္ ပတ္သတ္သည့္ သတိေပးႏိႈးေဆာ္ခ်က္မ်ားကို အားကစားနွင့္က်န္းမာေရးဝန္ႀကီးဌာနမွလည္း အခ်ိ္န္ႏွင့္ တေျပးညီ ေဖာ္ျပလ်က္ရွိပါတယ္။
