အစားအေသာက္နဲ႕ ဝက္ျခံဟာ ဆက္စပ္ေနပါတယ္။ အေရျပားက်န္းမာေရးမွာ အစားအေသာက္က အေရးပါသလို စားေသာက္ေနထိုင္ပံု မမွန္ရင္ လည္း ဝက္ျခံထြက္တတ္ပါတယ္။

“Let food be your medicine and let medicine be your food” (အစာလည္း ေဆး၊ ေဆးလည္းအစာ) ဆိုသည့္အတုိင္း အစားအေသာက္ဟာ လူတစ္ေယာက္ရဲ႕က်န္းမာေရးကို မ်ားစြာေျပာင္းလဲသြားေစနုိင္သလို အလွအပအတြက္လဲ အလြန္အေရးပါပါတယ္။

အေရျပားမွာ ေမြးညွင္းေပါက္က အေရးႀကီးပါတယ္။ ေခၽြးကလင္းနဲ႕ ေမြးညင္းေပါက္ကလြဲရင္ က်န္တဲ့အရာေတြဟာ အလံုပိတ္ေတြပါ။ ေမြးညင္းေပါက္မွန္သမွ် လူ႕အေရျပားအတြင္းပိုင္း အဆီလႊာရဲ႕ ေအာက္ဘက္ကေန ထြက္လာပါတယ္။ အဲ့ဒီ ေမြးညင္းေပါက္ ( Hair Follicles) ဟာ အဆီဂလင္း၊ ေတြနဲ႕ ဆက္စပ္ေနပါတယ္။ အဆီဂလင္းရဲ႕တာဝန္က အဆီတစ္မ်ိဳးျဖစ္တဲ့ Seburn ကို ထုတ္ေပးၿပီး အေရျပားနဲ႕ ဆံပင္ကို အစိုဓာတ္ရေအာင္ ပံ့ပိုးေပးပါတယ္။

အဆီ ( Seburn) ထဲမွာ Triglycerides ( 40-60%) ၊ Cerides ( 19-26%) ၊ Squalene (11-15%) နဲ႕ ကိုလက္စထေရာ အနည္းငယ္ပါဝင္ပါတယ္။ လက္ဖဝါး၊ ေျခဖဝါး ကလြဲရင္ လူ႕ခႏၶာကိုယ္တစ္ခုလံုးမွာ ေမြးညင္းေပါက္ေတြရွိပါတယ္။ အေရျပားျပႆနာအမ်ားစုကလည္း ေမြးညင္းေပါက္ကစျဖစ္ပါတယ္။ ေမြးညင္းေပါက္ပိတ္ဆို႕ရင္ ဝက္ျခံထြက္လာတယ္။ လူပ်ိဳေပါက္အရြယ္မွာ လူငယ္အမ်ားစု ဝက္ျခံထြက္ေလ့ရွိပါတယ္။ ဒီအရြယ္မွာ Testosterone နဲ႕ Estrogen ထက္ Growth Hormone အေျပာင္းအလဲေၾကာင့္ ပိုျဖစ္တတ္ၾကပါတယ္။အစားအေသာက္ကလည္း ေဟာ္မုန္းအေျပာင္းအလဲကိုျဖစ္ေစၿပီး အဆီဂလင္းထုတ္လုပ္မႈကို မ်ားေစနုိင္ပါတယ္။

လူ႕အေရျပားဟာ ေျခာက္ေသြ႕ပ်က္စီးလြယ္ပါတယ္။ ပ်က္စီးတဲ့ ဆဲလ္ေသေတြဟာ တစ္လတစ္ခါ ကြာက်ရၿပီး ကြာက်တဲ့ ဆဲလ္ေနရာမွာ ဆဲလ္အသစ္က ျပန္လည္ျဖစ္ေပၚလာပါတယ္။ ဆဲလ္ေသကြာက်မႈ နည္းတာလဲမေကာင္းပါဘူး။ ဆဲလ္ေဟာင္းေတြက အဆီဂလင္းကို ပိတ္ဆို႕၍ ဝက္ျခံထြက္နုိင္ေခ်မ်ားေစပါတယ္။ ေနာက္တခုက အဆီျပန္တာပါ။ မ်က္နွာအဆီျပန္ရင္ အေရျပားက ေစးကပ္ေနလာၿပီး ဖုန္နဲ႕၊ ပိုးမႊားေတြက ေမြးညွင္းေပါက္ေတြမွာ ပိတ္ဆို႕ပါတယ္။ ဝက္ျခံျဖစ္ေစတဲ့ Propioni -bacteria ဟာ ေအာက္ဆီဂ်င္မရွိတဲ့ အေနအထားမွာ ေကာင္းစြာ ေပါက္ဖြားပါတယ္။ ဗက္တီးရီးယား စတင္ေပါက္ဖြားတာနဲ႕ အဆီဂလင္းေရာင္ၿပီး ဝက္ျခံဖုထြက္လာကတာပါ။

အဲ့ဒီအခ်ိန္မွာ အျပင္က Keratin ဆဲလ္ေသနဲ႕ ပိတ္ဆိုေနတာေၾကာင့္ ဝက္ျခံကို မျမင္နုိင္ေသးပါဘူး။ ဒီအဆင့္ကို စထြက္ခါစ ျမံဳတဲ့အဆင့္လို႕ သတ္မွတ္ပါတယ္။ ျမံဳေနတဲ့ဝက္ျခံဳဟာ အေပၚယံဆဲလ္ေသကြာက်လာမွသာ ျပည္တည္နာဝက္ျခံအိတ္ကို စတင္ျမင္ေတြ႕ရတာပါ။

Keratin ဆိုတာ အေရျပားအျပင္လႊာ Epidermis မွာရွိတဲ့ အမွ်င္ဓာတ္ပရိုတင္းတစ္မ်ိဳးျဖစ္ပါတယ္။ Keratinocyte ေခၚတဲ့ ဆဲလ္ေတြနဲ႕ ဖြဲ႕စည္းထားၿပီး၊ ဥပမာေျပာရရင္ ဆံပင္၊ ေျခသည္း၊ လက္သည္း စတာေတြကို Keratin နဲ႕ ဖြဲ႕စည္းထားပါတယ္။ လက္သည္း၊ေျခသည္းမွာ Keratin ၇၇%၊ ေရ ၁၈% နဲ႕ အဆီ ၅ % ပါဝင္ပါတယ္။

လက္သည္းဟာ Keratin အလႊာ ၁၀၀ေလာက္နဲ႕ အထပ္ထပ္ဖြဲ႕စည္းထားၿပီး ေျခသည္းကေတာ့ အလႊာေပါင္း ၁၅၀ ေလာက္နဲ႕ အထပ္ထပ္ဖိအုပ္ထားပါတယ္။ ဆံပင္မွာ Keratin 90 % ၊ ေရဓာတ္ ၉% ပါဝင္ၿပီး ေရာင္ျခယ္ တစ္ရာခိုင္ႏႈန္း ေလာက္ပဲပါဝင္ပါတယ္။ ေျခာက္ေသြ႕တဲ့ဆံသားမွာ ေရဓာတ္ပါဝင္မႈ ပိုနည္းပါးၿပီး၊ တိရစာၦန္ေတြရဲ႕ ေျခသည္း၊ လက္သည္းေတြကလဲ Keratin ေတြပါဝင္ပါတယ္။ အေရျပားမွာ Keratin ေတြက မာေက်ာမႈမရွိဘဲ ေျခသည္း၊လက္သည္း ေတြကေတာ့ အလႊာအထပ္ထပ္ ဖိသိပ္ထပ္ထားတာေၾကာင့္ မာေက်ာေနတာပါ။ ဒါေပမဲ့ ေရဓာတ္ပါဝင္မႈနည္းတာေၾကာင့္ ပိုမိုထိခုိက္ပ်က္စီး လြယ္ပါတယ္။

အေရျပားမွာ Keratin ထုတ္လုပ္မႈ အဆမတန္မ်ားတာကို Hyperkeratosis လို႕ေခၚၿပီး၊ အေပၚယံအေရျပားက တျဖည့္ျဖည္းထူလာမယ္။ ထူလာတဲ့ အေရျပားဟာ အဆီဂလင္းကို သြားေရာက္ပိတ္ဆို႕ၿပီး ဝက္ျခံထြက္လာရပါတယ္။

ကာကြယ္နည္း

ဝက္ျခံကုသရာ မွာ ဗီတာမင္ေအက အလြန္အသံုးဝင္ပါတယ္။ Retinoi ( Vitamin A)၊ Carotenoids ( Provitamin A)၊ Retinoids ( Vitamin A Metabolites) ေတြကို ဝက္ျခံေပ်ာက္ေဆးအေနနဲ႕ သံုးၾကပါတယ္။ ဝက္ျခံကုသတဲ့အခါ Minocycline ေသာက္ေဆးဟာ ဝက္ျခံကို ၆၆ % အထိ ေလ်ာ့က်ေစနုိင္ပါတယ္။

အဆီဖုဝက္ျခံမွာ ဗီတာမင္ ေအႏဲ႕ ဒီက အေရးႀကီး ပါတယ္။ သတၱဳဓာတ္ခ်ိဳ႕တဲ့မႈကလည္း ဝက္ျခံကို ပိုဆုိုးေစပါတယ္။ သြပ္ဓာတ္၊ ေကာ့ပါး၊ အိုင္အိုဒင္း၊ စတာေတြဟာ ဝက္ျခံမေပါက္ေအာင္ ကာကြယ္ေပးနုိင္ ပါတယ္။ ေန႕စဥ္သြပ္ဓာတ္ 30mg ေသာက္တာဟာ ဝက္ျခံျဖစ္ပြား မႈကို ၅၀ % နီးပါး ကာကြုယ္နုိင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဝက္ျခံထြက္ေနစဥ္ Zinc 50 mg တစ္ရက္ႏွစ္ႀကိမ္ေသာက္ရပါတယ္။

ဝက္ျခံေပ်ာက္ေစဖို႕ အစာအိမ္ထဲမွာ ေကာင္းတဲ့ Probiotic ပိုးမႊားေလးေတြရွိဖို႕လုိအပ္ပါတယ္။ ေဂၚဖီထုပ္ နဲ႕ ဆားရည္စိပ္သနပ္ထဲမွာ Probiotic ေတြပါပါတယ္။ ဆယ္လမြန္ငါးနဲ႕ အခြံမာသီးေတြထဲမွာ အိုမီဂါ သရီး ဖက္တီး အက္စစ္ေတြပါပါတယ္။ ဝက္ျခံအမာရြက္နဲ႕ ေရာင္ရမ္းတာေတြကို သက္သာေစနုိင္ပါတယ္။

ဝက္ျခံအတြက္ ေရွာင္သင့္ေသာ အစားအစာမ်ား

(၁) ႏြားနုိ႕ကလဲ ဝက္ျခံနဲ႕ ဆက္စပ္ေနပါတယ္။ နို႕ထြက္ပစၥည္းမွာပါတဲ့ ဓာတ္တစ္မ်ိဳးက ဆဲလ္ကြဲသြားတာနဲ႕ မ်က္နာအဆီျပန္တာနဲ႕ ဝက္ျခံထြက္ေစပါတယ္။

(၂) ေခ်ာကလက္ကလည္း ဝက္ျခံထြက္ေစပါတယ္။ ေခ်ာကလက္စားၿပီး ေလးရက္ေျမာက္ေန႕မွာ ဝက္ျခံျဖစ္နႈန္း ၁၄၀ % တိုးပြားလာၿပီး ခုနစ္ရက္ေျမာက္ေန႕မွာ ၁၆၀ ရာခိုင္ႏႈန္း ထိ တိုးပြားလာတာေတြ႕ရတယ္။

(၃) ျပဳျပင္ထားတဲ့ အစားအစာေတြ၊ ေခါက္ဆြဲေျခာက္ထုပ္ေတြဟာ Insulin ပမာဏကို ရုတ္တရက္ျမင့္တတ္ေစနုိင္ပါတယ္။ အမ်ိဳးသားေဟာ္မုန္း အင္ဒရိုဂ်င္ ပမာဏမ်ားလာၿပီး ဝက္ျခံထြက္လာတတ္ပါတယ္။

(၄) ၾကြက္သားထုထည္တတ္ေအာင္ေသာက္ရတဲ့ ပရိုတင္းေပါင္ဒါေတြ၊ whey Protein ေတြေရွုာင္သင့္ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ကၾကက္ဥစားတယ္၊ ၾကက္ဥအႏွစ္မွာပါတဲ့ ကိုလက္စထေရာ ကဝက္ျခံကို ပိုဆိုးေစပါတယ္။

(၅) အရက္၊ ေကာ္ဖီ၊ လက္ဖက္ရည္နဲ႕ အခ်ိဳရည္ေတြကလည္း ဝက္ျခံထြက္တာကို အားေပးပါတယ္။ ေနာက္တခ်က္က ဆီေၾကာ္စာေတြ၊ နဲ႕ အာလူးေခ်ာင္းေၾကာ္ေတြျဖစ္ပါတယ္။

ဝက္ျခံေပ်ာက္ဖို႕ အတြက္ဆို အစားအေသာက္ကို စနစ္တက်ေရွာင္ၾကဥ္သင့္ပါတယ္။

Source: Dr: Aye Min Htoo

Read: မ်က္ႏွာမွာ တင္းတိပ္ ဘာေၾကာင့္ ျဖစ္လာရတာလဲ…