မိန္းကေလးေတြရဲ႕တစ္သက္တာမွာ ေရွာင္လႊဲမရတာက အရြယ္ေရာက္တာနဲ႔ၾကံဳလာရတဲ့ ဓမၼတာေသြးဆင္းျခင္းျဖစ္ပါတယ္။

ေသြးဆံုးခ်ိန္အထိ လစဥ္ၾကံဳေတြ႔ေနရမယ့္ကိစၥျဖစ္သလို အမ်ိဳးသမီးက်န္းမာေရးမွာအေရးပါပါတယ္။ ရာသီလာျခင္းက အမ်ိဳးသမီးေတြနဲ႔ခြဲျခားမရတဲ့ သဘာဝတစ္ခုမို႔ လစဥ္သံုးပစၥည္းေတြနဲ႔ မကင္းနိုင္ၾကပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ လစဥ္သံုးပစၥည္းေတာင္ သံုးဖို႔မလိုေလာက္ေအာင္ ရာသီေသြးဆင္းနည္းလြန္းတဲ့၊ ရာသီလာရက္တိုလြန္းတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြလည္း ရွိေနပါေသးတယ္။

တခ်ိဳ႕ဆို တစ္ရက္၊ တစ္ညပဲ ရာသီလာတာ ဒါမွမဟုတ္ နည္းလြန္းလို႔ မသိသာတာေၾကာင့္ လစဥ္သံုးေတာင္ မလိုဘဲ ေန႔စဥ္သံုးအပါးစားေလးေတြနဲ႔တင္ အဆင္ေျပပါတယ္။

ဒီေလာက္ နည္းတာ၊ ရက္တိုေနတာ ပံုမွန္ဟုတ္ပါ့မလား

ပံုမွန္လာေနက်က ဒီေလာက္ပဲဆိုရင္ေတာ့ အိုေကပါတယ္တဲ့။ ရာသီလာတိုင္း ဒီေလာက္က ဒီေလာက္ပဲ၊ တစ္လတစ္ၾကိမ္လာေနသေရြ႕ေတာ့ ေဟာ္မုန္းထိန္းညွိမႈက ပံုမွန္လည္ပတ္ေနျပီး မ်ိဳးပြားစနစ္ကလည္း က်န္းမာေနတယ္လို႔ ယူဆနုိင္ပါတယ္။ ဆိုလိုတာက ပံုမွန္ေသြးဆင္းမ်ားေနက်လူက ရုတ္တရက္ နည္းသြားတာမ်ိဳး၊ နည္းရာကေန ေနာက္တစ္လမွာ အမ်ားၾကီးေသြးဆင္းတာမ်ိဳး၊ မ်ားလိုက္နည္းလိုက္ မူမမွန္ေသြးဆင္းတာေတြမဟုတ္ရင္ အရမ္းမစိုးရိမ္ပါနဲ႔။

ဒါဆို ဘာေၾကာင့္ နည္းရတာလဲ

အမ်ားအားျဖင့္ေတာ့ တစ္ရက္ကေန ႏွစ္ရက္အထိပဲ ရာသီေသြးဆင္းတာက အက္စထရုိဂ်င္ေဟာ္မုန္းနည္းပါးမႈ ဒါမွမဟုတ္ သံဓာတ္အားနည္းျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္နိုင္ပါတယ္။ သားအိမ္နံရံေျမွးျဖစ္တည္ဖို႔ အက္စထရိုဂ်င္မလံုေလာက္တဲ့အခါ ရာသီေသြးနည္းတာ၊ အေရာင္ေဖ်ာ့တာ၊ ရက္တိုလြန္းတာေတြျဖစ္လာတတ္ပါတယ္။

အက္စထရိုဂ်င္နည္းေစနိုင္တဲ့ ျဖစ္နိုင္ေျခအေၾကာင္းရင္းေတြ အမ်ားၾကီးရွိပါတယ္ –

ေဟာ္မုန္းပါတဲ့သေႏၶတားေဆးေတြအသံုးျပဳျခင္း (အထူးသျဖင့္ ေသာက္ေဆး)
စိတ္ဖိစီးမႈမ်ားျခင္းေၾကာင့္ cortisol ေဟာ္မုန္းထြက္ရွိျခင္း
ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားေလ့က်င့္ခန္းလုပ္ျခင္းလြန္ကဲျပီး အစားေလွ်ာ့လြန္းျခင္း (အစာအာဟာရလံုေလာက္မႈမရွိျခင္း)
ရာသီစက္ဝန္းအတြင္း မ်ိဳးဥမေၾကြျခင္း
သံဓာတ္အားနည္းျခင္း
ဗီတာမင္နဲ႔သတၱဳဓာတ္ ခ်ိဳ႕တဲ့ျခင္း
သိုင္းရိြဳက္ျပႆနာ (ရာသီေသြးဆင္းနည္းေစနုိင္တယ္)
ပံုမွန္အေျခအေနဆိုတာ

မိန္းကေလးတစ္ေယာက္နဲ႔ တစ္ေယာက္ ရာသီလာတဲ့ပမာဏနဲ႔ရက္အပိုင္းအျခားခ်င္းမတူၾကပါဘူး။ ဓမၼတာေသြးဆင္းျခင္းဟာ ၂၁ရက္ ကေန ၃၅ ရက္ျခားတစ္ၾကိမ္ျဖစ္ေပၚတတ္ျပီး တစ္ၾကိမ္ကို ၂ ရက္မွ ၇ ရက္အတြင္း ၾကာျမင့္တတ္ပါတယ္။ ပ်ိဳေဖာ္ဝင္ကာစ ႏွစ္ေတြမွာ ရာသီလာတဲ့ရက္က ရွည္ၾကာတတ္ေပမယ့္ အရြယ္ေရာက္လာတာနဲ႔အမွ် ရက္တိုလာျပီး ပံုမွန္ျဖစ္သြားေလ့ရွိပါတယ္။

ရာသီစက္ဝန္းဟာ ရက္အနည္းအမ်ား၊ ေသြးဆင္းတဲ့ပမာဏအနည္းအမ်ားနဲ႔ လာခ်ိန္ေတြဟာ တစ္လနဲ႕တစ္လ ပံုမွန္ရွိၾကပါတယ္။ တခ်ိဳ႕မွာ ရာသီေသြးဆင္းနည္းတယ္၊မ်ားတယ္၊ ကိုက္ခဲမႈခံစားရသူ၊မခံစားရသူ၊ ရက္ရွည္သူ၊ ရက္တိုသူ ေတြရွိတတ္ေပမယ့္ တျခားလကၡဏာေတြ မျဖစ္ခဲ့ရင္ ပံုမွန္အေျခအေနအျဖစ္ ယူဆလို႔ရနိုင္ပါေသးတယ္။

ေနာက္တစ္ခ်က္က သေႏၶတားေဆး သို႔မဟုတ္ သားအိမ္ထဲထည့္ပစၥည္း(IUDs) ေတြလို သားဆက္ျခားနည္းလမ္းတစ္ခုခုအသံုးျပဳျခင္းေၾကာင့္လည္း ရာသီေသြးဆင္းမႈကို ေျပာင္းလဲေစနိုင္ပါတယ္။

ဆရာဝန္ျပဖို႔လိုတဲ့ လကၡဏာေတြက ဘာေတြလဲ

အသက္ ၁၆ ႏွစ္ေက်ာ္တာေတာင္ ရာသီစမေပၚေသးရင္

ကိုယ္ဝန္ရွိေနတာမဟုတ္ဘဲ ရာသီထိန္တာ ၃ လေက်ာ္လာရင္

ရာသီေသြးဆင္းတာ ၇ ရက္ေက်ာ္လာရင္

လစဥ္သံုးပစၥည္းကို တစ္နာရီတစ္ၾကိမ္မက လဲရတဲ့အထိ အမ်ားၾကိီးဆင္းေနရင္

ရာသီလာစဥ္ ကိုက္ခဲမႈက အရမ္းျပင္းထန္ေနရင္ ဆရာဝန္နဲ႔တိုင္ပင္ျပီး အၾကံျပဳခ်က္ရယူပါ။

အေရးၾကီးတာက ကိုယ့္ရဲ႕ရာသီစက္ဝန္းကို ပံုမွန္ျဖစ္မျဖစ္ အျမဲသတိထားဆန္းစစ္ဖို႔ပါ။ ဒါမွ ရုတ္တရက္ေျပာင္းလဲမႈနဲ႔ ကိုယ့္ရဲ႕ခႏၶာကိုယ္ကအေၾကာင္းရင္းခံေတြကို သိနိုင္ျပီး ဆင္ျခင္ေနထိုင္နိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ လိုအပ္လာရင္ ဆရာဝန္ျပဖို႔ မေႏွာင့္ေႏွးပါနဲ႔။

source:Yun Sandi Nan Mon(hellosayarwon)

Read:ေက်ာက္ကပ္၌ ေက်ာက္တည္ျခင္း၏ ေရာဂါလကၡဏာမ်ား