သင္ကိုယ္တိုင္ ေဆးဆိုင္ဖြင့္ထားသည္ျဖစ္ေစ ၊ ေဆးဆိုင္ဖြင့္ရန္ ရြယ္ရည္ခ်က္ရွိသူျဖစ္ေစ ေဆးဆိုင္အတြက္ လိုအပ္တဲ့ ေဆးဝါးေတြနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး လံုျခံဳစိတ္ခ်ရေစဖို႔ အတြက္ ဂရုစိုက္ဖို႔ အလြန္ကို အေရးၾကီးပါတယ္။
ေဆးဆိုင္တစ္ဆိုင္ဖြင့္ထားျပီးဆိုတာနဲ႔ ဆိုင္မွာလိုအပ္တဲ့ ေဆးေတြကို ဘယ္လို ဝယ္ယူမလဲ ဆိုတာကလည္း အေရးၾကီးလွပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ မိမိ ေဆးဆိုင္မွာ အသံုးျပဳမည့္ ေဆးဝါးေတြက မွတ္ပံုတင္ထားတဲ့ ေဆးဝါးေတြလာ ဒါမွမဟုတ္ ျပည္သူေတြကို သံုးစြဲဖို႔အတြက္ သင့္ေတာ္တဲ့ ေဆးဝါးေတြေကာ္ ျဖစ္ရဲ႕လား ဆိုတာကေတာ့ စိတ္ဝင္စားစရာ တစ္ခုျဖစ္လာပါတယ္။
ပထမဦးဆံုးအေနျဖင့္ မိမိ ေဆးဆိုင္မွာ အသံုးျပဳမည့္ ေဆးဝါးေတြကို ျမန္မာႏိုင္ငံ ေဆးဝါးမွတ္ပံုတင္အမွတ္ ရွိမရွိကို စစ္ေဆးသင့္ဖို႔လိုပါတယ္။ အဆိုပါ ေဆးဝါးေတြမွာ မွတ္ပံုတင္ထားျခင္း ရွိမရွိကို ဘယ္လိုစစ္ေဆးရမလဲ ဆိုတာကို ေဖာ္ျပေပးပါမယ္။
ေဆးဝါးေတြကို ျမန္မာႏိုင္ငံ အမ်ိဳးသားေဆးဝါး ဥပေဒမွ မွတ္ပံုတင္ျခင္းကို အလြယ္ေခၚတဲ့ အေနျဖင့္ ဂဏန္းေလးလံုး ၊ အကၡရာ ၊ ဂဏန္းသံုးလံုး သို႔မဟုတ္ ဂဏန္းေလးလံုးဆိုျပီး သတ္မွတ္ထားပါတယ္။ မွတ္ပံုတင္သက္တမ္းတိုးထားတဲ့ ေဆးဝါးမ်ား၏ ေရွ႕မွာ R ဆိုတဲ့ စာလံုးကို ေရွ႕ဆံုးတြင္ ေဖာ္ျပပါတယ္။ ဥပမာ - MM Reg No. 2002 AA 1111 ၊ R 2002 A 1111 ၊ 2002 L 1111 ဆိုျပီး ပံုစံအမ်ိဳးမ်ိဳး ေဆးဘူးခြံေတြမွာ ေတြ႕ရတတ္ပါတယ္။
ဥပမာအားျဖင့္ အထက္ပါ ပံုတြင္ MM Reg No : R ဆိုျပီး ပါဝင္ပါတယ္။ R ဆိုတာကေတာ့ ဒုတိယအၾကိမ္ သက္တမ္းတိုးထားတဲ့ ေဆးဝါးျဖစ္ျပီး 2002 မွာ အေရွ႕ ဂဏန္း ႏွစ္လံုးမွာ 2020 ခုႏွစ္ျဖစ္ျပီး ေနာက္ ဂဏန္း ႏွစ္လံုးကေတာ့ ႏွွစ္လ ပိုင္း မွာ ေဆးဝါးမွတ္ပံုတင္ သတ္တမ္း ကုန္ဆံုးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အလယ္တြင္ A အကၡရာပါဝင္ျပီး ေနာက္ဂဏန္း ေလးလံုးကေတာ့ ေဆးဝါးမွတ္ပံုတင္ထားတဲ့ နံမွတ္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကေတာ့ ေဆးဝါး မွတ္ပံုတင္ျခင္းကို စစ္ေဆးတဲ့နည္းဘဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ေဆးဆိုင္ ဖြင့္ထားသည္ျဖစ္ေစ ၊ မဖြင့္ထားသည္ျဖစ္ေစ ေဆးဝါးေတြရဲ႕ အမ်ိဳးအစား ၃ မ်ိဳးကို ခြဲျခားႏိုင္ဖို႔လည္း လိုပါတယ္။ အ့ဒါေတြကေတာ့ -
၁ ။ ဆရာဝန္ညႊန္ၾကားခ်က္ မလုိအပ္ေသာ ေဆးဝါးမ်ား (Over The Counter - OTC )
၂ ။ ဆရာဝန္ညႊန္ၾကားခ်က္ျဖင့္သာ သံုးစြဲရမည့္ ေဆးဝါးမ်ား ( Prescription Only Medicine - POM )
၃ ။ ထိန္းခ်ဳပ္ေဆးဝါးမ်ား (Controlled Drug ) တို႕ ျဖစ္ပါတယ္။
၁ ။ ဆရာဝန္ညႊန္ၾကားခ်က္ မလုိအပ္ေသာ ေဆးဝါးမ်ား (Over The Counter - OTC )
OTC ေဆးမ်ားကို က်ြမ္းက်င္သည္ က်န္းမာေရးဝန္ထမ္းမ်ားႏွင့္ တိုင္ပင္၍ လိုင္စင္ရေဆးဆိုင္မ်ားတြင္ ဝယ္ယူရရွိႏိုင္ပါတယ္။ ဥပမာ - ဓာတ္ဆားထုပ္မ်ား ၊ အားေဆး ၊ အဖ်ားေပ်ာက္ေဆး ၊ သာမန္ အကိုက္အခဲေပ်ာက္ေဆး တို႔ပါဝင္ပါတယ္။
၂ ။ ဆရာဝန္ညႊန္ၾကားခ်က္ျဖင့္သာ သံုးစြဲရမည့္ ေဆးဝါးမ်ား ( Prescription Only Medicine - POM )
POM ေဆးမ်ားကို ဆရာဝန္၏ ညႊန္ၾကားခ်က္ျဖင့္သာ ဝယ္ယူသံုးစြဲရမည္ ျဖစ္ပါတယ္။ လိုင္စသ္ရ ေဆးဆိုင္မ်ားဘက္မွလည္း ေဆးညႊန္းစာျဖင့္သာ စနစ္တက် ေရာင္းခ်ေပးသင့္ပါတယ္။ ( ဥပမာ - ငွက္ဖ်ားေရာဂါ ၊ တီဘီ ၊ ကုသေဆးမ်ား(ပဋိဇီဝေဆးမ်ား) ၊ ေသြးတိုးက်ေဆးမ်ား ၊ ႏွလံုးေရာဂါတြင္ သံုးေသာေဆးမ်ား ၊ ဆီးခ်ိဳ ၊ ေသြးခ်ိဳထိန္းေဆး ၊ ထိုးေဆးမ်ား ၊ ကာကြယ္ေဆး ၊ ရင္က်ပ္ေရာဂါ ကုသေဆး ၊ သေႏၶတားေဆး တို႔ ပါဝင္ပါတယ္။ )
၃ ။ ထိန္းခ်ဳပ္ေဆးဝါးမ်ား (Controlled Drug )
ေဆးဝါးအလြဲသံုးမႈ ျပႆနာမ်ား မျဖစ္ေပၚေစရန္အတြက္ သတ္မွတ္ေပးထားေသာ ထိန္းခ်ဳပ္ေဆးဝါးမ်ားကို ဆရာဝန္၏ ေဆးညႊန္းစာျဖင့္ ထိန္းခ်ဳပ္ေဆးဝါ ေရာင္းခ်ခြင့္ လိုင္စင္ ရွိေသာ ဆိုင္မ်ားတြင္သာ စနစ္တက် ဝယ္ယူသံုးစြဲရမွ ျဖစ္ပါတယ္။ (ဥပမာ - အိပ္ေဆး) တို႔ျဖစ္ပါတယ္။
ေဆးဆိုင္ဖြင့္ထားသည့္ သူမ်ားအေနျဖင့္ အထက္ေဖာ္ျပပါ အခ်က္မ်ားကို သိထားဖို႔ လိုအပ္သလို ေအာက္ေဖာ္ျပပါ အခ်က္မ်ားလည္း သိထားဖို႔ လည္း လိုပါတယ္။
ေရာင္းခ်ခြင့္ လိုင္စင္မရွိဘဲ ေဆးေရာင္းျခင္း ၊
ဆရာဝန္ ညႊန္ၾကားခ်က္မရွိပဲ OPC ေဆးဝါးမ်ားကို ေရာင္းခ်ျခင္း ၊
ေဆးဝါးမ်ားကို စမ္းသပ္သံုးစြဲျခင္း ၊
စပ္ေဆးမ်ား သံုးစြဲျခင္း ၊
သက္တမ္းကုန္ ေဆးဝါးမ်ား ေရာင္းခ်ျခင္း ၊
မွတ္ပံုတင္ထားျခင္း မရွိေသာ ေဆးဝါးမ်ား ေရာင္းခ်ျခင္း ၊
ေဆးဝါးမ်ားကို အမွတ္တံဆိပ္မပါ ရွိေသာ ေကာ္ဘူး ၊ ၾကြပ္ၾကြပ္အိတ္မ်ားျဖင့္ ထည့္၍ ေရာင္းခ်ေပးျခင္း အစရွိသည့္ အခ်က္မ်ားကို လံုးဝ ေရွာင္က်ဥ္ သင့္ပါတယ္။
အထက္ေဖာ္ျပပါ အခ်က္မ်ား ႏွင့္ ျငိစြန္းနိုင္တဲ့ ဥပေဒ ကို အက်ယ္အဝန္း ဖတ္ရႈေလ့လာျခင္းတယ္ဆိုရင္ေတာ့
အမ်ိဳးသားေဆးဝါး ဥပေဒ (National Drug Law) ဖတ္ရႈရန္ ႏွိပ္ပါ ။
Written By Aung Win (Health Products Directory)