Rheumatic အဖ်ား ဆိုတာဟာ အကင္းေသေအာင္ မကုသလိုက္တဲ့ လည္ေခ်ာင္းနာ ဒါမွမဟုတ္ အဝါေရာင္အဖ်ား ေရာဂါရဲ့ ေနာက္ဆက္တြဲအေနနဲ႕ ျဖစ္ေပၚလာႏိုင္တဲ့ ေရာဂါတမ်ိဳး ျဖစ္ပါတယ္။
လည္ေခ်ာင္းနာ ဒါမွမဟုတ္ အဝါေရာင္အဖ်ားေရာဂါေတြဟာ streptococcus ဘက္တီးရီးယားပိုးမႊားေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ ကူးစက္ေရာဂါေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
Rheumatic အဖ်ားေရာဂါဟာ အသက္ ၅ႏွစ္ကေန ၁၅ႏွစ္အရြယ္ ကေလးေတြမွာ အျဖစ္မ်ားတယ္ဆိုေပမယ့္ ဒီ့ထက္ငယ္တဲ့ကေလးေတြနဲ႕ အရြယ္ေရာက္ျပီးသူေတြမွာလည္း ျဖစ္ပြါးလာႏိုင္တဲ့ ေရာဂါတမ်ိဳးပါ။Rheumatic အဖ်ားေရာဂါဟာ ႏွလုံး အဆို႕ရွင္ေတြ ပ်က္စီးတာ၊ႏွလုံး အလုပ္မလုပ္ေတာ့တာတို႕အပါအဝင္ (ျပန္ေကာင္းမလာႏိုင္ေတာ့တဲ့) ႏွလုံးထိခိုက္မႈေတြကို ျဖစ္ပြါးေစႏိုင္ပါတယ္။
ဒီေရာဂါဟာ အသက္အရြယ္မေရြးျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ ေရာဂါျဖစ္ပြားႏုိင္တဲ့အခ်က္အလက္ေတြကို ေလွ်ာ့ခ်ျခင္းအားျဖင့္ စီမံႏုိင္ပါတယ္။
Rheumatic အဖ်ားေရာဂါ ရဲ႕ အျဖစ္အမ်ားဆံုးေရာဂါလကၡဏာေတြကေတာ့
ဖ်ားနာျခင္း။ အဆစ္အျမစ္မ်ား နာက်င္ကိုက္ခဲျခင္း __ဒူးဆစ္၊ေျခက်င္းဝတ္၊တံေတာင္ဆစ္နဲ႕ လက္ေကာက္ဝတ္ေတြမွာ အမ်ားဆုံးျဖစ္ေလ့ရွိပါတယ္။
နာက်င္ျခင္းဟာ အဆစ္တခုကေန ေနာက္တခုကို ကူးေျပာင္းေရာက္ရွိသြားႏိုင္ျခင္း။ အဆစ္အျမစ္ေတြ နီရဲပူေႏြးေရာင္ရမ္းေနျခင္း။
အေရျပားေအာက္ေျခမွာ (နာက်င္ျခင္းမရွိတဲ့)အဖုေလးေတြ ျဖစ္ေပၚလာျခင္း။ ရင္ဘတ္ေအာင့္ျခင္း။ ပံုမွန္မဟုတ္ေသာ ႏွလုံးခုန္သံမ်ားအား ၾကားလာရျခင္း။ ေမာပန္းလြယ္ျခင္း။
အနားမညီညာေသာ အနီစက္မ်ား ထြက္လာျခင္း (နာက်င္မႈမရွိ၊ခပ္ျပားျပား သို႕မဟုတ္ အနည္းငယ္ႂကြေနတတ္သည္)။ မိမိစိတ္နဲ႕ ထိန္းခ်ဳပ္လို႕မရေသာ ခႏၶာကိုယ္လႈပ္ရွားမႈမ်ား ေပၚေပါက္လာျခင္း __ လက္၊ေျခေထာက္ နဲ႕ မ်က္ႏွာေတြမွာ အမ်ားဆုံး ျဖစ္ပြါးပါတယ္။
ပံုမွန္မဟုတ္တဲ့ အမူအက်င့္ေတြ ျဖစ္ေပၚလာျခင္း (ဥပမာ အေၾကာင္းမဲ့ရယ္ျခင္း၊ငိုျခင္း တို႕နဲ႕အတူ ပံုမွန္မဟုတ္ေသာ ခႏၶာကိုယ္လႈပ္ရွားမႈမ်ား ေပၚေပါက္လာျခင္း) စတာေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
Rheumatic အဖ်ားေရာဂါရဲ့ လကၡဏာေတြက အမ်ိဳးမ်ိဳး ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
Rheumatic အဖ်ားေရာဂါဟာ လည္ေခ်ာင္းနာျပီး ရက္သတၱပတ္ ႏွစ္ပတ္ကေန ေလးပတ္အၾကာမွာ ျဖစ္ပြါးေလ့ရွိပါတယ္။အထက္မွာေဖာ္ျပထားတဲ့အထဲမွာမပါ၀င္တဲ့ အျခားေသာလကၡဏာေတြလည္းရွိႏုိင္ပါေသးတယ္။ တကယ္လို႔ကိုယ့္ဆီမွာ ေရာဂါလကၡဏာတစ္ခုခုမ်ားရွိေနမလားဆိုျပီး စိုးရိမ္ေနမယ္ဆိုရင္ ဆရာ၀န္နဲ႔ ေဆြးေႏြးတုိင္ပင္သင့္ပါတယ္။
Rheumatic အဖ်ားေရာဂါ ျဖစ္ပြားႏုိင္ေခ်ကိုျမင့္ေစတဲ့အေၾကာင္းရင္းေတြ အမ်ားၾကီးရွိပါတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ မ်ိဳး႐ိုးလိုက္ျခင္း : တခ်ိဳ႕လူေတြဟာ Rheumatic အဖ်ားေရာဂါကို ပိုျဖစ္ေစႏိုင္တဲ့ မ်ိဳးဗီဇပစၥည္းေတြကို သယ္ေဆာင္ထားတတ္ပါတယ္။
strep ဘက္တီးရီးယား အမ်ိဳးအစား ကြဲျပားျခင္း : တခ်ိဳ႕ strep ဘက္တီးရီးယားေတြဟာ အျခား strep ဘက္တီးရီးယား မ်ိဳးစိတ္ေတြထက္ Rheumatic အဖ်ားေရာဂါကို ပိုျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။
ပတ္ဝန္းက်င္အေၾကာင္းအရာမ်ား : လူဦးေရထူထပ္ျခင္း၊ပတ္ဝန္းက်င္ မသန့္ရွင္းျခင္းနဲ႕ strep ဘက္တီးရီးယား အလြယ္တကူ ပ်ံ႕ႏွံ႕ေစ၊ထိေတြ႕ေစႏိုင္တဲ့ အျခားေသာ အေျခအေနေတြေၾကာင့္လည္း Rheumatic အဖ်ားေရာဂါကို ပိုျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။
Rheumatic Fever (ေလးဘက္နာ အဖ်ား ) ကို ဘယ္္လိုကုသပါသလဲ
Rheumatic အဖ်ားေရာဂါကို ကုသတဲ့အခါမွာ အဓိကရည္ရြယ္ခ်က္ေတြကေတာ့ က်န္ရွိေနေသးတဲ့ group A streptococcal ဘက္တီးရီးယားေတြကို အျပီးအပိုင္ ဖ်က္ဆီးရွင္းလင္းပစ္ဖို႕၊ေရာဂါလကၡဏာေတြကို သက္သာေစဖို႕၊တစ္႐ႉးပ်က္စီးေရာင္ရမ္းျခင္းကို ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ဖို႕ နဲ႕ ေနာက္တခါ ထပ္ျဖစ္လာမွာကို ကာကြယ္ဖို႕ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ေအာက္ပါေဆးဝါးေတြနဲ႕ ကုသႏိုင္ပါတယ္။
ပဋိဇီဝပိုးသတ္ေဆးမ်ား : က်န္ရွိေနေသးတဲ့ ဘက္တီးရီးယားေတြကို သုတ္သင္ဖို႕အတြက္ သင့္ဆရာဝန္အေနနဲ႕ ပင္နီဆလင္ ဒါမွမဟုတ္ အျခားေသာ ပဋိဇီဝေဆးေတြကို ညႊန္ၾကားေပးပါလိမ့္မယ္။သင့္အတြက္ သတ္မွတ္ထားတဲ့ရက္ နဲ႕ ပမာဏအတိုင္း ပဋိဇီဝေဆးကို စနစ္တက်ေသာက္ျပီးျပီဆိုရင္ Rheumatic အဖ်ားေရာဂါ ေနာက္တခါထပ္မျဖစ္ဖို႕အတြက္ ဆရာဝန္အေနနဲ႕ ပဋိဇီဝေဆး ေနာက္ထပ္တေက်ာ့ ထပ္တိုက္မွာျဖစ္ပါတယ္။
ကာကြယ္တဲ့အေနနဲ႕ ဒါမွမဟုတ္ ေဆးေသာက္တဲ့ကာလအနည္းဆုံး ၅ႏွစ္ျပည့္တဲ့အခ်ိန္ထိ (ပိုၾကာမယ့္ နည္းလမ္းကို ေရြးခ်ယ္ရပါမယ္) ပဋိဇီဝေဆးေတြကို စြဲေသာက္ရမွာပါ။Rheumatic အဖ်ားေရာဂါျဖစ္ေနစဥ္ကာလမွာ ႏွလုံးေရာင္ရမ္းျခင္း ျဖစ္ခဲ့ဖူးသူေတြအေနနဲ႕ကေတာ့ ေရာဂါကာကြယ္ဖို႕ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႕ ေပးတဲ့ ပဋိဇီဝေဆးကို အနည္းဆုံးဆယ္ႏွစ္တိတိ စြဲေသာက္ရပါမယ္ (ဒီ့ထက္လည္း ပိုၾကာေကာင္း ၾကာႏိုင္ပါတယ္)။
source:Dr. Thiha Phyo Myint (hellosayarwon)
Read:မိန္းမကိုယ္၊ ေမြးလမ္းေၾကာင္းကေန ကေလးေမြးျခင္းမွာ ဘယ္သူမွ မေျပာၾကတဲ႔ အေၾကာင္းအရာ ၅ ခု
