အင္ဆူလင္သည္ေဟာ္မုန္းတစ္မ်ိဳးျဖစ္ပါတယ္။

ဆီးခ်ိဳေရာဂါ မရွိသည့္ပုံမွန္လူမ်ားတြင္ တစ္ေန႔စာ ရွိသင့္ေသာအင္ဆူလင္ပမာဏကိုမုန႔္ခ်ိဳအိတ္(Pancreas) အဂၤါမွ ထုတ္ေပးသည္။ အစာစားၿပီးခ်ိန္ ေသြးထဲတြင္ သၾကားဓါတ္ျမင့္တက္လာၿပီး ထိုေသြးထဲမွ သၾကားဓါတ္ကို ေလွ်႕ာခ်ေပးႏိုင္ရန္ ပန္ကရိယ ေခၚ မုန႔္ခ်ိဳအိတ္သည္ အင္ဆူလင္ပမာဏကို အေျခခံပမာဏထက္ပိုၿပီးထုတ္ေပးရပါတယ္။ ဆီးခ်ိဳေရာဂါျဖစ္လာၿပီဆိုရင္ သင့္ခႏၶာကိုယ္သည္ အင္ဆူလင္ကိုလုံေလာက္စြာ ထုတ္လုပ္ႏိုင္ျခင္းသို႔မဟုတ္ သင့္ေလ်ာ္စြာ အသုံးျပဳႏိုင္ျခင္းမရွိေတာ့ပါ။ထိုအခါ ေသြးထဲရွိအခ်ိဳဓါတ္ကို ထိန္းေပးႏိုင္ျခင္းမရွိေတာ့ပါ။ထိုအခါဆီးခ်ိဳအတြက္ေသာက္ေဆးသို႔မဟုတ္ ထိုုးေဆး(insulin) တို႔ႏွင့္ ျပန္ထိန္းရပါတယ္။။

အင္ဆူလင္ထိုးေဆးအမ်ိဳးအစား ဘယ္ႏွစ္မ်ိဳးရွိပါသလဲ။

ေဆးအာနိသင္ကို အခ်ိန္ၾကာျမင့္စြာ သက္ေရာက္မႈရွိသည့္ အင္ဆူလင္အမ်ိဳးအစား(eg Insulatard, Levemir)ဒီအမ်ိဳးအစားသည္ တစ္ေန႔လွ်င္ နာရီ၂၀ မွ ၂၄နာရီအတြင္း အာနိသင္ေပးၿပီး ပုံမွန္လိုအပ္ေသာအင္ဆူလင္ပမာဏအတိုင္း ေန႔ေရာညပါ အလုပ္လုပ္ေပးသည္။

ေဆးအာနိသင္ကို လွ်င္ျမန္စြာသက္ေရာက္မႈရွိသည့္ အင္ဆူလင္ အမ်ိဳးအစား(eg Actrapid, NovoRapid)ဒီအမ်ိဳးအစားသည္ အစာစားၿပီးခ်ိန္တြင္ ေသြး တြင္းအခ်ိဳဓါတ္က်ဆင္းေစရန္ ထိုးရေသာအင္ဆူလင္အမ်ိဴးအစားျဖစ္သည္။ေဆးထိုးၿပီး အၾကမ္းအားျဖင့္ (၃နာရီမွ ၅နာရီၾကား)တြင္အာနိသင္ရရွိႏိုင္ပါတယ္။

အာနိသင္ႏွစ္မ်ိဳးစလုံး(အစာမစားမီႏွင့္အစာစားၿပီး သၾကားဓါတ္ထိန္းရန္)ရရွိေစရန္အတြက္အသင့္ေရာစပ္ၿပီးသား အင္ဆူလင္အမ်ိဳးအစား (eg Mixtard 30, NovoMix)ဒီအမ်ိဳးအစား အင္ဆူလင္ထိုးေဆးသည္ တစ္ေန႔လွ်င္ ႏွစ္ႀကိမ္မွသုံးႀကိမ္ခန႔္အထိထိုးရေလ့ရွိသည္။ပုံမွန္ထြက္ရွိေသာအင္ဆူလင္ ပမာဏႏွင့္ အစာစားၿပီးခ်ိန္တြင္ထြက္ရွိေသာ အင္ဆူလင္ပမာဏ အစြမ္းႏွစ္မ်ိဳးလုံးကိုရရွိေစႏိုင္ပါတယ္။

တစ္ေန႔ဘယ္ႏွစ္ႀကိမ္ထိုးရမလဲ ဘာအမ်ိဳးအစားထိုးရမလဲ။ ဒါကေတာ့ သင့္ရဲ႕ဆီးခ်ိဳအထူးကု ဆရာဝန္နဲ႔တိုင္ပင္ဖို႔လိုပါတယ္။ လူနာမ်ားရဲ႕စားေသာက္ေနထိုင္မႈပုံစံေပၚမူတည္ပီး ထိုးရမည့္အင္ဆူလင္ အမ်ိဴးအစား ကြဲျပားမႈရွိႏိုင္သလို ထိုးရမည့္အႀကိမ္အေရအတြက္မွာလည္း တစ္ႀကိမ္ မွငါးႀကိမ္အထိရွိႏိုင္ပါသည္။

Read More : အမ်ိဳးသမီးမ်ားျဖစ္ေလ့ရွိတဲ့ ႏွလံုးေအာင့္ျခင္းေရာဂါ

အင္ဆူလင္ကိုဘယ္လိုထိုးရမလဲ ။ ေဆးပုလင္းနဲ႔ ေဆးထိုးႁပြန္ /အပ္မ်ားကို ယေန႔ေခတ္တြင္အသုံးနည္းလာၾကပါသည္။အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ အင္ဆူလင္ ထည့္၍ ထိုးရသည့္ ေဘာလ္ပင္ပုံစံေဆးထိုးကိရိယာမ်ား ေပၚလာေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ အင္ဆူလင္ ထည့္၍ ထိုးရသည့္ ေဘာလ္ပင္ပုံစံေဆးထိုးကိရိယာမ်ား သည္ ဆီးခ်ိဳေဝဒနာရွင္မ်ား မိမိဘာသာထိုးရသည့္အခါတြင္လြယ္ကူေအာင္တီထြင္ထားျခင္းျဖစ္သည္။ထိုကိရိယာအတြင္းသို႔ သင္ထိုးရမည့္ အင္ဆူလင္အမ်ိဳးအစားထည့္ထားသည့္ေဆးဗူး(cartridge)အားအရင္ထည့္ရပါမည္။သင္သုံးၿပီး ေဆးမ်ားကုန္သြားသည့္အခါ(ပုံမွန္အားျဖင့္ တစ္လၾကာပီးေနာက္) တြင္ထိုကိရိယာအားလႊင့္ပစ္ပီး ေနာက္အသစ္တစ္ေခ်ာင္းထပ္သုံးရပါမယ္။

အင္ဆူလင္ထိုးေဆးကို အေရျပားေအာက္အဆီျပင္ထဲသို႔ထိုးသြင္းရျခင္းျဖစ္သည္။(တခ်ိဳ႕ေတြထင္သလို ေသြးေၾကာထဲထိုးရတာမဟုတ္ပါ) အင္ဆူလင္ထိုးရန္အေကာင္းဆုံးေနရာမ်ားမွာ ဗိုက္ေခါက္ သို႔မဟုတ္ ေပါင္သားအေရွ႕ဘက္အဆီမ်ားသည့္ေနရာမ်ား ျဖစ္ပါသည္။တစ္ေနရာတည္းကို ခဏခဏ မထိုးမိပါေစႏွင့္။ေနရာတစ္ခုတည္းကို ခဏခဏထိုးပါက အဆီက်ိတ္အဆီခဲ ျဖစ္ေပၚေစႏိုင္ၿပီး ထိုအဆီခဲ အဆီက်ိတ္မ်ားသည္ ထိုးလိုက္ေသာအင္ဆူလင္ရဲ႕အာနိသင္ကိုေလ်ာ့က်ေစႏိုင္ပါသည္။

အင္ဆူလင္ေဆးကိုဘယ္လိုထားသိုသိမ္းဆည္းရမလဲ

အသုံးမျပဳခင္ သိမ္းဆည္းထားသိုျခင္း ေရခဲေသတၱာ ထဲတြင္ အပူခ်ိန္ ၂ ဒီဂရီဆဲလ္ဆီးယပ္ ႏွင့္ ၈ ဒီဂရီဆဲလ္ဆီးယပ္ ၾကားတြင္ သိမ္းဆည္းပါ ေရခဲေသတၱာထဲရွိ ေရခဲေသာအခန္းတြင္ မထည့္ရခရီးသြားသည့္အခါ အပိုယူေဆာင္သြားရမည့္ အင္ဆူလင္ထိုးေဆးပုလင္းမ်ားကို ေရခဲဗူး သို႔မဟုတ္ ေလလုံသည့္ ဓါတ္ဗူးမ်ားျဖင့္ သယ္သြားပါ။

အသုံးျပဳေနစဥ္ သိမ္းဆည္းထားသိုျခင္း

အသုံးျပဳေနစဥ္ ေရခဲေသတၱာထဲတြင္ ထားရန္မလိုပါအပူခ်ိန္ ၃၀ဒီဂရီဆဲလ္ဆီးယပ္ ေအာက္ရွိေသာ အခန္းအပူခ်ိန္တြင္ သိမ္းဆည္းထားပါ အင္ဆူလင္ထိုးေဆးထုတ္လုပ္သည့္ ကုမၸဏီမ်ား အႀကံျပဳထားသည့္အတိုင္း စတင္အသုံးျပဳသည့္အခ်ိန္မွစၿပီး ေလးပတ္မွ ေျခာက္ပတ္အတြင္းသာ အသုံးျပဳပါ အင္ဆူလင္ထည္ျ့ပီးထိုးရမည့္ ေဆးထိုးေဘာလ္ပင္ကိရိယာကို ေရခဲေသတၱာထဲတြင္သိမ္းဆည္းထားရန္မလိုေသာ္လည္းေဆးပုလင္း(Cartridge)အားေနေရာင္ျခည္နဲ႔တိုက္႐ိုက္မထိေတြ႕ေစရန္ ေဆးပုလင္းအဖုံးကိုအသုံးျပဳၿပီးတိုင္း ျပန္တပ္ေပးပါ။

ေဆာင္ရန္

မိမိထိုးရမည့္ အင္ဆူလင္အမ်ိဳးအစား ဟုတ္ မဟုတ္ဦးစြာစစ္ေဆးပါ႐ိုး႐ိုးေဆးထိုးအပ္သုံးပါက ေဆးတစ္ခါထိုးတိုင္း ေဆးထိုးအပ္အသစ္ကို လဲလွယ္အ သုံးျပဳပါေဘာလ္ပင္ပုံစံေဆးကိရိယာ သုံးပါက ေဆးတစ္ခါထိုးၿပီးတိုင္း ေဆးထိုးအပ္ကို ေဘာလ္ပင္မွ ျဖဳတ္ၿပီးသိမ္းထားျခင္းျဖင့္ ေဆးမ်ားစိမ့္ ထြက္ျခင္း မရွိေတာ့ဘဲ တိက်ေသာ ေဆးပမာဏကိုရႏိုင္သည္။

ေရွာင္ရန္

အနည္၊အဖတ္ မ်ားျဖစ္ေနေသာ အင္ဆူလင္ ထိုးေဆး သို႔မဟုတ္ အေရာင္ေျပာင္းေနေသာထိုးေဆးမ်ားကို မသုံးပါနဲ႔ေနာက္ဆုံးအသုံးျပဳရမည့္ရက္စြဲထက္ေက်ာ္ေနေသာ အင္ဆူလင္ထိုးေဆးမ်ားကိုမသုံးပါနဲ႔အင္ဆူလင္ပုလင္းမ်ားကို ေနေရာင္ျခည္ျဖင့္ တိုက္႐ိုက္ထိေတြ႕ျခင္း ခဲေအာင္ထားျခင္းအပူလြန္ကဲေသာေနရာမ်ားတြင္ထားျခင္းမ်ားကို ေရွာင္ပါ

Source; Dr528