ကိုဗစ်-၁၉ ကူးစက်ရောဂါဟာ ကပ်ရောဂါအသွင်နဲ့ တစ်ကမ္ဘာလုံးဆီ ပျံ့နှံ့နေပြီ ဖြစ်ပါတယ်။ ဗြိတိန်နိုင်ငံမှာ ဖြစ်ပွားနေမှုတွေကို ပညာရှင်တွေက လေ့လာကြပြီး တွေ့ရှိချက် အချို့မှာ ကိုဗစ် - ၁၉ ရဲ့ ထူးခြားတဲ့ရောဂါလက္ခဏာတွေကို ဖတ်ရှုရပါတယ်။

အဲဒါကြောင့် အဲဒီအချက် ( ၈ ) ချက်ကို အားလုံးသတိပြုနိုင်ဖို့ ပြန်လည် ဖော်ပြလိုက်ပါတယ်။ အောက်စ်ဖို့ဒ်တက္ကသိုလ် ကူးစက်ရောဂါများ၏ ဆင့်ကဲ တိုးတက်မှုဆိုင်ရာဂေဟဗေဒ လေ့လာရေးအဖွဲ့က ဗြိတိန်နိုင်ငံမှာ လူသန်းနှင့်ချီ ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါ ကူးစက်ခံနေရမှုတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး လေ့လာမှုတွေ ပြုလုပ်ခဲ့ပါတယ်။

ဒီကူးစက်ရောဂါဟာ ဗြိတိန်နိုင်ငံကို ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် ဇန်နဝါရီလလယ်လောက်က စတင်ရောက်ခဲ့မယ်လို့ ခန့်မှန်းပြီး ရောဂါပိုး မရောက်မီ တစ်လအလိုမှာ ရောဂါလက္ခဏာ ရှစ်မျိုးလောက် နိုင်ငံတွင်းလူတွေမှာ ခံစားနေခဲ့ရကြောင်း လေ့လာတွေ့ရှိရတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ အခုအချိန်မှာ နိုင်ငံသား ထက်ဝက်ခန့် ရောဂါကူးစက်ခံနေရပြီလို့လည်း ယူဆကြပါတယ်။

၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် နှစ်ဦးပိုင်းမှာ ကတည်းက ရောဂါလက္ခဏာ ရှစ်မျိုးခန့် ခံစားကြရပြီး ဒီလိုတွေခံစားရမှုဟာ ကိုဗစ် - ၁၉ ရောဂါ ဝင်ရောက်တော့မယ်ဆိုတာ ပြသလိုက်တာပဲလို့လည်း ဆိုပါ တယ်။ ဒီရောဂါလက္ခဏာရှစ်မျိုးဟာ အများသတိပြုဖွယ်ဖြစ်ကြောင်း သိရပါတယ်။

၁။ မျက်စိပိုးဝင်ခြင်း၊ မျက်စိနာခြင်း

ကိုဗစ်ရဲ့ လက္ခဏာများမှာ conjunctivitis မျက်စိနာခြင်းသည်လည်း တစ်ခုအပါအဝင် ဖြစ်ကြောင်း လေ့လာမှုအသစ်တွေအရ သိရပါတယ်။ College of Optometrists မျက်စိ မျက်မှန်ဆိုင်ရာ ကျွမ်းကျင် သူတွေရဲ့ အဆိုအရ ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါကူးစက်ခံနေရသူတို့မှာ အသက်ရှူလမ်းကြောင်းက တစ်ဆင့် မျက်စိကိုကူးစက်ပြီး မျက်ကြည်လွှာ ရောင်ရမ်းမှုတွေဖြစ်ကြောင်း သိရပါတယ်။ အခုတွေ့နေရတဲ့ ကိုဗစ်-၁၉ ရဲ့ ရောဂါလက္ခဏာတွေ မပြမီကပင် မျက်စိနာလာတတ်ကြောင်း ဒါဟာလည်း ကိုဗစ်-၁၉ ရဲ့ ထူးခြားတဲ့လက္ခဏာဖြစ်ပြီး သတိပြုသင့်ကြောင်း သိရပါတယ်။

၂။ ချောင်းခြောက်ဆိုးခြင်း

နေထိုင်ကောင်းနေလျက်နဲ့ ချောင်းဆိုး လာတတ်ပြီး ချောင်းမှာ ချောင်းခြောက်ဆိုးလာတတ်ပါတယ်။ ဆေးလိပ်သောက်လို့ အဆုတ်ရောဂါတစ်ခုခုကြောင့် ချောင်းဆိုးနေ တတ်သူနဲ့မတူတဲ့ ချွဲသလိပ်မပါတဲ့ ချောင်းဆိုးပုံ တွေ့ရပါတယ်။ နေ့တစ်ဝက်လောက်ကြာအောင် ချောင်းဆိုးတတ်ကြောင်း သိရပါတယ်။

၃။ စိတ်ပင်ပန်းနွမ်းနယ်ခြင်း

ကိုဗစ် - ၁၉ ရဲ့ ရောဂါလက္ခဏာတွေမှာ Mental Fatigue ကို ထည့်သွင်းထားလေ့ မရှိသော်လည်း လေ့လာမှုတွေအရ ရောဂါကူးစက်ခံရသူတွေမှာ မဖျားနာမီ ထူးထူးခြားခြား စိတ်ပင်ပန်းနွမ်းနယ်လာတာ ခံစားရကြောင်း ပြောဆိုကြပါတယ်။ Thera Jourdan ဆိုသူ အမျိုးသမီးက သူ့လည်ချောင်းထဲမှာ တစ်ခုခုနဲ့ ထိုးနေသလို ယားယံလာတယ်၊ ခေါင်းလည်း ကိုက်လာတယ်။ တစ်ချိန်တည်းမှာပဲ Brain fog ခေါ်တဲ့ စိတ်ရှုပ်ထွေးတာ၊ အာရုံစူးစိုက်လို့မရတာ၊ မေ့တတ်တာ၊ စိတ်ထဲ မကြည်လင်တာမျိုးတွေ ခံစားရတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ အလုပ်ကိုလည်း စိတ်မဝင်စားဘဲ အိပ်ရာထဲကိုသာ သွားလှဲနေလိုက်ချင်တယ်။ ချောင်းမဆိုး၊ မဖျားပေမယ့် အဲဒီလို နေထိုင်မကောင်းဘူး။ ချောင်းမဆိုးဘူးဆိုပေမယ့်လည်း အသက်ရှူလမ်းကြောင်းက မကြည်လင်သလို ခံစားရတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

၄။ ကိုယ်အပူချိန်မြင့်တက်ခြင်း

ကိုယ်အပူချိန်က 100• F (37.7 • C) လောက် မြင့်တက်လာတတ်ပါတယ်။ ရင်ဘတ်နဲ့ ကျောတွေက သိသိသာသာ ပူနေတတ်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ကျန်းမာနေသူတစ်ယောက် ကိုယ်အပူချိန် တက်လာတယ်ဆိုရင် သတိပြု ရပါတော့မယ်။

၅။ အသက်ရှူရခက်ခဲလာခြင်း

ရင်ဘတ်ထဲမှာ ကျပ်လာတယ်၊ အသက်ရှူရခက်လာတယ်၊ ဒီလိုဆိုရင် ကိုဗစ် - ၁၉ ကို စဉ်းစားရတော့မယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ နဂိုက ကျန်းကျန်းမာမာရှိသူတွေ၊ လူငယ်လူလတ်တွေ၊ ရင်ကျပ်ပန်းနာရောဂါအခံ မရှိသူတွေ ဒီလိုခံစားလာရရင် သတိထားကြဖို့ ဖြစ်ပါတယ်။

၆။ အနံ့မရ၊ အရသာ ခံစားမရခြင်း

ဗြိတိသျှ နား၊ နှာခေါင်း၊ လည်ချောင်း အထူးကုဆရာဝန်များအသင်းက အနံ့မရတာ၊ အရသာခံစားမရတာဖြစ်ခြင်းတို့ဟာ ကိုရိုနာ ဗိုင်းရပ်စ် (ကိုဗစ်-၁၉) ပိုးရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုဖြစ်ကြောင်း ဆိုပါတယ်။ ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးတွေဟာ နှာခေါင်းနဲ့ လည်ချောင်းမှာ ခိုကပ်ပြီး အာရုံခံဆဲလ်တွေကို ထိခိုက်စေတာကြောင့် ဖြစ်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ဒီလိုစတင်ခံစားမိပြီဆိုရင် self-isolate ကိုယ့်တစ်ယောက်တည်း ချက်ချင်းခွဲနေပါ၊ အိမ်သားတွေနဲ့ အတူမနေပါနဲ့လို့ တိုက်တွန်းထားပါတယ်။ ကိုဗစ် - ၁၉ ကူးစက်နေတဲ့ နိုင်ငံ တွေမှာ တွေ့ရှိချက်တွေအရ ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးတွေဟာ လူ့ခန္ဓာကိုယ်ထဲကို မျက်စိ၊ နှာခေါင်း၊ လည်ချောင်းတွေကတစ်ဆင့် ဝင်ရောက်နိုင်တယ်လို့ အဆိုပါဆရာဝန်များ အသင်းက ဆိုပါတယ်။

၇။ ဗိုက်နာခြင်း

အစားအသောက်ပျက်ခြင်း၊ ဗိုက်နာခြင်း၊ ဝမ်းသွားခြင်းတို့ ခံစားရတတ်ပါတယ်။ အထူးသဖြင့် ဘာအကြောင်းမှ မရှိဘဲ ဗိုက်နာလာပြီး ပျောက်သွားတတ်ပါတယ်။ အမေရိကန် အစာလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ ဆေးပညာဂျာနယ်မှာ အခုလို ဝမ်းဗိုက်ပြဿနာလေးတွေ ခံစားရခြင်းဟာ ကိုဗစ် - ၁၉ နဲ့ သက်ဆိုင်နေပါတယ်။ တရုတ်နိုင်ငံ ဟူပေပြည်နယ်မှာ ဒီရောဂါပျံ့နှံ့နေစဉ် လေ့လာမှုအရ ရောဂါကူးစက်ခံနေရသူ ၂၀၄ ဦးတို့ရဲ့ ၄၀ ဒသမ ၅ ရာခိုင်နှုန်းတို့မှာ ဗိုက်နာတယ်၊ ဝမ်းပျက် တယ်ဆိုတာ တွေ့ရတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

၈။ မောပန်းနွမ်းနယ်ခြင်း

အအေးမိ၊ တုပ်ကွေးနဲ့ အခြားဗိုင်းရပ်စ် အဖျားရောဂါတို့လိုမှာပဲ မောပန်းနွမ်းနယ်၊ ခြေလက်မသယ်ချင် ဖြစ်နေတတ်ပါတယ်။ အိပ်ရာထဲမှာပဲ လှဲနေချင်ပါတယ်။ ဘာမှမလုပ်ချင်ပါဘူး။ အိပ်တော့လည်း အိပ်မပျော်ဘူး။ ချောင်းဆိုးရင်ကျပ်လာလို့ပေါ့။

ဒေါက်တာမြင့်သန်း (ညောင်လေးပင်)