ဒေါက်တာခင်ခင်ကြီး(ညွှန်ကြားရေးမှူး၊ ပြည်သူ့ကျန်းမာရေးဦးစီးဌာန၊ ကူးစက်ရောဂါကာကွယ်နှိမ်နှင်းရေးဌာနခွဲ) နှင့် အင်တာဗျူး

မေး။ ။ဒေါက်တာခင်ဗျား။ မြန်မာနိုင်ငံမှာ အခုရက်ပိုင်းကာလအတွင်း ကိုဗစ်ကူးစက်မှုနှုန်းမြင့်မားလာနေရတာဘာကြောင့်ပါလဲဆိုတာ သိပါရစေခင်ဗျာ ။

ဒေါက်တာခင်ခင်ကြီး။ ။ ဘာကြောင့်များလာရသလဲဆိုတာပြောရရင်ပေါ့နော်၊ အဲဒါနဲ့ပတ်သက်ပြီးWHOရဲ့ weekly updateမှာပေါ့နော်၊အသစ်ကတော့ ဒီနေ့တော့ထွက်မယ်၊နောက်ဆုံးထွက်ရှိထားတဲ့အခြေအနေပေါ့နော်။
ကမ္ဘာမှာကိုဗစ် ကူးစက်မှုမှာ တစ်ပတ်အတွင်းလူ ၂ သန်းဖြစ်တယ်။ ၃၆၀၀၀ ကျော်သေဆုံးတယ်၊ အမေရိကRegionပြီးရင်အရှေ့တောင် အာရှဒေသက ဒုတိယအများဆုံးဖြစ်တယ်။အိန္ဒိယကအများဆုံးဖြစ်နေတယ်။
​တစ်ကမ္ဘာလုံးဖြစ်ပွားမှုရဲ့ ၃၂ %နှုန်းနဲ့ သေဆုံးမှုရဲ့ ၂၁ %ကအရှေ့တောင်အာရှကဖြစ်တယ်။ အမေရိကRegionမှာ ကူးစက်မှုရဲ့ ၃၈%သေဆုံးမှုက ၅၂%ရှိတယ်။အရှေ့တောင်အာရှဒေသမှာဆိုရင်ဖြစ်ပွားမှု အများဆုံးက အိန္ဒိယ ရယ်၊ အင်ဒိုနီးရှား ရယ်၊ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် တို့ဖြစ်တယ်၊ ကျမတို့မြန်မာနိုင်ငံတင်များနေတာမဟုတ်ဘူးပေါ့နော်။WHO weekly update
၂၇ရက်ဒေတာအရပေါ့နော်၊အိန္ဒိယမှာ ၆ သန်းဖြစ်တယ်၊ သေဆုံးမှုကတစ်သိန်းကျော်သွားပြီ၊ လူဦးရေတစ်သန်းမှာသေဆုံးမှုက ၆၈ ရှိနေတယ်၊အင်ဒိုနီးရှားမှာ ၂သိန်းခွဲကျော်ရှိတယ်၊သေဆုံးမှုက တစ်သောင်းကျော်ရှိတယ်။လူဦးရေတစ်သန်းမှာသေဆုံးမှုက ၃၈ ရှိတယ်။
ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်မှာဆိုရင် ဖြစ်ပွားသူ ၃၆၀,၀၀၀ရှိတယ်၊သေဆုံးမှုက၅၀၀၀ ကျော်ရှိတယ်။
လူဦးရေတစ်သန်းမှာသေဆုံးသူက၃၈ရှိတယ်။ အဲဒီအချိန်မှာ မြန်မာက report လုပ်တဲ့အချိန်မှာတစ်သောင်းမပြည့်သေးဘူး။၉၉၉၁ရှိတယ်။သေဆုံးသူ ၁၉၈ရှိတဲ့အချ်န်မှာ ကျမတို့နိုင်ကံရဲ့လူဦးရေတစ်သန်းမှာသေဆုံးသူက၄ယောက်ပဲရှိတယ်။ဒါကြောင့်ဘယ်ဒေသ၊ဘယ်နိုင်ငံနဲ့ယှဥ်ယှဥ်ကျွန်မ တို့နိုင်ငံမှာများတယ်လို့မခေါ် နိုင်ဘူး။စင်ကာပူဆိုရင်ဖြစ်ပွားသူ ၅၇၆၀၀ ကျော်၊ ၆သောင်းလောက်ရှိတယ်။သေဆုံးမှုက ၂၇ယောက်ပဲရှိတယ်။ ဒါဟာသေဆုံးမှုနည်းတာပဲဆိုပြီး ဒီလိုယူဆလို့မရပါဘူး။လူဦးရေတစ်သန်းနဲ့ကြည့်ရင်သူ့ရဲ့သေဆုံးမှုက ၅ ယောက်ရှိတယ်။ကျမတို့ဆီမှာ ၄ ယောက်ပဲရှိတယ်။ ကျမတို့အရှေ့တောင်အာရှမှာဆိုရင်ကျန်တဲ့နိုင်ငံတွေနဲ့နှိုင်းယှဥ်ကြည့်ဖို့လိုတယ်။ကိုယ့်နိုင်ငံတစ်ခုတည်းကွက်ကြည့်လို့မရဘူး။

WHO Weekly Reportမှာ ကျမတို့နိုင်ငံမှာ ဖြစ်ပွားမှု ၉၂%တက်လာတယ်။သေဆုံးမှုက ၈၀% တက်လာတယ်။Report မှာ တက်လာတာပေါ့နော်။ ခုနကပြောခဲ့သလိုပေါ့နော်။ အရှေ့တောင်အာရှမှာ တစ်ကမ္ဘာလုံးဖြစ်ပွားမှုရဲ့ ၃၂ %နှုန်းနဲ့ သေဆုံးမှုရဲ့ ၂၁ % ဖြစ်တယ်ဆိုတာ ကျွန်မတို့နိုင်ငံကြောင့်မဟုတ်ဘူး၊ အိန္ဒိယ ၊ အင်ဒိုနီးရှား ၊ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် တို့ကြောင့် ဖြစ်တယ်၊
ကျွန်မတို့နိုင်ငံရဲ့လက်ရှိအနေအထားကတော့ သေဆုံးမှုနှုန်းများတဲ့အထဲမှာတော့မပါဘူး။ ဒါပေမယ့်ဘာကြောင့်သေဆုံးနေရသလဲဆိုရင် အသက်၇၅နှစ်အထက်ကသေဆုံးမှုနှုန်းများတယ်။ လူ၁၀၀မှာ၃၁%ရှိတယ်။ အသက်၆၀အထက်သေဆုံးမှုက ၆၅%ရှိတယ်။ဒါကြောင့်အသက်ကြီးသူတွေမှာသေဆုံးမှုနှုန်းများတယ်ဆိုတာတွေ့ရတယ်။ အီတလီမှာဆိုရင် ၃ သိန်းလောက်ဖြစ်တယ်၊သေဆုံးသူက၃၅၀၀၀လောက်ရှိတယ်။လူဦးရေအရ တစ်သန်းမှာ ၆၀၀လောက်သေဆုံးတယ်။အဲဒီအချိန်မှာမြန်မာက ၄ယောက်ပဲရှိတယ်။
ဘာလို့လဲဆိုတော့ ကမ္ဘာမှာ အီတလီမှာ အသက်ကြီးသူတွေ အများဆုံးရှိနေတယ်၊ အသက်ကြီးသူတွေက Riskရှိတယ်၊နောက်ခံရောဂါအခံရှိသူရှိတယ်၊ဒါကြောင့် သေဆုံးမှုနှုန်းတက်တာဖြစ်တယ်။
မြန်မာနိုင်ငံမှာလည်း အသက်၆ဝအထက် သေဆုံးမှုက၆၅%ရှိတာ ကြည့်ရင် သိသာနိုင်တယ်၊ သေဆုံးတယ်ဆိုတာ သေဆုံးမှုရဲ့ %ကိုပြောတာမဟုတ်ဘူး၊ CFRလို့ခေါ်တဲ့ Case Fatility Rate လို့ခေါ်တယ်။
မြန်မာနိုင်ငံမှာဖြစ်ပွားသူ ၁၇၇၉၄ ဦးရှိတယ်။ သေဆုံးသူ ၄၁၂ ဦးရှိတယ်။ တစ်နိုင်လုံး General overall အနေနဲ့ကြည့်ရင် သေဆုံးမှုက( ၂.၃) ပဲရှိတယ်။ အဲဒီအချိန် တစ်ကမ္ဘာလုံး overall သေဆုံးမှုက ၃နဲ့၄ကြားမှာရှိတယ်။
ဒါကြောင့် အသက်ကြီးသူတွေ၊နောက်ခံရောဂါ backgroundရှိသူတွေပိုသေဆုံးတာဖြစ်တယ်။သေဆုံးသူအနေနဲ့တက်လာတယ်၊ သို့သော် တစ်နိုင်ငံချင်းဆီအလိုက် one million /death အနေနဲ့ဆိုကျွန်မတို့နိုင်ငံကမများဘူး။

မေး ။ ။ အခုပြည်တွင်းမှာပေါ့။ လွန်ခဲ့တဲ့တစ်လစက်တင်ဘာ၄ ရက်ကဆိုရင်ကူးစက်သူ ဟာတစ်ထောင်ဝန်းကျင်လောက်သာရှိပြီး သေ ဆုံးသူက ၇ ဦးပဲရှိတာတွေ့ရပါတယ်၊ မနေ့က(အောက်တိုဘာ၄ရက်)ကဆိုရင် ကူးစက်သူ ၁၇၀၀၀ ကျော် ခဲ့ပြီး သေဆုံးသူက ၄၀၀ ကျော်သွားပါတယ်။ ဘာကြောင့်များအခုလို ကိုဗစ်ကူးစက်မှုနဲ့သေဆုံးမှုနှုန်း ရုတ်ချည်းမြင့်တက်သွားရတာလဲဆိုတာသိပါ ရစေခင်ဗျာ ။

ဒေါက်တာခင်ခင်ကြီး ။ ။ ဒီကာလမှာဘာလို့မြင့်တက်လာရတာလဲပေါ့၊ ဒီကာလမှာထိန်းချုပ်နိုင်ပြီဆိုတဲ့ စပိန်၊ယူကေတို့မှာတောင်ပြန်တက်လာတာတွေ့ရပါတယ်။ အမေရိကားမှာလည်း သမ္မတကြီးနဲ့သမ္မတကတော်လည်းကူးစက်ခံရတယ်။ဒါဟာ အသက်ကြီးသော မကြီးသော ၊ ရာထူးရှိသောမရှိသော ၊မည်သူ့ကိုမဆိုကူးစက်နိုင်တယ်ဆိုတာပြတာပဲ။
ဘာလို့ကူးစက်မှုတွေဖြစ်နေလဲ။ဒါကိုကာကွယ်ရမယ့်နည်းလမ်းတွေကရှိပြီးသား၊Maskတပ်မယ်၊ မိမိအိမ်မှာပဲနေမယ်၊လက်ကိုမကြာခဏဆေးမယ်၊လူထူထပ်တဲ့ဆီမသွားဘူး၊ တစ်ယောက်နဲ့တစ်ယောက် ၆ ပေခွာ မယ်။
ဒီနည်းလမ်းတွေကိုမကျင့်သုံးတဲ့အခါမှာ၊ လျော့ရဲမှုတွေရှိတဲ့အခါမှာ၊စည်းကမ်းတွေမလိုက်နာတဲ့အခါမှာကူးသက်မှုတွေများလာနိုင်တယ်။
အခုကျွန်မတို့ရန်ကုန်ဆို ပြည်နယ်နှင့်တိုင်းတွေမှာဆိုရင်လူနေအထူထပ်ဆုံးပဲ၊
ရန်ကုန်ဆို တစ်စတုရန်းကီလိုမီတာမှာဆိုရင် လူ ၇၂၀ နေ ​ထိုင်တယ်။ မန္တလေးမှာဆိုရင် ၂၀၀ ပဲရှိတယ်၊ဧရာဝတီမှာဆိုရင် ၁၇၀ လောက် ရှိတယ်။
ပြောရရင်ရန်ကုန်ကအခြားပြည်နယ်တိုင်းတွေထက် လူဦးရေများတယ်။ ရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားတွေ များတယ်။
အိမ်တစ်အိမ်ထဲမှာစု​ပြီး နေတဲ့သူများတယ်။ စက်ရုံ အလုပ်ရုံတွေများတယ်၊ Public transport ကိုအသုံး
ပြုတဲ့သူတွေ များတယ်။ ဒါကြောင့်ကူးစက်မှုဟာအခြားထက်အခွင့်အလမ်းကပိုများတယ်။ဒီမှာစည်းကမ်းလိုက်နာတယ်မလိုက်နာဘူး၊ဒီအပေါ်မှာလည်းအများကြီးမူတည်တယ်။အခု သေဆုံးသူ ၄၁၂ ဦး မှာ ရန်ကုန်က ၃၈၃ ဦးရှိနေပါတယ်။ ၉၃ ရာခိုင်နှုန်းရှိနေပါတယ်။ရောဂါဖြစ်ပွားမှုမှာလည်း ၈၀%ကနေ ၈၅ % အထိ ရှိနေပါတယ်။ မနေ့ကဆို၈၀%အောက်တစ်ချက်ရောက်သွားတာပေါ့၊
ရန်ကုန်မှာဘာကြောင့်များရသလဲဆိုရင်ရှေ့မှာရှင်းပြသွားသလိုပါပဲ။ အခုဆို ရန်ကုန် မှာ ၂၁ရက်စပြီးstay at homeဆောင်ရွက်နေတယ်။
စည်းကမ်းတွေအတိအကျလိုက်နာဖို့လိုတယ်၊ဘယ်လိုအကြောင်းနဲ့မှလူစုလူဝေးတွေဆောင်ရွက်ဖို့ မသင့်တော် ဘူး။မိမိကျန်းမာမှမိမိကိုယ်ကိုကာကွယ်နိုင်မယ်၊ မိမိကိုယ် သာမက မိသားစုကိုပါမကူးစက်အောင် စောင့်ရှောက်ကာကွယ်နိုင်မယ်၊ကျန်းမာရေးကနံပါတ်၁အရေးကြီးဆုံးဖြစ်ပါတယ်။
နောက်တစ်ခုက သေဆုံးမှုမှာဆိုရင်လည်း ၇၄ ယောက်ကသေဆုံးပြီးမှရောက်လာတယ်၊ဒါဟာစုစုပေါင်းသေဆုံးရဲ့ ၁၈ %ဖြစ်တယ်။ ဒါဟာဘာဖြစ်တာလဲဆိုရင် အိမ်မှာရောဂါဖြစ်တယ်၊မပြဘူး။ ကြိတ်ကုတယ်။ရောဂါရဲ့အတိမ်အနက်ကိုလျော့တွက်တယ်။ ကိုဗစ်ဟာပေါ့ဆလို့မရဘူး။ ဒါကြောင့်ကမ္ဘာမှာ ၃၅ သန်းကျော်ဖြစ်ပြီး ၁ သန်းကျော်သေတာက ပေါ့ဆလို့မရဘူး ဆိုတာ ပြနေတာပဲ။ တိုးတက်တဲ့နိုင်ငံတွေ၊ကမ္ဘာ့ဖွံဖြိုးမှုနိုင်ငံတွေ၊ကမ္ဘာ့နံပါတ်၁ အမေရိကန် တောင်မှ ဖြစ်တဲ့သူ ၇ သန်းကျော်ရှိတယ်၊သေဆုံးသူ ၂ သိန်းကျော်ရှိတယ်ဆိုတာ ပေါ့ဆလို့မရဘူးလို့ပြောတာဖြစ်တယ်။
ဒါကြောင့် မိမိမှာ မောတယ်၊ပန်းတယ်၊ချောင်းဆိုးတယ်၊အနံ့မရဘူးဆိုရင် ချက် ခြင်း သတင်းပို့ ၊ လိုအပ်လို့ရှိရင်စစ်ဆေးမှုခံယူမယ်။ ပိုးတွေ့လို့ရှိရင်ဆေးကုသမှုပေးမယ်၊သူ့ကို့ကိုသီးခြားထားမယ်။Contact တွေကို Trace လုပ်မယ်။ ဒီလိုလုပ်တာဟာကူးစက်မှုသံသရာကိုဖြတ်တောက်ဖို့ဖြစ်တယ်။
ပြည်သူလူထုအနေနဲ့ကတော့စိတ်အချရဆုံး၊စျေးအသက်သာဆုံး၊အကောင်းဆုံးနဲ့ အထိရောက်ဆုံးဗျူဟာကတော့အိမ်မှာနေဖို့ပဲဖြစ် ပါတယ်။

မေး ။ ။ အခုလိုမအားလပ်တဲ့အချိန်မှာအချိန်ပေးပြီးဖြေကြားပေးခဲ့တဲ့ ဒေါက်တာကို ကျေးဇူးအထူးတင်ပါတယ်ခင်ဗျာ။

ဒေါက်တာခင်ခင်ကြီး ။ ။ဟုတ်ကဲ့၊ ကျေဇူးပါရှင် ။

ယူမီယူရီ(ဂျပန်သတင်းစာ)အတွက် ဆရာမဒေါက်တာခင်ခင်ကြီးနဲ့ အင်တာဗျူး(ဖုန်းမှတဆင့်)ပြု လုပ်ခဲ့ပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံမှာကိုဗစ်ကူးစက်မှုအခြေအနေ သတင်းဆောင်းပါးအတွက်သိချင်တဲ့အချက်တွေကို မေးမြန်းခဲ့တာပါ။
မအားလပ်တဲ့ကြားကနေဆရာမက အချိန်ပေးပြီးပြန်လည် ဖြေကြားပေးခဲ့ပါတယ်။ ဖြေကြားချက်များမှာ သတင်းအချက်အလက်တွေရော မှတ်သားလိုက်နာစရာတွေပါအများကြီးပါဝင်ပါတယ်။ ဒါကြောင့်ဒေါက်တာခင်ခင်ကြီး
နှင့်အင်တာဗျူးထားမှုကို ဖတ်ရှုနိုင်အောင် ပြန်လည် ရေးသားဖော်ပြ ပေးလိုက်ပါတယ်။
(ဓာတ်ပုံကို MRTV မှကူးယူဖော်ပြထားပါသည်)
ခင်မင်စွာဖြင့်
ကျော်စွာမင်း
(၆.၁၀. ၂၀၂၀)