ခႏၶာကိုယ္ပံုမွန္ႀကီးထြား ဖြံ႔ၿဖိဳးဖို႔နဲ႔ က်န္းမာေနဖို႔အတြက္ လိုအပ္တဲ့ ပစၥည္းမ်ားလို႔ ဆိုပါစို႔။ ဗီတာမင္တစ္မ်ဳိးခ်င္းစီမွာ သင့္ရဲ႕ က်န္းမာေရးကို အေထာက္အကူျပဳမယ့္ သီးသန္႔အက်ဳိးေက်းဇူးမ်ားရွိေနပါတယ္။
သင့္မွာ အေျခခံလိုအပ္တဲ့ ဗီတာမင္ေတြ ခ်ဳိ႕တဲ့လာၿပီဆိုရင္ ေသးေသးေလးကေန ႀကီးႀကီးမားမားထိ က်န္းမာေရး ျပႆနာေတြကို ရင္ဆုိင္လာရႏိုင္ပါတယ္။ ေဒါင္ေဒါင္ျမည္ က်န္းမာေနဖုိ႔ ခႏၶာကိုယ္အတြက္ မရွိမျဖစ္လိုအပ္တဲ့ ဗီတာမင္ (၁၃)မ်ဳိးရွိပါတယ္။
Vitamin A
ဆဲလ္ေတြႀကီးထြားဖို႔နဲ႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈအတြက္ မရွိမျဖစ္လိုအပ္တဲ့ ဗီတာမင္ျဖစ္ပါတယ္။ အသားအေရ၊ ဆံပင္၊ သြားဖံုး၊ သြား၊ အ႐ိုး နဲ႔ ခႏၶာကိုယ္ထဲက ဂလင္းေတြ က်န္းမာေနဖို႔ Vitamin A လံုေလာက္စြာရရွိဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ညဘက္ အျမင္အာ႐ံုနည္းျခင္းမွ ကာကြယ္ေပးႏိုင္သလို အဆုတ္ကင္ဆာကိုလည္း တစ္နည္းတစ္ဖံု ကာကြယ္ေပးႏိုင္စြမ္ရွိပါတယ္။ ဆယ္လ္မြန္ငါး၊ ဥအႏွစ္ေတြနဲ႔ ျဖည့္စြက္ အာဟာရေတြ ေပါင္းစပ္ထားတဲ့ ႏုိ႔နဲ႔ ႏို႔ထြက္ပစၥည္းမ်ားမွာ Vitamin A ဓာတ္ႂကြယ္၀စြာ ပါ၀င္ ပါတယ္။
Vitamin D
သင္စားသံုးလိုက္တဲ့ အစားအစာမ်ားဆီမွ အ႐ိုးမ်ားအတြက္ မရွိမျဖစ္လိုအပ္တဲ့ ကယ္လ္ဆီယမ္ဓာတ္ကို စုပ္ယူႏိုင္ဖို႔ Vitamin D က ကူညီေပးပါတယ္။ အ႐ိုးေတြ တည္ေဆာက္ရာမွာ အေရးပါတဲ့ ဗီတာမင္ျဖစ္ၿပီး သန္စြမ္းတဲ့ အ႐ိုးနဲ႔ ခိုင္မာတဲ့ သြားေတြပိုင္ဆိုင္ဖို႔ Vitamin D ကို မရွိမျဖစ္ လိုအပ္ပါတယ္။ျဖည့္စြက္အာဟာရေတြ ေပါင္းစပ္ထားတဲ့ ႏုိ႔နဲ႔ ႏို႔ထြက္ပစၥည္းမ်ား၊ ပဲပိစပ္နဲ႔ ဆန္မွ ျပဳလုပ္ထားတဲ့ ေဖ်ာ္ရည္မ်ား၊ ေထာပတ္၊ ဥအႏွစ္၊ ငါး၊ ငါးအသည္းဆီတို႕မွ Vitamin D ကို ရရွိႏိုင္သလို ေနေရာင္နဲ႔ ထိေတြ႔ခ်ိန္မွာ လူေတြရဲ႕ ခႏၶာကိုယ္ မွလည္း Vitamin D ကို ထုတ္လုပ္ေပးႏုိင္ပါ တယ္။
Vitamin E
အေရးႀကီးတဲ့ Antioxidant ဂုဏ္သတၱိေဆာင္တဲ့ ဗီတာမင္တစ္မ်ဳိးျဖစ္ပါတယ္။ ခႏၶာကိုယ္က ႂကြက္သားေတြ၊ ေသြးနီဥဆဲလ္ေတြကို ထိန္းသိမ္းေပးၿပီး ခႏၶာကိုယ္အတြင္းက Fatty Acid ေတြကို ကာကြယ္ေပးပါတယ္။ဥအမ်ဳိးမ်ဳိး၊ အသီးအရြက္အဆီ၊ Margarine ၊ Mayonnaise ၊ အခြံမာသီးေတြ၊ အေစ့အဆန္ေတြနဲ႔ ေကာက္ႏွံေတြကေန Vitamin E ကို ရရွိႏိုင္ပါတယ္။
Vitamin K
ဗီတာမင္ K ကေတာ့ လူသိနည္းတဲ့ ဗီတာ မင္ အမ်ဳိးအစားလို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ လိုအပ္တဲ့ အခ်ိန္မွာ ေသြးခဲဖုိ႔အတြက္ မရွိမျဖစ္ ဗီတာမင္တစ္မ်ဳိးျဖစ္ပါတယ္။ ဟင္းႏုႏြယ္၊ ဘ႐ိုကိုလီ၊ အစိမ္းေရာင္ဟင္းရြက္မ်ားနဲ႔ အသည္းထံမွ Vitamin K ကို ရရွိႏိုင္ပါတယ္။
Vitamin C (Ascorbic Acid)
ေသြးေၾကာေတြရဲ႕ နံရံကို သန္မာေစတဲ့ ဗီတာမင္ဓာတ္ျဖစ္ပါတယ္။ အနာက်က္ျမန္ေစႏိုင္တဲ့ ဂုဏ္သတၱိရွိၿပီး သံဓာတ္စုပ္ယူမႈကို လည္း အားေကာင္းေစပါတယ္။ ေသြးေၾကာေတြပ်က္စီးၿပီး မာခဲလာတတ္တဲ့ေရာဂါ (Atherosclerosis) ကိုလည္း ကာကြယ္ေပးႏိုင္ၿပီး ကိုယ္ခံစြမ္းအားစနစ္ကုိလည္း ျမႇင့္တင္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အစြမ္းထက္တဲ့ Antioxidant ဂုဏ္သတိၱလည္း ရွိပါေသးတယ္။ သံပုရာမ်ဳိးရင္း၀င္ အသီးမ်ား၊ ဖရဲသီး၊ ဘယ္ရီမ်ဳိးရင္း၀င္ အသီးမ်ား၊ င႐ုတ္သီး၊ ဘ႐ိုကိုလီ၊ အာလူးစတာေတြကေန Vitamin C ကုိ ရရွိႏိုင္ပါတယ္။
Thiamine (VitaminB1)
ဇီ၀ကမၼျဖစ္စဥ္အတြက္ လိုအပ္ပါတယ္။ ေကာင္းမြန္တဲ့ အစာေျခစနစ္ျဖစ္ေအာင္ ကူညီေပးႏိုင္ပါတယ္။ အစားစာလိုစိတ္ျဖစ္ေပၚလာေအာင္ လႈံ႕ေဆာ္ေပးႏိုင္ၿပီးေကာင္းမြန္တဲ့ အာ႐ံုေၾကာစနစ္ျဖစ္ေစဖို႔လည္း ကူညီေပးပါတယ္။ ၀က္သား၊ ပဲအမ်ဳိးမ်ဳိး၊ အခြံမာသီးမ်ား၊ အေစ့အဆန္မ်ား၊ ေကာက္ႏွံ၊ စပါး နဲ႔ ေျပာင္းေစ့ တို႔ကေန Thiamine (VitaminB1) ကို ရရွိႏိုင္ပါတယ္။
Riboflavin (Vitamin B2)
စြမ္းအင္ထုတ္လုပ္တဲ့ ဇီ၀ကမၼျဖစ္စဥ္အ တြက္ မရွိမျဖစ္လိုအပ္တဲ့ ဗီတာမင္ အမ်ဳိးအစား ျဖစ္ပါတယ္။ ေက်ာက္ကပ္အနီးရွိ အဒ္ရီနယ္လ္ (Adrenal) ဂလင္းရဲ႕ လုပ္ငန္းေတြကိုလည္း ကူညီေပးႏိုင္ပါတယ္။ Adrenalin ေဟာ္မုန္းကို စိတ္ လႈပ္ရွားတဲ့အခါ အဒ္ရီနယ္ ဂလင္းမ်ားက ထုတ္ေပးၿပီး ႏွလံုးခုန္ႏႈန္း၊ စြမ္းအင္ႏွင့္ တံု႔ျပန္မႈကို ပိုမိုထက္ျမက္ေစတဲ့ ေဟာ္မုန္းတစ္မ်ဳိးျဖစ္ပါတယ္။ အျမင္အာ႐ံုကိုလည္း ေကာင္းမြန္ေစပါ တယ္။ အသားအေရကိုလည္း က်န္းမာႏုပ်ဳိေစပါ တယ္။ ျဖည့္စြက္အာဟာရပါ၀င္တဲ့ Cereal ၊ ဆန္၊ အဆီမပါတဲ့ အသား၊ ေမြးျမဴေရးအသား၊ႏို႔ထြက္ပစၥည္းမ်ား၊ မိႈ စတဲ့ အစားအစာေတြမွာ Riboflavin (Vitamin B2) ႂကြယ္၀စြာပါ၀င္ပါတယ္။
Niacin (Vitamin B3)
အသက္ရွင္သန္ဖို႔ လိုအပ္တဲ့ စြမ္းအင္ျဖစ္ေပၚေစတဲ့ ဇီ၀ကမၼျဖစ္စဥ္အတြက္ မရွိမျဖစ္လိုအပ္တဲ့ ဗီတာမင္ျဖစ္ပါတယ္။ ပံုမွန္ႀကီး ထြားမႈျဖစ္စဥ္ကိုလည္း တိုးတက္ေစပါတယ္။ ကိုလက္စထေရာ ပမာဏကိုလည္း ေလွ်ာ့ခ်ေပးႏိုင္ပါတယ္။ အဆီမပါတဲ့ အသား၊ ေမြးျမဴေရးအသား၊ ပင္လယ္စာ၊ ႏုိ႔၊ ဥအမ်ဳိးမ်ဳိး၊ ပဲအမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ႔ ေကာက္ႏွံေတြမွာ Niacin (Vitamin B3) ပါ၀င္ပါ တယ္။
Pantothenic Acid (Vitamin B5)
Pantothenic Acid (Vitamin B5) ကလည္း ခႏၶာကိုယ္ရဲ႕ ဇီ၀ကမၼျဖစ္စဥ္အတြက္ မရွိမျဖစ္လိုအပ္တဲ့ ဗီတာမင္အမ်ဳိးအစားပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ခႏၶာကိုယ္တြင္းက သၾကားဓာတ္ပမာဏကို ပံုမွန္အတိုင္းရွိေနေစဖို႔ ထိန္းသိမ္းေပးထားသလို ခႏၶာကိုယ္ကို ျပင္ပက တိုက္ခိုက္လာတဲ့ ေရာဂါပိုးမႊားေတြကို ျပန္လည္တြန္းလွန္ေပးမယ့္ Antibodies ေတြကို ေပါင္းစပ္စုစည္းရာမွာလည္း Pantothenic Acid (Vitamin B5) က အေရးပါပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ကိုလက္စထေရာ၊ ဟီမိုဂလိုဘင္၊ ေဟာ္မုန္းေတြကို ေပါင္းစပ္စုစည္းရာမွာလည္း ကူညီ ေပးႏိုင္ပါတယ္။ အစားအစာ အားလံုးနီးပါးမွာ Pantothenic Acid (Vitamin B5) အမ်ိဳးအစားပါ၀င္ပါတယ္။
Pyridoxine (Vitamin B6)
ပ႐ိုတင္းထုတ္လုပ္တဲ့ ဇီ၀ကမၼျဖစ္စဥ္ကို တုိးတက္ေစပါတယ္။ စားသံုးလိုက္တဲ့ အစားအစာမ်ားဆီက ကာဗိုဟိုက္ၿဒိတ္ကို စြမ္းအင္အျဖစ္ေျပာင္းလဲတဲ့ လုပ္ငန္းကိုလည္း ပိုမိုအားေကာင္းေစၿပီး အာ႐ံုေၾကာအဖြဲ႕အစည္းကိုလည္း အကူအညီ ျဖစ္ေစပါတယ္။ ေသြးနီဥဆဲလ္ေတြကိုစုစည္းေပးၿပီး ေသြးအားေကာင္းေစပါတယ္။ အသား၊ ငါး၊ ဆန္၊ ေကာက္ႏွံ၊ ငွက္ေပ်ာသီး၊ အစိမ္းေရာင္ဟင္းရြက္မ်ား၊ အာလူးနဲ႔ ပဲပိစပ္တို႔ မွာ Pyridoxine (Vitamin B6) ႂကြယ္ႂကြယ္၀၀ ပါ၀င္ပါတယ္။
Biotin (Vitamin B7)
ခႏၶာကိုယ္ရဲ႕ လႈပ္ရွားမႈမွန္သမွ်အတြက္ စြမ္းအင္လုိအပ္ပါတယ္။ သင္လႈပ္ရွားေနတဲ့ အခ်ိန္ျဖစ္ေစ၊ စဥ္းစားေနတဲ့အခ်ိန္ျဖစ္ေစ၊ အိပ္စက္ေနတဲ့ အခ်ိန္ျဖစ္ရင္ေတာင္မွ သင့္ခႏၶာကိုယ္ရဲ႕ အဂၤါအစိတ္အပိုင္းေတြ အလုပ္လုပ္ေနဖုိ႔ စြမ္းအင္ ပမာဏႀကီးႀကီးမားမားလိုအပ္ပါတယ္။ ဒီလုိအပ္တဲ့ စြမ္းအင္ကို သင္ေန႔စဥ္စားသံုးလုိက္တဲ့ အစားအစာမ်ားဆီကရရွိၿပီး စြမ္းအင္ျဖစ္ေပၚလာေအာင္ ေဆာင္ရြက္ရတဲ့ ဇီ၀ကမၼျဖစ္စဥ္ေတြအ တြက္ Biotin (Vitamin B7) ကို လုိအပ္ပါတယ္။ ဥအႏွစ္၊ ပဲပိစပ္၊ ဆန္၊ အခြံမာသီးေတြ စားသံုးေပးျခင္းျဖင့္ Biotin (Vitamin B7) ကို ရရွိ ႏုိင္ပါတယ္။
Folate, Folic Acid (Vitamin B9)
DNA ၊ RNA ၊ ေသြးနီဥဆဲလ္ေတြျဖစ္ေပၚဖို႔ လုိအပ္တဲ့ ဗီတာမင္ အမ်ဳိးအစားျဖစ္ပါတယ္။ အမိုင္ႏိုအက္ဆစ္ေတြ ေပါင္းစပ္ျဖစ္ေပၚဖို႔လည္း လိုအပ္ပါတယ္။ အမ်ဳိးသမီးေတြ အထူးသျဖင့္ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ မိခင္ေလာင္းေတြအတြက္ အလြန္အေရးႀကီးတဲ့ ဗီတာမင္ အမ်ဳိးအစားျဖစ္ၿပီး ကေလးေမြးဖြားစဥ္ ခ်ဳိ႕ယြင္းမႈေတြမျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ အသည္း၊ အစိမ္းေရာင္ ဟင္းသီးဟင္းရြက္မ်ား၊ ကညြတ္၊ လိေမၼာ္ရည္၊ ေထာပတ္သီး၊ ပဲ အမ်ဳိးမ်ဳိးကေန Folate, Folic Acid (Vitamin B9) ကိုရရွိႏိုင္ပါတယ္။
Cobalamin (Vitamin B12)
ေသြးနီဥဆဲလ္ေတြ၊ DNA ၊ RNA ေတြ ျပဳလုပ္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ Cobalamin (Vitamin B12) လုိအပ္ပါတယ္။ နာ့ဗ္ေၾကာအမွ်င္ ေလးေတြကို ၀န္းရံထားတဲ့ Myelin ပစၥည္းေတြအတြက္လည္း အေရးပါတဲ့ ဗီတာမင္ျဖစ္ပါတယ္။အသား၊ ႏို႔ထြက္ပစၥည္းနဲ႔ ဥအမ်ဳိးမ်ဳိးကေန ဒီဗီတာမင္ကို ရရွိႏိုင္ပါတယ္။
Source:myanmarpeoplemagazine
Health Products Directoy