တင္းတိပ္ဆိုတာ မ်က္နွာမွာ အမဲကြက္ေတြ မညီမညာျဖစ္လာတာကို ေခၚပါတယ္။ တင္းတိပ္ကို melasma လို႕ေခၚပါတယ္။
melas ဆိုတာ ဂရိစကားကလာတယ္။ အမဲေရာင္ဆိုတဲ့အဓိပၸါယ္သက္ေရာက္တယ္။ တခ်ိဳ႕က chloasma တဲ့။ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေတြမွာ အျဖစ္မ်ားလို႕ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ မ်က္နွာဖံုးလို႕ေတာင္ တင္စားေခၚၾကတယ္။ ကုိယ္ဝန္ေဆာင္ေတြမွာ ျဖစ္ရင္ ကေလးေမြးျပီးတဲ့အခါ ျပန္ေပ်ာက္နိုင္တယ္။
ေဆးပညာမွာ ပုံမွန္ထက္ အေရာင္ရင့္တဲ့အကြက္ေတြကို hyperpigmentation လို႕ သံုးပါတယ္။ တင္းတိပ္အေၾကာင္းမေျပာခင္ တင္းတိပ္အမဲကြက္ျဖစ္ေစတဲ့ melanin အေၾကာင္းအရင္ရွင္းရပါမယ္။me
တင္းတိပ္အမ်ားစုက ဘာ့ေၾကာင့္ျဖစ္မွန္းမသိပါ။ ေနေရာင္ထိေတြ႕မႈမ်ားလို႕ ျဖစ္တာလို႕ေတာ့ သိထားတယ္။ အပူပိုင္းေဒသ အသားလတ္သူ၊ ညိဳသူ ေနေရာင္နဲ႕ပိုထိေတြ႕ရသူေတြမ
မ်ိဳးရိုးနဲ႕ တိုက္ရိုက္မဆိုင္ေပမယ့္ မိသားစုဝင္ထဲမွာ ျဖစ္ရင္တျခားတေယာက္မွာလည္း ျဖစ္တတ္တယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြမွာ အျဖစ္မ်ားတယ္။ အခ်ိဳးခ်ၾကည့္ရင္ အမ်ိဳးသမီး ၉ေယာက္ျဖစ္တိုင္း အမ်ိဳးသားက တေယာက္သာ ေတြ႕မယ္။ သိုင္းရြိဳက္ေရာဂါအခံရွိသူေ
တင္းတိပ္အမ်ားစုက မ်က္နွာမွာ အညိဳကြက္ေတြ အကြက္လိုက္ ေပါက္တာျဖစ္တယ္။ မ်က္နွာတင္မက ေနေရာင္အထိမ်ားတဲ့ လည္ပင္း၊လက္ စတဲ့ေနရာေတြမွာလည္း ျဖစ္နိုင္တယ္။ အညိဳကြက္ရဲ႕ ေဘးသားႏႈတ္ခမ္းေတြက မညီညာဘူး။ ဘယ္၊ညာနွစ္ဖက္လံုးျဖစ္ၾကတယ္
ဆိုးတာက အေရျပားအေပၚဆံုးလႊာမွာ ျဖစ္တယ္။ အေရာင္ပိုရင့္ျပီး သိသာလြန္းတယ္။ အကြက္ရဲ႔အနားသတ္ေတြက ညီညာတယ္။ တကယ္ေတာ့ ဒီအမ်ိဳးအစားက ေဆးေတြကို တံု႕ျပန္မႈအားေကာင္းလို႕ ကုဖို႕ ပိုလြယ္တယ္။
Dermal melasma ဆိုတာ အေရျပားရဲ႔ေအာက္လႊာမွာျဖစ္တ
Mixed melasma ဆိုတာ အေပၚကအမ်ိဳးအစားနွစ္ခုလံုး တြဲျဖစ္တာမ်ိဳးပါ။
တင္းတိပ္ဟုတ္မဟုတ္ ျမင္ရံုနဲ႕ သိနိုင္ပါတယ္။ ဘယ္အလႊာေရာက္လဲသိခ်င္ရင္ 340 - 400 nm လိႈင္းအလ်ားရွိတဲ့ Wood's lamp နဲ႕ စမ္းသပ္လို႕ရပါတယ္။ ေသခ်ာခ်င္ရင္ biopsy အသားစကို ယူျပီး စစ္လို႕ရတယ္။
တင္းတိပ္မွာ hydroquinone(HQ)ပါတဲ့ လိမ္းေဆးေတြကအသံုးမ်ားဆံုးပ
ဝက္ျခံမွာ သံုးတဲ့ tretinoin, azelaic acidစတဲ့ ေဆးေတြလည္း သံုးလို႕ရတယ္။ tretinoin 0.05% ဆိုတာ ဗီတာမင္ေအ ပါတဲ့လိမ္းေဆးျဖစ္ပါတယ္။ တုံ႕ျပန္မႈေနွးတယ္။ ေျခာက္လေလာက္ၾကာမွ နည္းနည္းသိသာလာတာမ်ိဳးလည္းရ
တင္းတိပ္ေပ်ာက္ေဆးေတြထဲမွာ triple cream ေခၚတဲ့ hydroquinone , tretinoin နဲ႕ corticosteroid သံုးမ်ိဳးေပါင္းထားတဲ့ လိမ္းေဆးေတြကေကာင္းတယ္။ US FDAက အသိမွတိျပဳထားတာက Tri-Lumaဆိုတဲ့ လိမ္းေဆး။ hydroquinone 4%, tretinoin 0.05%, နဲ႕ fluocinolone acetonide 0.01% ဆိုတဲ့ေဆးသံုးမ်ိဳးေပါင္းထာ
တျခားနည္းေတြလဲ အမ်ားၾကီးပဲ။ သိပ္မဆိုးရင္ Microdermabrasion ၊အေရျပားလႊာေအာက္ နည္းနည္းေရာက္ရင္ dermabrasion ဆိုတဲ့နည္းေတြလည္း သံုးပါတယ္။cosmatic camouflage ဆိုတာမ်က္မနွာအမဲစက္ေတြကို မသိသာေအာင္ ဖံုးေပးတဲ့လိမ္းေဆးျဖစ္တယ္။
chemical peel ဆိုတာလည္း အေပၚယံအေရျပားကိုကြာေစတဲ့နည
ေလဆာနည္းေတြကလည္း သံုးၾကတာပဲ။ တခ်ိဳ႕က မယ္လနင္ထြက္တဲ့ဆဲလ္ကို ဖ်က္ဆီးတာျဖစ္ျပီး တခ်ိဳ႕က အေပၚယံအေရျပားကို ဖယ္ရွားပစ္တယ္။chemical peel ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ laser treatment ေလဆာနည္းပဲျဖစ္ျဖစ္ ေသခ်ာေပါက္ေပ်ာက္မယ္လို႕ အာမမခံနိုင္ပါ။ ေလ့လာၾကည့္ေတာ့ လူနာေတြရဲ႕ သံုးပံုတပံုမွာ အက်ိဳးရွိတယ္။ ေနာက္သံုးပံုတပံုမွာ ထူးျခားမႈမရွိ။ က်န္တဲ့ သံုးပံုတပံုကေတာ့ ပိုဆိုးလာနိုင္ပါတယ္။
တင္းတိပ္သေဘာက ေပ်ာက္ခဲတယ္။ မွန္းဆရခက္တယ္။ တိုးတက္မႈရွိဖို႕ လအနည္းငယ္ေစာင့္ရတတ္တယ္။ ေနေရာင္ထိပါမ်ားရင္ ျပန္ျဖစ္တတ္တယ္။ ကုိယ္ဝန္ေဆာင္တင္းတိပ္ထြက္ရ
အထူးဂရုစိုက္ရမွာက ေနေရာင္နဲ႕တိုက္ရိုက္မထိေတြ
Source: Dr Aye Min Htoo