ဗုိင္းရပ္စ္ပုိးေၿကာင့္ျဖစ္ေသာ အသည္းေရာင္ေရာဂါသည္ အသည္း၏လုပ္ငန္းမ်ားကုိပ်က္စီးေစသည့္ ထင္ရွားေသာေရာဂါျဖစ္ပါသည္။
ဒီေရာဂါသည္ အသည္းကင္ဆာျဖစ္ေစႏိုင္ေသာ အဓိကအေၾကာင္းရင္းမ်ားထဲက တစ္ခုလည္း ျဖစ္သည္။ သင္သည္ေဆးရုံ (သို ့) ေန ့ကေလးထိန္းေက်ာင္းတြင္ အလုပ္လုပ္လွ်င္(သုိ႔) ခရီးသြားရင္းမသန္႔သည့္ အစာကုိ အမွတ္တမဲ့စားမိလွ်င္ ေရာဂါရႏိုင္ေခ်ပုိမ်ားပါသည္။
ဗိုင္းရပ္စ္ပုိးမ်ားသည္ အသည္းေရာဂါအမ်ားစုကုိျဖစ္ေစပါသည္။ ၄င္းပုိးမ်ားနွင့္တုိက္ရုိက္ျဖစ္ေစ (သုိ႔) ေသြး၊ မစင္၊ မိန္းမကိုယ္မွထြက္ေသာအရည္၊ သုက္ပုိးစသည့္ ခႏၶာကိုယ္မွထြက္ေသာအရည္မ်ားမွတစ္ဆင့္ ထိ၍ျဖစ္ေစ ကူးစက္ႏုိင္ပါသည္။ ထုိ႔အျပင္ အရက္ႏွင့္ ေဆးမ်ားအလြန္အကၽြံသုံးစြဲျခင္း၊ ခုခံအားက်ျခင္းကလည္း အသည္းေရာင္ေရာဂါျဖစ္ေစသည္။
အသည္းေရာင္ေရာဂါျဖစ္ႏွုန္းမ်ားေစသည့္ အျပဳအမုွမ်ားမွာ
• အေၾကာထဲသုိ႔ေဆးသြင္းျခင္း။ ေဆးထုိးအပ္မွ်သုံးျခင္းမွကူးစက္ႏုိင္သည္။ေသြးေၾကာမွေဆးသြင္းေနရသူတုိင္း ၃လတစ္ခါ အသည္းေရာင္ေရာဂါရွိ၊မရွိစစ္ေဆးသင့္ပါသည္။
• ခုခံအားက်ဆင္းမွုကူးစက္ေရာဂါရွိျခင္း။ အကယ္၍သင္သည္ ေရာဂါပုိးရွိေသာေဆးထုိးအပ္မွ်သုံးျခင္း၊ ပုိးရွိေသာေသြးသြင္းမိျခင္း၊ အကာအကြယ္မဲ့လိင္ဆက္ဆံျခင္းတုိ႔မတစ္ဆင့္ခုခံအားက်ဆင္းမွုကူးစက္ေရာဂါရွိေနပါကအသည္းေရာင္ေရာဂါျဖစ္ႏုိင္ေခ်ပုိမ်ားပါသည္။
ခႏၶာကုိယ္မွအရည္မ်ားႏွင့္ထိေတြ႔ျခင္းကအသည္းေရာင္ေရာဂါပိုးျဖစ္ႏိုင္ေခ်ကိုသာ ျမင့္ေစသည္။ ခုခံအားက်ဆင္းမွုေရာဂါကုိေတာ့ပုိမဆုိးေစပါ။
• တက္တူးထုိးျခင္း၊ အပ္ႏွင့္ထုိးမိျခင္း။ တက္တူးထုိးမည္ဆုိလွ်င္အပ္အသစ္ကိုမသုံးပါကအသည္းေရာင္ေရာဂါႏွင့္ ေသြးမွတစ္ဆင့္ကူးစက္တတ္ေသာခုခံအားက်ဆင္းမႈကူးစက္ေရာဂါတုိ႔ ပုိျဖစ္ႏုိင္ပါသည္။
• အကာအကြယ္မဲ့လိင္ဆက္ဆံျခင္း(စအုိႏွင့္ပါးစပ္မွလဲကူးစက္ႏိုင္သည္)။ အသည္းေရာင္ေရာဂါ(ေအ) ႏွင့္ (အီး)သည္မသန္႔ေသာအစာစားရာမွ ကူးစက္ႏုိင္သည့္အျပင္ စအုိ(သုိ႔)ပါးစပ္ႏွင့္ လိင္ဆက္ဆံပါကလည္း ကူးစက္ႏုိင္သည္။
ေဆး၀ါးမ်ားကုိေ သာက္ရမည့္အညႊန္းထက္ ပုိ၍ေသာက္မိပါက အသည္းကုိဆုိး၀ါးစြာထိခုိက္ႏိုင္ပါသည္။ ဥပမာ-acetaminophen။ ၄င္းသည္ေဆးေၾကာင့္အသည္းထိခုိက္ေစျခင္းတြင္ အေရးၾကီးဆံုးအေၾကာင္းရင္းတစ္ခုျဖစ္သည္။ Methotrexate ေသြးေလးဖက္နာနဲ ့ဆိုရီးေရးစစ္ အေရျပားေရာဂါအတြက္ ေပးေသာေဆးမ်ားကလည္း အသည္းေရာင္ေရာဂါျဖစ္ေစသည္။
အရက္ကို ႏွစ္ရွည္ေသာက္ျခင္းက အရက္ေၾကာင့္ျဖစ္ေသာအသည္းေရာင္ေရာဂါကို ျဖစ္ေစပါသည္။
အခိ်ဳ႕ဆိုး၀ါးေသာကိစၥမ်ားတြင္ လူ ၄၀ ရာခိုင္ႏႈန္းကို စျဖစ္ခါစမွ ေျခက္လအတြင္း ေသေစႏိုင္ပါသည္။ အ ႏၱရာယ္အမ်ားဆံုး လူမ်ားမွာမည့္သည့္ အရက္အမ်ိဳးအစားကုိမဆုိတစ္ရက္ ၁၀၀ဂရမ္ (အၾကမ္းဖ်င္းတစ္ေန ့၁၀ ခြက္ ႏွင့္အထက္) ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာေသာက္သူမ်ားျဖစ္သည္။ အရက္ႏွင့္ acetaminophen တြဲေသာက္မိပါက အသက္အႏၱရာယ္ပါ ထိခုိက္ေစႏုိင္ေသာအသည္းေရာင္ျခင္းကို ျဖစ္ႏိုင္ေခ်ရွိသည္။
ေအာက္ပါလူမ်ားသည ္ေရာဂါပုိ၍ျဖစ္ႏုိင္သည္။
ကေလးမ်ားအတြက္္ အလုပ္လုပ္ေပးရေသာသူမ်ားသည္ အသည္းေရာင္(ေအ)ေရာဂါ ပုိျဖစ္ႏိုင္ေခ်ရွိသည္။ သူသည္ကေလးေသးခံလဲေပးျပီးေနာက္ လက္ေဆးရန္ေမ့ႏိုင္သည္။အိမ္္သာသြားျပီးေနာက္ လက္ေဆးဖို႔ေမ့ေနေသာကေလး ကိုင္တြယ္ထားသည္ ့ကစားစရာပစၥည္းမ်ား ႏွင့္ တျခားအရာမ်ားကိုိကိုင္တြယ္မိရာမွ တစ္ဆင့္ ထိုသူသည္ေရာဂါကူးစက္ႏို္င္သည္။
အသည္းေရာင္ေရာဂါရွိသူႏွင့္အတူေနျခင္း။ ေရာဂါပုိးရွိေသာေသြးအနည္းငယ္ထိထားသည့္ သြားတုိက္တံ၊ မုတ္ဆိတ္ရိတ္ဓား၊ လက္သည္းညွပ္မ်ား မွ်ေ၀သုံးစြဲရာမွ တစ္ဆင့္ကူးစက္ႏုိင္သည္။
က်န္မာေရးလုပ္သားမ်ား။ လူနာ၏ေသြး(သုိ႔)ေဆးထုိးအပ္၊ က်န္းမာေရးကိရိယာမ်ားကုိ ထိမိျခင္းအားျဖင့္ ကူးစက္ႏုိင္ေခ်ပုိမ်ားပါသည္။
အသည္းေရာင္ေရာဂါ (ေအ) ႏွင့္ (အီး) အမ်ားစုသည္ မသန္္ ့ရွင္းေသာ၀မ္းနဲ ့ထိေတြ ့မိေသာအစာမ်ားကို စားေသာက္မိျခင္းမွ ကူးစက္ႏိုိင္သည္။ အထူးသျဖင့္ ၀မ္း နဲ ့ထိေတြ ့မိေသာ မသန္႔ရွင္းသည္ ့အစာႏွင့္ေရကုိစားေသာက္မိျခင္း၊ မသန္႔ရွင္းေသာေရတြင္ ဟင္းသီးဟင္းရြက္နဲ ့သစ္သီးမ်ားေဆးမိျခင္း၊ ထိုမသန္ ့ရွင္းေသာေရနဲ ့အစားအေသာက္မ်ားျပဳလုပ္မိျခင္းတုိ႔မွ ကူးစက္ႏိုင္ပါသည္။
အသည္းေရာင္ေရာဂါျဖစ္ပြားႏိုင္ေခ်ျမင့္ေစေသာအျဖစ္မ်ားသည့္ အေၾကာင္းရင္းအခ်ိဳ ့ရွိပါသည္။ ဥပမာ -အႏၱရာယ္ရွိေသာအျပဳအမႈမ်ား၊ ေဆး၀ါး နဲ ့အရက္ အလြဲသံုးစားျခင္း ၊ ခရီးသြားအႏၱရာယ္ ၊ လူေနမႈပံုစံ၊ အလုပ္အကိုင္၊ မသန္ ့ရွင္းေသာေရ ႏွင့္ အစားအေသာက္မ်ား ျဖစ္ပါသည္။
Source:hellosayarwon