ဆီးနဲ႔ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါဟာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွာ လူေသမႈအမ်ားျပားဆံုး ေရာဂါတစ္မ်ိဳးျဖစ္ပါတယ္။

ဆင္းရဲတဲ႔ႏိုင္ငံေလးေတြ၊ ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံေလးေတြမွာဆိုရင္ ပိုအျဖစ္မ်ားပါတယ္။ ေက်ာက္ကပ္ေတြဆိုတာ ကြ်န္ေတာ္တို႔ခႏၶာကိုယ္မွာ အျမဲလိုလိုအလုပ္လုပ္ေနရတဲ႔ ကိုယ္တြင္းကလီစာေတြျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔ဟာ ခႏၶာကိုယ္ထဲက အဆိပ္အေတာက္ေတြ၊ အညစ္အေၾကးေတြကို စြန္႕ထုတ္ဖို႔ ေန႕ေရာညပါ အလုပ္လုပ္ၾကရပါတယ္။ ဒါေၾကာင္႔ ေက်ာက္ကပ္က်န္းမာေရးဟာ အထူးဂရုျပဳသင္႔တဲ႔ အေျခအေနတစ္ခုပါပဲ။ မိမိရဲ႕ေက်ာက္ကပ္အေျခအေနေကာင္းမေကာင္း သိႏိုင္ဖို႔အတြက္ ေက်ာက္ကပ္ျပႆနာတစ္ခုခုျဖစ္ရင္ ခႏၶာကုိယ္မွာျပသတတ္တဲ႔ လကၡဏာေတြကို သိထားရမွာျဖစ္ပါတယ္။ 

၁။ ဆီးနံ႕ေျပာင္းလဲျခင္း

ဆီးနံ႕ဆိုတာ လူတစ္ေယာက္နဲ႔တစ္ေယာက္ မတူညီႏိုင္ပါဘူး။ လူတစ္ဦးခ်င္းစီရဲ႕အစားအေသာက္၊ အေနအထိုင္၊ ေရဓာတ္ျပည္႔ဝမႈ၊ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈ စတာေတြကိုလိုက္ၿပီး ဆီးနံ႕နဲ႔ ဆီးအေရာင္ ေျပာင္းလဲႏိုင္ပါတယ္။ ဆီးထဲမွာ urea ဓာတ္ပါဝင္မႈေၾကာင္႔ လူအမ်ားစုရဲ႕ဆီးနံ႕က ေအာက္သိုးသိုးအမိုးနီးယားနံ႕ထြက္ပါတယ္။ တကယ္လို႔ ေက်ာက္ကပ္ထဲမွာ ခ်ိဳ႕ယြင္းမႈတစ္ခုခု ရွိေနၿပီဆိုရင္ ဆီးနံ႕ဟာ ငါးပုပ္ေစာ္ (သို႔) ထူးျခားတဲ႔ အနံ႕တစ္မ်ိဳးအျဖစ္ ေျပာင္းလဲသြားပါလိမ္႔မယ္။ ေနာက္ၿပီး ဆီးနံ႕ေျပာင္းလဲမႈဟာ ဆီးခ်ိဳေရာဂါ၊ အသည္းေရာဂါနဲ႔ တခ်ိဳ႕အစားအေသာက္ေတြေၾကာင္႔ ျဖစ္ပြားႏိုင္ပါတယ္။

၂။ ဆီးအေရာင္ေျပာင္းလဲျခင္း

ပံုမွန္က်န္းမာတဲ႔လူတစ္ေယာက္ရဲ႕ ဆီးအေရာင္က အဝါေဖ်ာ႔ေရာင္ရွိပါတယ္။ ေရအမ်ားႀကီးေသာက္သူဆိုရင္ ဒီထက္ေဖ်ာ႔ေတာ႔တဲ႔အေရာင္္ (သို႕) ေရလိုၾကည္လင္တဲ႔အေရာင္ ရွိပါလိမ္႔မယ္။ ေရဓာတ္ခမ္းေျခာက္ ေနတဲ႔သူဆိုရင္ေတာ႔ အဝါရင္႔ေရာင္ဆီးကို သြားမွာျဖစ္ၿပီး ဆီးေရာင္အဲလိုရင္႔ေနၿပီဆိုရင္ ေရမ်ားမ်ားေသာက္ဖို႔ လိုအပ္ေနၿပီဆိုတာကို ခႏၶာကိုယ္က အခ်က္ေပးတာပါ။ ဒါေပမယ္႔ တကယ္လို႔ ဆီးေရာင္ဟာ အညိဳေရာင္၊ လိေမၼာ္ေရာင္၊ ပန္းေရာင္၊ အနီေရာင္နဲ႔ အနက္ေရာင္ေတြ ျဖစ္ေနၿပီဆိုရင္ေတာ႔ ဒါဟာ ပံုမွန္မဟုတ္ေတာ႔ဘဲ ေက်ာက္ကပ္နဲ႔ ဆီးလမ္းေၾကာင္းဆိုင္ရာ ေရာဂါတစ္ခုခုရွိေနၿပီလို႔ အသိေပးေနတာပါ။ ဆီးထဲမွာေသြးပါတယ္ဆိုရင္ အနီေရာင္ (သို႔) ပန္းေရာင္ျဖစ္ေနႏိုင္ၿပီး ဆရာဝန္နဲ႔ ေသခ်ာျပသသင္႔ပါၿပီ။

၃။ ဆီးထဲမွာ သိသာတဲ႔ ေျပာင္းလဲမႈေတြ

ဆီးကို ခန္႔မွန္းေျခ ေရ (၉၅) ရာခိုင္ႏႈန္းနဲ႔ ဖြဲ႕စည္းထားပါတယ္။ က်န္တဲ႔ (၅) ရာခိုင္ႏႈန္းကေတာ႔ သတၳဳဓာတ္ေတြ၊ ေဆးဝါးေတြ၊ အျခားအရာဝတၳဳေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဆီးထဲမွာ ေရဓာတ္သိပ္ဆည္းဆ ဘယ္ေလာက္ရွိလဲဆိုတာကိုေတာ႔ ဆီးအေရာင္ကိုၾကည္႔ၿပီး သိႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ္႔ ဆီးထဲမွာ သိသာထင္ရွားတဲ႔ေျပာင္းလဲမႈေတြျဖစ္တဲ႔ ျပည္တို႔၊ အျမွဳပ္တို႔ပါေနၿပီဆိုရင္ေတာ႔ က်န္းမာေရး စစ္ေဆးမႈတစ္ခုကို အျမန္ဆံုးျပဳလုပ္သင္႔ပါၿပီ။ ဆီးထဲမွာ ပရိုတိန္းဓာတ္ပါဝင္မႈ မ်ားျပားလြန္းျခင္းကလည္း ျပႆနာတစ္ခု ျဖစ္ေစႏိုင္ေပမယ္႔ အဲဒါကိုေတာ႔ မ်က္စိနဲ႔ သိသာထင္ရွားစြာ မျမင္ရပါဘူး။ ဆီးထဲမွာ ျပည္ပါျခင္းကလည္း ဆီးလမ္းေၾကာင္းပိုးဝင္မႈရဲ႕ရလဒ္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

Read More : ေအာက္ဆီဂ်င္ လံုလံုေလာက္ေလာက္ မရတဲ့ လကၡဏာမ်ား

၄။ ဝမ္းဗိုက္ေအာင္႔ျခင္း

ေက်ာက္ကပ္ေတြဟာ ဝမ္းဗိုက္ေအာက္ဘက္နားမွာ တည္ရွိတဲ႔အတြက္ ဗိုက္ေအာင္႔ၿပီဆိုရင္ ေက်ာက္ကပ္ျပႆနာ တစ္ခုခုရွိေနႏိုင္တယ္လို႔ ေယဘုယ်အားျဖင္႔ ယူဆႏိုင္ပါတယ္။ အထူးသျဖင္႔ ဝမ္းဗိုက္ေအာက္ပိုင္း ဆီးစပ္နားနဲ႔ ခါးေနာက္ပိုင္္းေတြမွာ ေအာင္႔ေနၿပီဆိုရင္ အထူးသတိထားသင္႔ပါတယ္။ ဒါေပမယ္႔ ဆီးသြားေနစဥ္ ဗိုက္ထဲမွာ ပူေလာင္ေနသလို ခံစားရတာကေတာ႔ အမ်ားထင္ထားသလို ေက်ာက္ကပ္ျပႆနာမဟုတ္ပါဘူး။ အဲဒါက ဆီးလမ္းေၾကာင္းပိုးဝင္တာျဖစ္ဖို႔ ပိုမ်ားပါတယ္။

၅။ ဆီးသြားႏႈန္း

ေယဘုယ်အားျဖင္႔ေတာ႔ လူတစ္ေယာက္ဟာ သူေသာက္ထားတဲ႔ ေရပမာဏကိုလိုက္ၿပီး (၁၆) ေအာင္စကေန (၁၀၀) ေအာင္စၾကား ဆီးအျဖစ္ ျပန္စြန္႕ေပးရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ေက်ာက္ကပ္ျပႆနာ တစ္ခုခုရွိၿပီဆိုရင္ေတာ႔ ဆီးသြားနည္းတာတို႔၊ ဆီးသြားမ်ားတာတို႔ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ပံုမွန္ထက္ဆီးသြားနည္းတဲ႔ ေရာဂါအေျခအေနကို Oliguria လို႔ေခၚၿပီး ပံုမွန္ထက္ဆီးသြားမ်ားတဲ႔ အေျခအေနကိုေတာ႔ polyuria လို႔ေခၚပါတယ္။ ေရလည္းပံုမွန္ေသာက္ပါရက္နဲ႔ ဆီးအသြားနည္းတာ၊ မ်ားတာျဖစ္ေနၿပီဆိုရင္ေတာ႔ ေက်ာက္ကပ္ျပႆနာတစ္ခုခု ျဖစ္ေနႏိုင္ပါၿပီ။

၆။ ေဖာေရာင္ျခင္း၊ မူးေဝျခင္းနဲ႔ အသက္ရွဴမဝျခင္း

ေျခေတြ၊ လက္ေတြ၊ မ်က္ႏွာေတြ ေဖာေရာင္တာဟာ ေက်ာက္ကပ္ထဲက ပံုမွန္ဆီးပမာဏကို စြန္႕ထုတ္မေပးႏိုင္တဲ႔ အခါမွာ ျဖစ္ပြားပါတယ္။ အသက္ရွဴမဝျခင္းကေတာ႔ ေသြးထဲက pH လယ္ဗယ္ တသမတ္တည္းမဟုတ္ေတာ႔တဲ႔ အခ်ိန္မွာ ျဖစ္ပြားပါတယ္။ ဘာေၾကာင္႔လဲဆိုေတာ႔ အဲဒါက အသက္ရွဴစနစ္ေပၚမွာ ဝန္သြားပိေစႏိုင္လို႔ပါပဲ။ မူးေဝျခင္းကေတာ႔ ေသြးထဲမွာ အဆိပ္အေတာက္ေတြ စုျပံဳလာလို႔ ျဖစ္ေပၚလာတဲ႔ လကၡဏာပါ။ အဲဒီလကၡဏာ အားလံုးဟာ ေက်ာက္ကပ္က်န္းမာေရးမေကာင္းျခင္းရဲ႕ လကၡဏာေတြပါပဲ။

Source: duwun