placental abruption ေနာက္တစ္နည္း abruption placentae ဆိုတာ အခ်ိန္မတိုင္ခင္ အခ်င္းကြာက်ျခင္းကို ေခၚပါတယ္။
၄င္းက ကိုယ္၀န္ေဆာင္ျခင္း၏ အႏၱရာယ္ရွိတဲ့ ေရာဂါတစ္ခုျဖစ္ေသာ္လည္း ျဖစ္ေတာင့္ျဖစ္ခဲ ေရာဂါတခုပါ။ အခ်င္းဟာ ကိုယ္၀န္ေဆာင္စဥ္မွာ ေပၚလာျပီး ကေလးကို အာဟာရေပးပါတယ္။ ဒီေရာဂါမွာ အခ်င္းက ကေလးမထြက္ခင္မွာ သားအိမ္၏ အတြင္းနံရံမွ ကြာက်လာပါတယ္။ ၄င္းကို အဆင့္ ၁၊ ၂ နွင့္ ၃ ဆိုျပီး ျပင္းထန္မွဳေပၚလိုက္ျပီး ၃ မ်ိဳးခြဲနိုင္ပါတယ္။
သားအိမ္မွ ကြာက်သြားတဲ့ အခ်င္းကို ျပန္ကပ္လို႔မရပါဘူး။ဒါဟာ ကေလးကို ေအာက္စီဂ်င္နွင့္ အာဟာရေတြ ေပးပို႔မႈ ကို ကန့္သက္လိုက္နိုင္ျပီး အေမကိုလည္း ေသြးထြက္လြန္ေစပါတယ္။ ဒီအႏၱရယ္မ်ားတဲ့ အေျခအေနေၾကာင့္ အေစာပိုင္း ခြဲေမြးရျခင္းၾကံုနိုင္ပါတယ္။ အခ်င္းကြာျခင္းက ရုတ္တရက္ျဖစ္နိုင္ျပီး အေရးေပၚကုသမွုလိုအပ္ပါတယ္။
Abruptio Placentae (အခ်ိန္မတိုင္မီအခ်င္းကြာျခင္း) က ဘယ္ေလာက္အျဖစ္မ်ားသလဲ
အခ်င္းကြာျခင္းက ျဖစ္ခဲေပမဲ့ အႏၱရာယ္ရွိပါတယ္။ ကိုယ္၀န္သည္ေတြက သူတို႔ရဲ့ 3rd trimester မွာ ျဖစ္နိုင္ေခ်အလြန္မ်ားျပီး ကိုယ္၀န္ အပတ္၂၀ ေက်ာ္ေနာက္ပိုင္းမွာ ျဖစ္လာနိုင္ပါတယ္။ ကိုယ္၀န္ေဆာင္သည္ အားလံုးရဲ့ ၁% သာ အခ်င္းကြာျခင္းကို ခံစားရနိုင္ပါတယ္။ဆက္လက္သိရွိလိုသည္မ်ားကို ဆရာ၀န္နွင့္ တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးပါ။
လကၡဏာမ်ား
Abruptio Placentae (အခ်ိန္မတိုင္မီအခ်င္းကြာျခင္း) ရဲ႕လကၡဏာေတြကဘာေတြလဲ
placental abruption ရဲ႕ အျဖစ္အမ်ားဆံုးေရာဂါလကၡဏာေတြကေတာ့
- သားအိမ္ေသြးဆင္းျခင္း၊ ပံုမွန္မဟုတ္တဲ့ သားအိမ္က်ံဳ႕ျခင္းမ်ား နွင့္ ကေလးအသက္ရွဴၾကပ္ျခင္းတို႔ ျဖစ္နိုင္ပါတယ္။
- နာက်င္ေစတဲ့ သားအိမ္က်ံု႕ျခင္းမ်ား
- ေမာပန္းျခင္း၊ ေသြးေပါင္က်ျခင္း၊ ႏွလံုးခုန္ျမန္ျခင္း၊ ဗိုက္ေအာင့္ျခင္း နွင့္ ေက်ာေအာင့္ျခင္း
ထို႔ျပင္ placental abruption ရဲ့ ျပင္းထန္မွဳ (အဆင့္ ၁၊၂၊၃) ေပၚမူတည္ျပီး ေရာဂါလကၡဏာေတြက ေအာက္ပါအတိုင္း ကြဲ ျပားနိုင္ပါတယ္။
- အဆင့္ ၁။ ။မိန္းမကိုယ္မွ ေသြးထြက္ျခင္း၊ သားအိမ္က်ံဳ႕ျခင္း ေတြက မျပင္းထန္ပဲ အသက္ေသြးေၾကာလကၡဏာေတြက တည္ျငိမ္ေနပါတယ္။ ျပီးေတာ့ ကေလးနွလံုးခုန္ျခင္းခဲ ပံုမွန္ပါပဲ။ ေသြးစစ္လွ်င္ လည္း ပံုမွန္အေနအထားမွာ ရွိေနပါတယ္။
- အဆင့္ ၂။ ။ ေသြးထြက္ျခင္းမွာ အေတာ္အသင့္ေလာက္ေတာ့ ရွိပါတယ္။ ပံုမွန္မဟုတ္တဲ့ သားအိမ္က်ံဳ႕ျခင္းမ်ား၊ ေသြးေပါင္က်ျခင္း၊ ကေလး အသက္ရွဴ ၾကပ္ျခင္း ႏွင့္ ေသြးခဲျခင္းဆိုင္ရာ ေရာဂါေတြ ေတြ႔ရနိုင္ပါတယ္။
- အဆင့္ ၃။ ။ အဆိုးဆံုးအဆင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ ေသြးဆင္းတာ အလြန္မ်ား ျပီး သာအိမ္က်ံဳ႕ျခင္းမွာ လည္း အလြန္ ျပင္းထန္လာပါတယ္။ေသြးေပါင္က်ျခင္း၊ ကေလးအသက္ရွဴၾကပ္ျခင္းနွင့္ ေသြးတိတ္ခက္ခဲ ျခင္းတို့ျဖစ္လာနိုင္ပါတယ္။
အထက္မွာေဖာ္ျပထားတဲ့အထဲမွာမပါ၀င္တဲ့ အျခားေသာလကၡဏာေတြလည္းရွိႏုိင္ပါေသးတယ္။ တကယ္လို႔ကိုယ့္ဆီမွာ ေရာဂါလကၡဏာတစ္ခုခုမ်ားရွိေနမလားဆိုျပီး စိုးရိမ္ေနမယ္ဆိုရင္ ဆရာ၀န္နဲ႔ ေဆြးေႏြးတုိင္ပင္သင့္ပါတယ္။
ဘယ္အခ်ိန္မွာ ဆရာ၀န္နဲ႔ သြားေရာက္ေတြ႔ဆံုသင့္သလဲ
သင့္မွာ ေအာက္ေဖာ္ျပပါအခ်က္အလက္ေတြထဲက တစ္ခုခုရွိခဲ့ရင္ သင့္ဆရာ၀န္နဲ႔ ဆက္သြယ္သင့္ပါတယ္။
- မိန္းမကိုယ္မွ ေသြးဆင္းျခင္း
- ဗိုက္ေအာင့္ျခင္း
- ခါးနာျခင္း
- သားအိမ္ ဆက္တိုက္ က်ံဳ႔ေနျခင္း
အေၾကာင္းရင္းမ်ား
Abruptio Placentae (အခ်ိန္မတိုင္မီအခ်င္းကြာျခင္း) ကိုဘာေတြကျဖစ္ေစသလဲ
Placental abruption ကို အဓိက ျဖစ္ေစတဲ့ အေၾကာင္းအရာေသခ်ာမရွိေပမဲ့ ေမြးရာပါေရာဂါေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။
ကိုယ္၀န္ေဆာင္စဥ္ အခ်ိန္တြင္း ထိခိုက္မွဳ ရွိလွ်င္ placental abruption ျဖစ္ေစနိုင္ပါတယ္။
- ၀မ္းဗိုက္ကို အဓိက ထိခို္က္မိေစတဲ့ အရာမ်ား ( ေခ်ာ္လဲက်ျခင္း၊ ကားမေတာ္တဆမွဳမ်ား၊ အလုပ္လုပ္ေနစဥ္ လဲက်ျခင္း သို႔ တိုက္မိျခင္း)
- ေနရာမက်တဲ့ အခ်င္းကို အပ္နွင့္ထိုးမိတဲ့ ဒဏ္ရာမ်ား၊ ေသြးထြက္ျခင္းမ်ား၊ hematoma formed after each other cause flaking
သားဖြားဆရာ၀န္ေတြရဲ့ အမွားေတြ ေၾကာင့္လဲ လူနာေတြမွာ အခ်င္းကြာျခင္းေတြ ျဖစ္နိုင္ပါတယ္။
ျဖစ္ပြားႏုိင္ေခ်ကိုျမင့္ေစတဲ့အေၾကာင္းရင္းေတြ အမ်ားၾကီးရွိပါတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္
- အခ်င္းကြာျခင္း ရာဇ၀င္ရွိေနျခင္း။ ။သင္ဟာ အရင္ကိုယ္၀န္ေတြတုန္းက အခ်င္းေစာကြာျခင္း ျဖစ္ဖူးလွ်င္ ေနာက္ကိုယ္၀န္ေတြမွာလဲ ျဖစ္လာနိုင္ေခ်ရွိပါတယ္။
- ေသြးတိုးျခင္း။ ။ ေသြးေပါင္ခ်ိန္မ်ားျခင္း ေၾကာင့္ အမ်ိဳးသမီးေတြမွာ အခ်င္းကြာျခင္းေတြ ျဖစ္လာနိုင္ပါတယ္။
- ၀မ္းဗိုက္ထိခိုက္ျခင္း။ ။ ၀မ္းဗိုက္ကို မေတာ္တဆ ထိခိုက္မွဳေတြေၾကာင့္လဲ အခ်င္းကြာျခင္းျဖစ္နိုင္ေခ်တိုးပြားေစနိုင္ပါတယ္။
- မူးယစ္ေဆးသံုးျခင္း။ ။ ကိုယ္၀န္ေဆာင္စဥ္ ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္း သို႕ ကိုကင္းသံုးျခင္းတို႔ေၾကာင့္လဲ အခ်င္းကြာျခင္းေတြ ျဖစ္နိုင္ပါတယ္။
- ေရမႊာအိတ္ေစာေပါက္ျခင္း။ ။ကိုယ္၀န္ေဆာင္စဥ္မွာ ရင္ေသြးငယ္ကေလးအား ေရမႊာလို႔ေခၚတဲ့ အကာအကြယ္အလႊာေလးတစ္ခုနွင့္ ကာကြယ္ေပးထားပါတယ္။ကေလးမေမြးမီမွာ ၄င္းအလႊာေလးေစာေပါက္ျခင္းေၾကာင့္လဲ အခ်င္းေစာကြာျခင္းကိုျဖစ္ေစနိုင္ပါတယ္။
- ေသြးခဲျခင္းေရာဂါမ်ား။ ။ေသြးခဲျခင္းကို သက္ေရာက္ေစနိုင္တဲ့ မည့္သည့္ ေရာဂါမွဆို အခ်င္းေစာကြာျခင္းကို ျဖစ္ေစနိုင္ပါတယ္။
- Multiple pregnancies။ ။ သင္ဟာ တကယ္လို႔ အမႊာ သို႔ သံုးမႊာပူးေမြးထားလွ်င္ ပထမဆံုးေမြးမယ့္ကေလးက သားအိမ္ျပဲျခင္းျဖစ္ေပၚနိုင္ျပီး ဒုတိယကေလးမေမြးခင္မွာ အခ်င္းကြာ ျခင္းေျဖပြားနိုင္ပါတယ္။
- အသက္အရြယ္။ ။ အခ်င္းေစာကြာျခင္းက အသက္ ၄၀ ေနာက္ပိုင္း အမ်ိဳးသမီးေတြမွာ ပိုျဖစ္နိုင္ပါတယ္။
Abruptio Placentae (အခ်ိန္မတိုင္မီအခ်င္းကြာျခင္း) ကို ဘယ္လိုအတည္ျပဳပါသလဲ
အခ်င္းကြာျခင္းကို ေအာက္ပါနည္းလမ္းေတြနဲ့ အေျဖရွာနိုင္ပါတယ္။
- က်န္းမာေရးအေျခအေနမ်ား ေမးျမန္းျခင္း
- လက္ေတြ႔စမ္းသပ္ျခင္း
- ေသြးစစ္ျခင္းနွင့္ တျခားဓာတ္ခြဲ စမ္းသပ္ျခင္းမ်ား
လူေနမႈပံုစံေျပာင္းလဲျခင္းႏွင့္ အိမ္သံုးကုထံုးမ်ား
လူေနမႈပံုစံေျပာင္းလဲျခင္းနဲ႔ အိမ္သံုးကုထံုးေတြအသံုးျပဳျခင္းက placental abruption ကို ကုသရာမွာ ဘယ္လိုအေထာက္အကူျပဳႏုိင္မလဲ။
ေအာက္ေဖာ္ျပပါ လူေနမႈပံုစံမ်ားနဲ႔ အိမ္သံုးကုထံုးမ်ားက သင့္အေနျဖင့္ placental abruption ကိုကုသတဲ့ေနရာမွာနဲ႔ လိုက္ေလ်ာညီေထြျဖစ္ေအာင္ေနတဲ့ေနရာေတြမွာ အကူအညီေပးႏုိင္ပါတယ္။
- ကိုယ္၀န္နုစဥ္ကစျပီး ကိုယ္၀န္ကို ပံုမွန္ ဆရာ၀န္နဲ့ ျပျခင္းျဖင့္ အခ်င္းကြာျခင္းကို ေစာေစာစီးစီး သိနိုင္ျပီး ကုသနိုင္ပါလိမ့္မယ္။
- ေသြးတိုးနွင့္ ဆီးခ်ိဳေရာဂါေတြကို ကုသျခင္းျဖင့္ အခ်င္းကြာျခင္းကုိ ကာကြယ္နိုင္ပါတယ္။
Source: hello sayarwon
Read :သာက္ေနက် တားေဆးေသာက္ဖို႔ ေမ့သြားခ်ိန္ ခႏၶာကိုယ္မွာ ဘယ္လိုအေျပာင္းအလဲေတြ ျဖစ္သြားသလဲ?
