ယေန႕ ဂ်ပန္မွာ အျဖစ္မ်ားေနတဲ့ ေရာဂါက HFMD (Hand Foot Mouth Disease) ေခၚတဲ့ လက္ ၊ ေျခ ၊ ပါးစပ္ဝန္းက်င္ ၊ အာေခါင္နာ ေရာဂါေပါ့ ။
ဒီေရာဂါက ကေလးေတြမွာပဲ အျဖစ္မ်ားေပမယ့္ ဆယ္ေက်ာ္သက္အ႐ြယ္နဲ႕ လူႀကီးေတြပါ ကူးတတ္ပါတယ္။ အဲဒီေရာဂါျဖစ္လို႕ အျခားကေလးေတြ နဲ႕ လူႀကီးေတြ အဲဒီေရာဂါနဲ႕ ပတ္သက္လို႕ ဆင္ျခင္ဖြယ္ သတိျပဳဖြယ္မ်ားကို သိေအာင္ ေရးေပးလိုက္ပါတယ္။
ေရာဂါသြင္ျပင္လကၡဏာ
သူ႕ေရာဂါလကၡဏာက စစျဖစ္တာနဲ႕ ပထမ ၂ ရက္ ၃ ရက္က ညပိုင္းဆို ကိုယ္ေငြ႕ေငြ႕ေလးပူလို႕ ကေလးခမ်ာ မေနႏိုင္ မထိုင္ႏိုင္ အီလည္လည္နဲ႕ ညႀကီးမုိးခ်ုပ္ ထငိုေပါ့။ ကိုယ္အပူစမ္းၾကည့္ေတာ့ ေငြ႕ေငြ႕ေလးကေန မသိမသာဖ်ားတယ္။ ေနာက္ ဘာေတြစျဖစ္လဲဆိုေတာ့ လည္ေခ်ာင္းနာလုိ႕ မစားႏုိင္ မေသာက္ႏိုင္ျဖစ္ေရာ။ မနက္ဆိုလည္း ဘာေကြ်းေကြ်း မစားဘူး။ သိတဲ့အတိုင္း အဖတ္အမာမစားေတာ့ ခပ္ေပ်ာ့ေပ်ာ့ ငွက္ေပ်ာသီးတို႕ ႏြားႏုိ႕ေလာက္ပဲ ဝင္ေအာင္တိုက္ေပါ့။ ထူးဆန္းတာက ေန႕လည္ ေန႕ခင္းက်ေတာ့ ကိုယ္ပူတာ ဘာညာမျဖစ္ျပန္ဘူး။
ေနာက္ေတာ့ စလာပါေလေရာ .. ေရၾကည္ဖုေလးေတြလုိ အဖုဖုေလးေတြက စလာတယ္။ ေက်ာင္းမွာေတာ့ အဲဒီလုိ အနာေလးေတြနဲ႕ ကေလးေလးေတြ ေတြ႕ေတာ့ ျဖစ္ေနၿပီဆုိတာ သိတာနဲ႕ ဆရာဝန္ဆီတန္းေျပးရတယ္။ ဆရာဝန္ကေတာ့ တန္းသိပါတယ္ .. ဘာမွေတာင္ သိပ္စမ္းသပ္မေနပါဘူး။ ျပသနာက အာေခါင္နာလို႕ ျဖစ္လာတဲ့ အနာေတြေၾကာင့္ထင္ပါတယ္ .. ကေလးခမ်ာ တမွိဳင္မွိဳင္ တအီအီနဲ႕ အေမကပ္ ဘာေကြ်းေကြ်း မစားႏုိင္ျဖစ္ေနတယ္။
အမ်ားစုကေတာ့ စစဖ်ားတဲ့ေန႕ကေန အနည္းဆံုး ၃ ရက္ကေန ၁ ပတ္ေက်ာ္မွ ေပ်ာက္တတ္ၾကပါတယ္။ အနာဖုေလးေတြကေတာ့ ဖ်ားၿပီး ၂ - ၃ ရက္ေလာက္မွ စထြက္လာတယ္ .. ေနာက္ေတာ့ ျပန္႕ကုန္တယ္။ အနာေတြ ထြက္တာက ၃ - ၄ - ၅ ရက္အတြင္း ထြက္လာၿပီး ေနာက္ေတာ့ အနာစိုေလးေတြကေန ေျခာက္လာတယ္။ အနည္းဆံုးေတာ့ ၄ ရက္ကေန ၁ ပတ္ ၁ဝ ရက္ေတာ့ ၾကာပါတယ္။ ျပသနာက အမာ႐ြတ္ ပြန္းပဲ႕ေနတဲ့ အနာေလးေတြလို က်န္ေနတတ္တယ္။ အခ်ိန္ဘယ္ေလာက္ယူမွ အဲဒီအမာ႐ြတ္ေတြက ေပ်ာက္မလဲဆိုတာကေတာ့ မေျပာႏုိင္ဘူးေပါ့။ သို႕ေပမယ့္ ကေလးေလးေတြက skin-restoring process ျမန္ေတာ့ အမာ႐ြတ္ေတြက အနည္းဆံုး ၂ ပတ္ေက်ာ္ကေန ၁ - ၂ လေလာက္အတြင္းေတာ့ ေပ်ာက္မွာပါ။
ေက်ာင္းသြားလို႕ အလုပ္သြားလို႕ရလား
ေရာဂါက ကူးတတ္တဲ့ ေရာဂါမို႕ သြားလို႕မရပါဘူး။ အထူးသျဖင့္ အနာစိုေနတဲ့ အခ်ိန္ပါ။ အဖ်ား ႏွင့္ အျခား အာေခါင္နာ ေရာဂါသြင္ျပင္ လကၡဏာေတြ ေပ်ာက္သြားလွ်င္ နဲ႕ အနာစိုေတြကေန ေျခာက္သြားလွ်င္ သြားလို႕ရပါတယ္။ မေပ်ာက္ေသးလွ်င္ေတာ့ အျခားကေလးေတြ ကူးတတ္လို႕ မသြားသင့္ပါ။
Read More : Giloba (ဂ်ီလိုဘာ)
ေရာဂါက ကာကြယ္ေဆး႐ွိလား
ကာကြယ္ေဆးဆိုၿပီး မ႐ွိပါ။ ျဖစ္လာလွ်င္ အဖ်ားေပ်ာက္ေဆး အာေခါင္နာသက္သာေအာင္ ေသာက္တဲ့ ေဆးေတြေလာက္ကိုပဲ ကေလးဆရာဝန္ ညႊန္ၾကားခ်က္အတိုင္းပဲ လုိက္နာၿပီး ေဆးေသာက္ပါ။ ေဆးကုပါ။
ဘာစားသံုးသင့္လဲ
မိဘကေတာ့ စစျဖစ္လွ်င္ ဖ်ားလုိ႕ ဖ်ားမွန္း မသိပဲ အီလည္လည္ျဖစ္ေနတာရယ္ ဘာေကြ်းေကြ်း မစားပဲ ေနတာေၾကာင့္ စိတ္ပ်က္တတ္ပါတယ္။ ကေလးက တကယ္ႀကီးကို အဖ်ား႐ွိတယ္ဆိုၿပီး ျပတာ အခုန မစားႏုိင္ မေသာက္ႏိုင္ ၁ ရက္ ၂ ရက္ေလာက္ျဖစ္ၿပီးမွ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဖ်ားလွ်င္လည္း ညပဲ ဖ်ားေန႕မဖ်ားေတာ့ ကေလးဘာျဖစ္ေနမွန္း သတိမထားမိလွ်င္ မသိႏုိင္ပါ။ ထို႕ေၾကာင့္ သူ႕ကို သာမာန္ ကေလးအစားအစာ - သူ႕အ႐ြယ္နဲ႕ လုိက္ဖက္တဲ့ ထမင္းဟင္းေကြ်းေနလွ်င္ လံုးဝ မစားႏိုင္။ ထို႕ေၾကာင့္ အစာေပ်ာ့ ႏုိ႕ထမင္း ဆန္ျပုတ္ ႏုိ႕ အျခား အစာခပ္ေပ်ာ့ေပ်ာ့ ပူတင္းလို အစာေလာက္ပဲ ဝင္တတ္ပါတယ္။
အျခား ဘာေတြျဖစ္ေသးလဲ
ဝမ္းခ်ဳပ္တဲ့ လကၡဏာေတြ႕ရတတ္ပါတယ္။ ကေလးဟာ အာေခါင္ လည္ေခ်ာင္းနာသည္နဲ႕အမွ် အဖတ္ အရည္ - အထူးသျဖင့္ အရည္အဝင္နည္းလို႕ ဝမ္းခ်ုပ္တတ္ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး အာေခါင္နံ႕ ဆိုးဝါးစြာ နံတတ္ပါတယ္။
စိုးရိမ္ဖြယ္ ႐ွိပါလား
ေရာဂါတေယာက္ကေန တေယာက္ အလြယ္တကူ ကူးစက္ႏုိင္တာကလြဲလို႕ အျခားစိုးရိမ္ဖြယ္ မ႐ွိႏုိင္ပါ။ သို႕ေသာ္ အျခားေရာဂါအခံ႐ွိပါက ဆိုးဝါးႏုိင္မည့္ အျဖစ္ကို ႀကိုတင္ကာကြယ္ရန္ ဆရာဝန္နဲ႕တိုင္ပင္ပါ။ လိုအပ္ပါက ေဆး႐ံု ေဆးခန္းတြင္ ကုသပါ။
Source : Myo Han Htun - Facebook