ဓားထိုးခံရသူကိုေတြ႕လွ်င္ အထိုးခံရသည့္ ပတ္ဝန္းက်င္ကို အရင္ဆန္းစစ္ပါ။ မိမိကို အႏၱရာယ္ေပးႏိုင္သည့္သူ မရွိမွ ကူညီပါ။ ဓားထိုးဒဏ္ရာသည္ အထိုးခံရသည့္ေနရာႏွင့္ အထိုးခံရသည့္ပံုစံေပၚ မူတည္၍ ျပင္းထန္မႈ ကြဲျပားသည္။
ထိုးခံရသည့္ဒဏ္ရာ သိပ္မနက္ပါက ပံုမွန္ေရွးဦးသူနာျပဳနည္းျဖင့္ ကုသ၍ရေသာ္လည္းထိုးခံရသည့္ ဒဏ္ရာသည္ ကိုယ္တြင္းအဂၤါတစ္ခုခု ထိခိုက္မိပါက အသက္အႏၱရာယ္ စိုးရိမ္းရသည္အထိ ျဖစ္ႏိုင္သည္။ ထို႕ေၾကာင့္ ေအာက္တြင္ ေဖာ္ျပမည့္အခ်က္မ်ားသည္ မျပင္းထန္သည့္ ဒဏ္ရာကုသရာတြင္ အလြန္အေထာက္အကူျပဳေသာ္လည္း အသက္အႏၱရာယ္ စိုးရိမ္ရသည့္ လူနာမ်ားတြင္မႈ ေဆးရံုသို႔ အျမန္ေရာက္ႏိုင္သည္သာ အဓိက ျဖစ္သည္။
၁။ ဓားထိုးခံရသူ၏ ခႏၶာကိုယ္ကို ေသခ်ာဆန္းစစ္ပါ။ အထိုးခံရသည့္ဒဏ္ရာ အေရအတြက္ကို စစ္ပါ။ အဝတ္အစား ဝတ္ထားပါက အဝတ္အစားကို ခြ်တ္သင့္သည္။ အဝတ္အစားက ဒဏ္ရာကို ဖံုးကြယ္ေနႏိုင္တာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ ခ်က္ခ်င္းကုသဖို႔ လိုအပ္သည့္ ဒဏ္ရာၾကီးရွိပါက လိုအပ္သည့္ ကုသမႈကို ျပဳလုပ္ျပီးမွ ဆန္းစစ္ပါ။
၂။ ကူညီမည့္သူသည္ Face mask ႏွင့္ လက္အိတ္ရွိပါက ဝတ္ဆင္ထားရပါမည္. ဒ႕္ရာအတြင္ ေရာဂါပိုးမႊားတက္ႏိုင္သမွ် မဝင္ေစရန္ လက္အိတ္ မရွိပါက လက္ကို ေသခ်ာေဆးျပီးမွ လူနာအား ကိုင္တြယ္သင့္ပါတယ္။
၃။ ဓားထိုးခံရသည့္ လူနာသည္ ဓားတန္းလန္းျဖစ္ေနပါက မထုတ္လိုက္ပါနဲ႕။ ဓားကိုထုတ္လိုက္ပါက မေတာ္တဆ ေသြးေၾကာမ်ားကို ပိုမိုးထိခိုက္ႏိုင္တာေၾကာင့္ ဓားထိုးခံရသည့္လူနာကို ကူညီခ်ိန္တြင္ ဓားကို မလႈပ္ရွားေစပါႏွင့္။ ထိုးသြင္းလက္နက္ကို ေဆးပညာ နားလည္သည့္ ဆရာဝန္ကသာ ခြဲစိတ္ကုသ၍ ရသည့္ေနရာတြင္ ထုတ္သင့္ပါသည္။
၄။ ဓားထိုးခံရသည့္ လူနာသည္ သတိေကာင္းပါက ဒဏ္ရာကို ျပဳစုေနစဥ္ စကားေျပာေနေပးပါ။ စကားေျပာေနျခင္းေၾကာင့္ ဒဏ္ရာရသူ၏ စိတ္လႈပ္ရွားမႈႏွင့္ ႏွလုံးခုန္ႏႈန္းကို ေလ်ာ့က်ေစပါသည္။ ဒဏ္ရာအေျခအေန ဆိုးရြားပါက (ဥပမာ - ဓားသည္ ေျခေထာက္ကိုထုတ္ျခင္း ေပါက္ေနျခင္း) ဒဏ္ရာကို မျမင္ပါေစႏွင့္။
၅။ ေသြးအမ်ားဆုံး ထြက္သည့္ ေနရာကိုရွာပါ။ ေသြးပန္းထြက္သည့္ ဒဏ္ရာရွိပါက ဦးစားေပး ကုသဖို႔လိုပါသည္။ ေသြးပန္းထြက္ျခင္းသည္ ေသြးလြတ္ေၾကာကို ထိခိုက္မိ၍ ထြက္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သိဖို႔လိုပါသည္။ ေသြးထြက္နည္းေအာင္ အေပၚက ဖိအားေပး၍ အဝတ္(သို႔) လက္ျဖင့္ဖိေပးလၽွင္ ေသြးထြက္ေလ်ာ့နည္းေစပါသည္။
၆။ ဓားထိုးခံရသည့္လူနာတြင္ ေသြးထြက္နည္းေအာင္ ျပဳလုပ္ေပးျခင္း အေရးႀကီးဆုံး ျဖစ္ပါသည္။ ဒဏ္ရာရသည့္ေနရာကို ႏွလုံးအထက္တြင္ ထားေပးနိုင္ပါက ေသြးစီးဆင္းမႈကို ေႏွးေစၿပီး ေသြးထြက္နည္းေစပါသည္။ ဥပမာ ေျခေထာက္တြင္ ဒဏ္ရာရပါက လူနာကို လဲေလ်ာင္းေစၿပီး ေျခေထာက္ကို ထိုင္ခုံ၊ ေသတၱာေပၚတြင္တင္၍ ေျမႇာက္ျခင္း (သို႔) ေျခေထာက္ကို ေျမႇာက္ထားေပးျခင္းကို ျပဳလုပ္ရပါမည္။
၇။ ေသြးထြက္ မလြန္ေအာင္ လုပ္ၿပီးပါက ေနာက္တစ္ဆင့္အျဖစ္ ဒဏ္ရာကို ေဆးေပးဖို႔ လိုအပ္ပါသည္။ ဒဏ္ရာ ပတ္ဝန္းက်င္ကို ေဆးေပးပါ။ ဒဏ္ရာကို ေရ၊ အရက္၊ အနာေဆးရည္တို႔ႏွင့္ ေဆးနိုင္ပါသည္။ ဒဏ္ရာရသူသည္ အသိရွိပါက ဒဏ္ရာကို ေဆးရာတြင္ အနည္းငယ္ နာမည့္ အေၾကာင္း အသိေပးထားရမည္။
၈။ ဒဏ္ရာေသးပါက ဒဏ္ရာကို ေစ့ေပးျခင္းျဖင့္ ဒဏ္ရာအတြင္းသို႔ ျပင္ပမွ ပိုးမႊားမ်ား ဒဏ္ရာအတြင္းသို႔ ဝင္ေရာက္ျခင္းမွ ကာကြယ္ေပးနိုင္၍ ျဖစ္သည္။ ဒဏ္ရာကို ခ်ဳပ္ရန္အဆင္မေျပပါက ပလာစတာ ျဖင့္ ယာယီ ေစ့ထားေပးနိုင္သည္။ ဒဏ္ရာႀကီး၍ ေသြးထြက္မ်ားပါက ဒဏ္ရာကို အတင္းမပိတ္ပါႏွင့္။ ပိတ္စ သို႔မဟုတ္ အဝတ္သန႔္သန႔္တစ္ခုျဖင့္ ဒဏ္ရာအား ဖိထားေပးနိုင္သည္။
အထက္ေဖာ္ျပပါ အခ်က္မ်ားသည္ ဓားထိုးခံၿပီးေနာက္ ေသြးထြက္မလြန္ေစရန္ ျပဳလုပ္ေပးသင့္သည့္ အေရးေပၚကုသနည္းမ်ားသာ ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဓားထိုးခံရေသာ လူနာအား ဒဏ္ရာႀကီးသည္ ျဖစ္ေစ၊ ဒဏ္ရာငယ္သည္ျဖစ္ေစ ေဆး႐ုံသို႔ အျမန္ဆုံး ပို႔ေဆာင္ေပးရမည္ ျဖစ္ပါသည္။
source:7887healthcare